- Waarom psychologie, psychologie zit overal als het gaat over evidence based practice.
We gebruiken wetenschappelijk verantwoorde kennis in verband met psychologie.
Als kine volstaat het niet om schema op te stellen. Je moet ook er voor zorgen dat P schema
volgt, gemotiveerd is. Dit is 1 voorbeeld.
- Waar zit psychologie in ons domein?
o Hulpvraag van de patiënt
o Ervaringen bij therapeut
o Externe evidentie, onderzoek
- Vb. van psychologie op werkvloer zowel op niveau van K en P
o 1: P heeft oefeningen niet gedaan thuis. Mens maakt fundamentele attributiefout.
We zeggen rap hij is lui… P zal zeggen, ik had niet veel tijd, werk. Wat is
fundamentele attributiefout?
▪ De neiging van (westerse) mensen om het gedrag van anderen vooral
aan interne factoren toe te schrijven (zoals persoonlijkheidskenmerken
als luidheid) en minder als externe factoren (zoals omgeving)
o 2: P kan opvattingen hebben over blessures. Dit klopt niet altijd.
▪ Vb. bang om te bewegen
o 3: P kan nekklachten hebben door stress
o 4: Als nieuwe K in nieuwe praktijk.
o 5: Als K moet je sommige elementen opvatten en doorspelen naar psycholoog.
▪ Vb. littekens open krabben
▪ Vb. geen speelminuten krijgen in sport -> als K kan je helpen.
o 6: luister goed naar wat niet gezegd wordt. P zal niet alles zeggen tegen K.
▪ Vb. nekklachten, dramatiseren: “ik ga nooit kinderen kunnen krijgen, want
ik ga ze niet kunnen opheffen
hoofdstuk 1: Om te beginnen: over waar psychologie over gaat en hoe psychologen onderzoek
verrichten
What’s in a name?
⇨ Verschil tussen wetenschappelijke psychologie en psychologie die we kennen uit
dagelijkse leven.
⇨ Verschillende definities van psychologie, maar globaal: “de wetenschappelijke studie van
de mentale processen en van het gedrag.
⇨ Domein van de psychologie is heel breed, er zijn 48 disciplines volgens APA dit verklaart
de breedte van het begrip. Gemeenschappelijke factor van de disciplines? Gebruik van
methoden
,Jouw kijk?
➔ Wat is eerste naam die bij je opkomt als je aan een psycholoog denkt? Wat doet
een psycholoog vooral? Wat bestudeert de psychologie volgens jou?
o Freud: clichébeeld. Is eigenlijk fysioloog. Theorie ging over het
onderbewustzijn. Psychologische analyse van Freud is niet evidence based.
▪ Psychologische analyse? AfLeiden van wetmatigheden uit klinische
gevalstudies.
▪ Freudprobleem: associatie die mensen maken tussen psychologie
en psychoanalyse.
▪ Niet veel leden van APA baseren zich op psychoanalyse
➔ Volgens psychologen zelf: Skinner meest invloedrijke psycholoog. Tegenpool van Freud.
We kunnen enkel gedrag bestuderen. Hij onderzocht hoe gedrag ontstaat op bepaalde
prikkels.
Mythes en misvattingen
➔ Psychologen doen meer dan het behandelen van mentale stoornissen. Ook aandacht
voor positieve psychologie = het verbeteren van de mens, optimaliseren van
functioneren
o Vb. sportpsychologie: concentratieproblemen in match
➔ Verschil tussen psycholoog en psychiatrie
o Pillen voorschrijven
o Psychiatrie vertrekt meer uit ziektebeeld van P
➔ Kleine minderheid doet nog aan psychoanalyse van Freud
Belang van kritisch denken
⇨ Kritisch denken onderscheidt wetenschappelijke psychologie van vb. parapsychologie,
zelfhulpliteratuur = psychologische zelfhulpboeken (door bv. bekende Vlamingen),
receptkennis = perfecte stappenplannetjes die je moet volgen om jezelf beter te voelen
en die voor iedereen werken.
o Bem dacht dat hij toekomst kan voorspellen
Een beknopt historisch overzicht
⇨ Jonge wetenschappelijke discipline
o Oprichting van het eerste laboratorium voor experimentele psychologie in 1879 in
Leipzig door Wilhelm Wundt wordt meestal als het begin van de geschiedenis van
de psychologie als wetenschappelijke discipline gezien
⇨ Wetenschappelijke psychologie heeft wortels in filosofie en fysiologie
⇨ Historisch 2 strekkingen:
o Rationalisme:
ratio is enig toelaatbare criterium voor geldige kennis, dualistische houding: lichaam
en geest gescheiden.
o Empirisme en associationisme:
kennis kan je verkrijgen door onbevooroordeelde zintuigelijke kennis.
