Familiale vermogensplanning
Les 1: 17 februari 2021
Algemeen
Cursus:
• boek bij VRG
o niet alles te kennen!
o lijst met randnummers te kennen op ufora
• slides + nota’s zijn belangrijker
• studeren met wetboek!
Examen:
• schriftelijk
• kleine casussen
• 1 theorievraag
Oud BW blijft belangrijk voor nalatenschappen en verdelingen die zijn opengevallen voor 1 september
2018.
Boek 2, titel 3 en boek 4 nieuw BW
Nieuw huwelijksvermogensrecht afdrukken! De kamer van volksvertegenwoordigers → alle
documenten → wetsvoorstel 1272/10
Deel I. Erfrecht: De wettelijke devolutie
Wettelijke devolutie: de wettelijke erfgenamen
Wetboek: term erfgenaam wordt gebruikt voor iemand die de nalatenschap aanvaard heeft.
Art. 718 e.v. BW
Wie zijn de wettelijke erfgenamen = degene die tot de nalatenschap komen als men geen regelen
heeft getroffen over de nalatenschap):
• bloedverwanten van de erflater
o ook ten volle en gewone geadopteerden kunnen wettelijke erfgenamen zijn
• langstlevende echtgenoot (LLE)
• wettelijk samenwonende (WSP) (meestal de wettelijk samenwonende partner maar kan ook
een broer of zus zijn)
Bij volle adoptie: volledig gelijk met bloedverwant
Bij gewone adoptie: deels gelijk met bloedverwant
Let op: feitelijk samenwonende heeft GEEN wettelijk erfrecht → er moet een testament zijn,
anders erft deze niets. Dit leidt vaak tot schrijnende toestanden bij de notaris nl. dat alles wat zo’n
koppel opgebouwd heeft in 2 wordt verdeeld … de langstlevende mag zijn eigen deel behouden
maar het andere deel gaat naar de effectieve erfgenamen. Vreemd is wel dat bv. het fiscaal recht
feitelijk samenwonenden wel gelijk behandelt met wettelijk samenwonenden en gehuwden (let
wel: onder bepaalde voorwaarden gelden dezelfde successietarieven, zie infra.). Prof heeft
nochtans al gepleit voor een wettelijk erfrecht ook in deze gevallen, maar dit is er nog niet van
gekomen
1
,Het wettelijk erfrecht van de bloedverwanten
Orden en graden
• Er zijn vier orden. De eerste orde komt voor de tweede, de tweede voor de derde, de derde voor
de vierde (uitz. bij kloving)
• Binnen elke orde erft de dichtste in graad (uitz. plaatsvervulling)
• Zijn er meerdere erfgenamen die aldus tot de nalatenschap komen, dan krijgen ze in principe een
gelijk aandeel (uitz. kloving en plaatsvervulling)
• Bloedverwanten tot en met de vierde graad erven, en niet verder (uitz. plaatsvervulling)
Graad gaat over het aantal generaties (de cijfers op de afbeelding stellen de graden voor)
Eén graad = één generatie
Eerste orde: de afstammelingen
• ook de ten volle geadopteerde kinderen en hun afstammelingen
o worden gelijkgeschakeld met een gewoon kind, gaan dus ook erven
o Bv. A overlijdt, A heeft 3 biologische kinderen en één ten volle geadopteerd kind = alle
4 zullen erven!
• ook de gewoon geadopteerde kinderen en hun afstammelingen
o Gewone adoptie doet slechts een familierelatie ontstaan met de adoptant (NIET met
de andere familieleden), dus erven niet: de gewoon geadopteerde kinderen van de
afstammelingen (aka gewoon gadopteerd kind van mijn kind zal niet van mij kunnen
erven)
Stel ik heb een kind gewoon geadopteerd de gewoon geadopteerde wordt beschouwd
als een kind van mij (die ik geadopteerd heb), maar die wordt NIET beschouwd als een
kleinkind van mijn vader (er is dus geen verwantschap met de rest van de familie)
Tweede orde: bevoorrechte bloedverwanten in de zijlijn en de opgaande lijn
Let op: de tweede orde zal enkel erven als er geen eerste orde was, dus als de DC geen afstammelingen
had!
• De ouders
o ook degene die de decujus ten volle heeft geadopteerd
o (voor het erfrecht van de adoptant bij gewone adoptie gelden bijzondere regels)
o Merk op: De ouders zitten enkel in de tweede orde als er ook nog broers, zussen,
halfbroers, halfzussen zijn (of afstammelingen daarvan) … anders zijn ze derde orde.
• De broers en zussen
2
, o Ook de kinderen die door de ouder(s) van de decujus ten volle geadopteerd werden (dus
geadopteerde zussen en broers)
o (Voor het erfrecht van de kinderen die door de ouder(s) van de decujus gewoon werden
geadopteerd, gelden bijzondere regels)
o Ook de halfbroers en halfzusters → kloving
o De afstammelingen van broers en zusters en van de halfbroers en halfzusters
Wie krijgt wat binnen de tweede orde:
• de vader en de moeder krijgen elk een vast ¼
• de rest wordt verdeeld tussen de bevoorrechte zijverwanten
Voorbeeld 1
wie krijgt wat:
• Vader: vast ¼, moeder: vast ¼
• De broers en de zussen krijgen de rest: dus elk ¼
Stel dat de broer overleden is :
• Vader krijgt vast ¼, de moeder krijgt vast ¼
• De rest is voor de broers en zussen, maar er is enkel nog een zus, dus zij krijgt de helft (1/2)
Stel dat vader vooroverleden is
• M krijgt ¼
• B en Z de rest = elk 3/8
Voorbeeld 2:
Voorbeeld:
• C (halfzus of halfbroer): erft alles, want hij/zij is de enige in de 2de orde
3
, Derde orde: ascendenten
• = Alle bloedverwanten in de opgaande lijn
• Ook de ouders, als zij opkomen zonder broers en zusters of afstammelingen van broers en
zusters
• binnen elke orde erft de dichtste in graad
Voorbeeld: V (derde orde en dichtste in graad): erft alles
Vierde orde: zijverwanten
• De vierde orde erft als we niet in eerst, tweede of derde orde zitten
• = De bloedverwanten in de zijlijn, andere dan broers en zusters en hun afstammelingen
Voorbeeld
Voorbeeld: O en T erven elk 1/2
De plaatsvervulling
OPM²: plaatsvervulling kan de bovenstaande regels doorkruisen!
Algemeen
• Wat? De afstammelingen van een vooroverleden, gelijktijdig overleden, verwerpende of
onwaardige erfgenaam komen samen tot het erfdeel waarop hun ouder, grootouder ... recht had
o Zij komen bij staken en niet hoofdelijk tot de nalatenschap
o Voorbeeld: DC heeft 3 afstammelingen A, B en C. Stel dat A de nalatenschap verwerpt,
maar A heeft ook 2 kinderen, nl. X en Y → dan gaan X en Y tot de nalatenschap komen. Zij
komen bij staken tot de nalatenschap en krijgen dus samen het deel dat A zou gekregen
hebben indien deze de nalatenschap niet had verworpen
• Wanneer? Er is plaatsvervulling ALLEEN ten voordele van (kan dus enkel in de volgende 3
gevallen):
o 1. De afstammelingen van afstammelingen van de decujus (ook de afstammelingen van
ten volle geadopteerde kinderen en van gewoon geadopteerde kinderen van de decujus
zelf)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur studenterechten. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
