HOOFDSTUK 1: METHODES VAN SOCIAALPSYCHOLOGISCH ONDERZOEK
Observatie (dataverzameling)
- Overt gedrag of archiefmateriaal
- Omstandigheden opzoeken en observeren/ gedrag dat voorkomt
o Rechtstreeks
o Fysieke, administratieve sporen
o Meer geld aan oorlogsslachtoffers of aan natuurramp slachtoffers -> acties
- Voordeel
o Ecologische validiteit: mate waarin conclusies genomen worden over het natuurlijk gedrag in
situaties die ook in het dagelijks leven voorkomen
o Ethisch & praktisch: geen ingreep realiteit
- Nadeel
o Zeldzame gedragen -> lang observeren
o Moeilijk conclusies trekken -> hangt af van omstandigheden
o Nooit causaal verband, alleen Correlationeel
▪ Observaties niet op veel dimensies tegelijk (situaties verschillen altijd)
o Zal persoon iemand redden die van brug springt? Iemand redden in koud/warm weer
Zelfbeschrijvingen (dataverzameling)
- Voordeel
o Veel info, veel situaties
- Ecologische validiteit beperkt
- Voorwaardes/ beperkingen
o Persoon moet (reden van) gedrag kunnen beschrijven
▪ Gaan ervan uit dat ze weten wat ze doen, waarom ze het doen
• Onbewust gedrag/ waarnemingen (driehoek-goochelaar)
• Handelingen waar we niet bij stil staan (kot op slot)
▪ Retrospectieve vragen
• Niet meer herinneren
o Persoon moet gelegenheid krijgen om (reden van) gedrag te beschrijven
▪ ‘anders, namelijk…’
▪ Vragen overslaan moet kunnen -> gokken
o Persoon moet (reden van) gedrag willen beschrijven
▪ Sociale wenselijkheid
• Gevolg: wat mensen vertellen en wat ze doen is anders
• Verkeersagressie
▪ Beschrijvingen onder invloed van gevolgen
• Neg. gevolgen in verleden -> zichzelf niet meer zo beschrijven
- Trolley dilemma
o Werkwagen naar 5 arbeiders
o Wissel omzetten -> 1 arbeider dood spotlight op 5 mensen uit 1 groep
o Iemand van brug duwen -> 1 dood, 5 gered spotlight op 1 specifieke persoon
-> Gebrek aan ecologische validiteit: geen ervaring
-> letten op kleine details: vraagstelling (focus op personen)
-> Eigenbelang VS belang anderen
Onder welke omstandigheden zijn vragenlijsten en interviews nuttig?
Vgl event sampling method en day reconstruction method
1
,Sociale psychologie
EXPERIMENT: sociale wenselijkheid
- Feldman Hall, Mobbs, Evans, Hiscox, Navrady, Dalgleish (2012)
- Eigenbelang (financieel) VS belang van anderen (pijn)
- Aanvullen in les
Nut van zelfbeschrijvingen
- Inspiratie voor opbouw theo
- ZB is gedrag dat onderzocht wordt
- Alleen handig bij gedrag zonder sociale normen? -> nee: vraagstelling anders
o Met wie breng je het liefste tijd door? -> sociale norm: kinderen, partner
o Event sampling/ Day Reconstruction Method (verbanden leggen)
Correlationeel onderzoek (verbanden vaststellen)
Werkwijze
- 2+ var meten (vragenlijst of observatie)
- Berekenen samen variëren?
- Kans berekenen dat samenhang toeval is
Tijdstip 1: op zelfde moment: agressie en computerspelen
- Correlatiecoëfficiënt
o -1: negatief verband
o +1: positief verband
o 0: geen verband
- Voordelen
o Gebruikt natuurlijke variatie -> ethisch
o Correlaties tussen eender welke metingen
- Geen causaal verband
o Weet niet welke var effect heeft op andere var
ONDERZOEK: Aidspatiënten & verantwoordelijkheid
- Kogut (2011, studie 1)
- Verhaal lezen aidspatiënten
o Verantwoordelijkheid op 1-7
o Geld doneren voor medicijn
- Negatieve correlatie (oorzaken?)
o Meer verantwoordelijk -> minder donatie (A -> B )
o Minder donatie -> meer verantwoordelijk (B -> A )
o Beide var hangen af van 3e variabele die in tegengestelde richting beïnvloed
(geloof in rechtvaardige wereld -> meer verantwoordelijk: C -> A & C->B )
o Positieve correlatie: A ->B, B->A, C->A. A->B??
Experimenten (verbanden + data)
- Correlationeel -> causaal -> meten op verschillende tijdsstippen, MEEREDRE CONDITIES VERGELIJKEN
o Milgram and Asch deden dat niet -> moet niet persé exp zijn om iets aan te tonen
- Tijdstip 1: op zelfde moment: agressie en computerspelen
- Tijdstip 2: verschillende tijdsstippen:
o Frequentie computer op T1
o Frequentie agressief gedrag op T2
2
,Sociale psychologie
o T2 sterker positief gecorreleerd dan op T1 -> computerspelen (T1) zorgt voor agressie (T2)
Basisredenering en terminologie
- Doel
o Predictie toetsen van type ‘oorzaak (OV) -> gevolg (AV)’
- Technische termen manipuleren
o Varianties creëren in A, kijken of het invloed heeft op B?