, ⇨ Definitie van psychologie: wetenschappelijke studie van gedrag en van mentale
processen van individuen (we studeren wel sociale fenomenen, individu blijft wel
studieobject. Bij sociologie is groep studieobject) zowel intern (emoties bv.) als extern.
En het is een breed veld met veel specialismen.
⇨ Onderwerp van psychologie verandert doorheen geschiedenis
o Eerst:
bewustzijn = onderwerp psycho.
o Eeuwwisseling:
bestuderen van het onbewuste
o WOII:
gedragswetenschap: behaviorisme: psychologie = achterhalen van verbanden tussen
stimulus en reactie
o 1960:
opkomst computer → cognitieve psychologie
Beeld over de psychologie
Wordt vaak mis ingeschat
o Overschatting:
▪ “we kunnen niet zeggen wat je denkt”
▪ “men denkt dat effect heel hoog is”
o Onderschatting
▪ “dat weet toch iedereen?” Iedereen denkt er iets van te weten. Het
lijkt vanzelfsprekend
Welk beeld klopt wel?
o Via wetenschappelijke methoden inzichten verwerven over het gedrag en de
mentale processen die soms, maar niet altijd, het gezond-verstand tegenspreken.
▪ Vb. niet altijd: belang van eerste indruk bij sollicitaties.
o Illusies doorprikken
▪ Vb. vaccinatiedebat bij kinderen en twijfelende ouders.
• “Wat is effect van vaccin na 10 jaar?” MAAR!!! “wat is effect van virus na
10 jaar? We weten dit ook niet.
• “kind heeft kans op hartspierziekte” MAAR!!! “Kans
op hartspierziekte door virus is 8 maal groter
o Het klinkt soms logisch, maar daarom is het nog niet allemaal geweten
, DIA Stephan Hawking:
o Doel: 2 tegenstrijdige stromingen in fysica samen te brengen. Kwantum en
relativiteitstheorie. “Stel dat dit lukt? Wat ga je dan doen?” Antwoord: “Dan ga
ik psychologie onderzoeken.” -> Menselijk denken is heel complex
o Hoe mensen denken, zien, zich gedragen is heel complex: Iedereen heeft zijn
eigen perspectief
▪ Dambord van Adelson: 2 vlakken even donker
▪ Illusie vaas, jonge vrouw
▪ Kubus
Psychologie vs pseudowetenschap
⇨ Psychologie betwijfelt ongefundeerde beweringen van pseudowetenschappen
zoal astrologie, homeopathie
o Ze betwijfelen ze niet omdat de beweringen ver gezocht zijn. Wel omdat er
geen enkel empirisch bewijs voor is.
⇨ Pseudowetenschappen:
o Elke benadering om fenomenen uit de werkelijkheid te verklaren die geen
beroep doet op de wetenschappelijke methode
⇨ Wetenschappelijke methode:
o Kennis komt voor uit systematische empirische observaties die publiek
verifieerbaar zijn, met als basishouding nieuwsgierigheid, scepsis en
falsificieerbaarheid
Methodologische eisen voor wetenschappelijk onderzoek: 3 belangrijke kenmerken voor
wetenschappelijk onderzoek
Systematisch empirisme
- Wetenschappelijke kennis wordt verzameld door middel van systematisch empirisme =
het systematisch waarnemen van de werkelijkheid
- Vertrekt van sensorische ervaringen en systematische observaties als
onderzoeksgegevens. Voordeel van systematisch empirisme: vertrouwt niet op
gezagsargumenten. Wetenschappers met aanzien werden vroeger beter geloven.
Publiek verifieerbare kennis
- Kennis moet repliceerbaar zijn: Wanneer je iets gevonden hebt, moet je het op zo’n
manier opschrijven dat iedereen kan checken wat je gedaan hebt en dat iedereen je studie
kan nadoen en dezelfde resultaten vinden.
- Eis van repliceerbaarheid: zelfde procedure moet zelfde resultaten opleveren
- Hoe waken over repliceerbaarheid? Peer review: beoordeling door andere
personen, collega’s werkzaam in zelfde onderzoeksgebied
- Clarity first: duidelijk schrijven, geen roman
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur floorvanthiel. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.