Psychische kwetsbaarheid
1. Psychisch welbevinden
- Er moet dringend meer aandacht aan besteed worden
1.1. Definitie van welbevinden
- Zich goed voelen
- Moeilijke vraag
1.2. Welbevinden vanuit een wetenschappelijk perspectief
- Een status van psychofysiologische coherentie
- Hogere mate welbevinden -> langer werken -> minder beroerte gevoelig
1.3. Geestelijke gezondheid als component van welbevinden
1.3.1. Definitie van geestelijke gezondheid
- Bezig zijn met doelen op zo’n manier dat je kan ervaren dat het leven zin heeft
- Tevredenheid ervaren, zelfvertrouwen hebben, een gevoel van zelfwaarde hebben,
vertrouwen hebben in jezelf…
1.3.2. Geestelijke gezondheid: je kan het zelf positief beïnvloeden
- Over voldoende veerkracht beschikken wnr het leven lastiger wordt.
- 5 strategieën om veerkracht positief te beïnvloeden:
Actief zijn
Verbondenheid met medemensen
Van betekenis zijn
Iets nieuws uitproberen
Zelfbewust in het leven staan
- Veerkracht versterken vlaanderen 10-punten stappen-actie-plan (fit in je hoofd, goed in je
vel)
Vind jezelf ok, gun jezelf rust, beweeg, durf neen te zeggen, ga ervoor, probeer iets
nieuws, durf hulp vragen, reken op vrienden, leven in het hier en nu
1.3.3. Geestelijke gezondheid bevorderen: een meersporenbeleid
- Een goede afstemming tussen individu en omgeving is belangrijk in functie van het
verzekeren van iemands geestelijke gezondheid.
- 5 elementen:
Aandacht voor basisnoden en behoeften
Aandacht op dat men zich verbonden kan voelen
Kunnen leren en ontwikkelen
Over aangepaste coping beschikken
Aandacht voor versterken van de identiteit.
- Deze factoren werken beschermend naar geestelijke gezondheid toe
- Belangrijk om te kijken naar wat goed gaat, en hoe we deze beschermende factoren kunnen
beschermen
, 2. Stigmatisering en geestelijke gezondheidszorg
2.1. Stigma en discriminatie
2.1.1. Kenmerken van normaliteit volgens Rosenhahn en Seligman
- Hoe meer deze 7 factoren aanwezig zullen zijn, hoe sneller mensen zullen oordelen over
normaal of abnormaal
Persoonlijk lijden
Disfunctionaliteit van het gedrag
Irrationeel en onbegrijpelijk gedrag
Onvoorspelbaarheid en controleverlies
Opvallend en onconventioneel
Gedrag dat ongemakkelijk gevoel bij anderen teweeg brengt.
Het overtreden van morele normen die men voor zichzelf hanteert
- Normatief: stelen -> fout v/h gedrag, biomedisch kader: stelen -> ziekte
2.1.2. Percepties op “normaal” en “abnormaal”
2.1.2.1. Maatschappijbeeld als beïnvloedende factor
- Mensen met psychische aandoeningen -> overbrengen pest, heksen…
- Zelfmoord -> niet kerkelijk begraven
- Homofilie -> seksuele stoornis
- Exhibitionisme -> dwangverpleging
Omgekeerde voorbeeld
- Zelfverhongering -> koninklijke weg naar vervolmaking van het geestelijk leven
- Onze maatschappij is fast, short, kicking en new, aandacht voor maakbaarheid en
perfectionisme
- Om te voldoen aan de normen moet je deel zijn van de YAVIS groep en niet de HOUND groep
2.1.2.2. Milieu en context als beïnvloedende factoren
- Iedere cultuur heeft zijn eigen waarden en normen
- De ene cultuur accepteert sneller dingen dan de andere
2.1.2.3. Het eigen referentiekader als beïnvloedende factor
- Subjectieve bril waarmee je waarneemt en interpreteert -> gevormd door je opvoeding,
familie, vrienden en kennissen.
- Het is niet statisch
2.1.2.4. Het denkkader als beïnvloedende factor
- Biomedische kijk -> gedrag zien als ziekte
- Andere kaders leggen andere klemtomen
2.1.2.5. Dichotoom of dimensionele percepties
- Dichotoom kijken: zorgt ervoor dat we de rijkheid van een gedrag niet zien, zorgt voor een
statische kijk op gezondheid
- Dimensionele visie: plaats voor meer van een eigenschap of minder
2.1.3. Wat is stigmatisering?
- Etiketteren van eigenschappen van mensen als afwijkend en onwenselijk
- STIGMA= Secrecy and silence, Taboo, Ignorance, Gulf, Mythes, Avoidance
- 4 beelden over mensen met psychische problemen:
Gevaarlijk, niet in staat sociale rol te vervullen, zelf verantwoordelijk, slechte prognose