▪ Als je alle andere oorzaken voor verschil van B uitsluiten
-> A significant effect op B
o Condities: specifieke varianties, niveaus
- Voorwaardes
o Alle andere invloeden op variabele gelijk -> weinig fouten variabiliteit
o Statistische methodes waarmee onderzocht werd en verschillen in conditie groot genoeg
rekening houdend met steekproef grootte
▪ Hoe kleiner steekproef -> hoe groter verschil
o Onderzoeksvraag die experiment beantwoord
▪ A invloed op B? Niet hoe vaak A voorkomt
- Voordelen
o Laat causale conclusies toe
o Invloed OV op gedrag, niet ZB -> niet vragen maar gedrag observeren
▪ AV kan wel nog steeds verbaalgedrag zijn
▪ Experiment over ZB
o Kleine steekproeven volstaan
▪ Alles bh A en B cte
▪ Weinig foutenvariabiliteit
▪ Statistische verrekening steekproefgrootte
▪ Geen conclusie over frequentie
- Nadelen
o Lage ecologische validiteit: Kunstmatige omstandigheden, taken niet in dagelijks leven (laag
mundane realism/ alledaags realisme)
▪ Kan ook voordeel zijn: alle participanten onder zelfde omstandigh.
▪ Ruimte voor manipulaties (moet ethisch blijven)
o Experimental realism (experimenteel realisme)
▪ Exp. situatie zo meeslepend dat participanten er zich spontaan in gedragen
▪ Echt dilemma geven -> elektrische shock -> beslissingen maken
Beperkingen van experimenten
- X Frequenties gedrag
o Geld aan dierenbescherming en bezoeken dieren tuin
o Hoeveel bezoeken dierentuin?
- Moeilijk te manipuleren variabele
o Zich geliefd voelen
- Ethische redenen
o Vragen over persoonlijke dingen
- Vraageffecten
o Stellen gedrag af op wat ze denken dat onderzoeker wil
- Proefleidereffecten
o Invloed onderzoekers op gedrag deelnemers
o Verwachtingen
o Dataverzameling door iemand die hypothese niet kent
3
, Sociale psychologie
Manipulatiechecks en pretests
- Coverte gedragingen
o Kan je niet direct waarnemen
o Zal gecreëerde situatie het gewilde covert gedrag uitlokken?
- Manipulatie checks
o Metingen waarmee ze controleren of deelnemers ins beoogde situatie zijn terecht gekomen -
> variabele goed gemanipuleerd?
o Andere var ook gemanipuleerd?
o Soms niet mogelijk -> exp realisme verbreken
o Vooral probleem bij manipulatie covert gedrag
▪ Vb: perceptie verantwoordelijkheid gemanipuleerd via informatie -> gelukt?
▪ Informatie opgemerkt? Doorgedrongen?
▪ Effect op waargenomen aars en omvang probleem/ risico op herhaling/ te
verwachten besteding voor hulp
- Pretests
o Vooronderzoek, pilootstudie
o Met kleine steekproef uitproberen -> herhaaldelijk
o Wnnr men grote indiv. verschillen verwacht en geen ‘binnen’ mogelijk is
o Reactieve metingen
▪ Hebben invloed op hoe mensen in latere manipulaties of metingen reageren
- Verantwoordelijkheid
o Verschillende situaties waar ze meer of minder verantwoordelijk waren
o Geld geven aan slachtoffers
o Welk soort ramp
Alle andere variabelen constant houden
- Situationele gedragsdeterminanten onder controle houden
o Samenhang A en B onder controle
o Onderzoeker weet wat hij eerst heeft gedaan (stof bijvoegen)
o Andere mogelijke oorzaken van verschillen in B onder controle
o Effect OV: variabiliteit tussen condities > variabiliteit in condities
▪ Groot var binnen condities -> OV sterk effect om aantoonbaar te zijn
- Individuele kenmerken onder controle
o Tussen-proefpersoons-manipulatie
▪ Toevallig toewijzen deelnemers aan condities
• Gemengde groepen -> gemiddeld zelfde in alle condities
• Kans is klein dat ze systematisch verschillen
• Test persoonskenmerken
▪ Verminderd ‘Power’
• Kans dat bestaand verschil te zien is
o Binnen-proefpersoons-manipulatie
▪ Alle deelnemers aan alle condities
• Houdt individ. verschillen cte -> subtielere effecten OV zien
▪ Trainingseffect: het steeds beter kunnen
▪ OV wordt opvallen -> kunnen hypothese raden
• Sociaal wenselijke antwoorden
. Sociale norm door
. Gelijke bedragen
• Vraageffecten
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur PsychologieStudent1303. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
