hoofdstuk 1: de cel fundamentele eenheid van leven
eenheid en diversiteit van cellen
Cellen variëren enorm in uiterlijk en functie
Er bestaan 10 – 100 miljoen levende wezens.
Variatie:
o grootte, vorm en voorkomen
o chemische noden (O2 nodig of niet; bv: bepaalde bacteriën)
o activiteiten (bv: op cellulair niveau => secretie van hormonen
=> contractie van de cel…)
o functie van cellen (bv: huidcellen zorgen voor bescherming, spiercellen zorgen voor
beweging, witte bloedcellen zorgen voor het immuunsysteem)
250 verschillende celtypes in het lichaam.
A = zenuwcel
=> geeft informatie over in ons lichaam
Bv: van de hersenen naar de arm
B = paramecium
=> behoort tot de protozoan (is het pantofeldiertje)
Levende cellen hebben allemaal een vergelijkbare basischemie
Alle levende organismen hebben:
o zelfde type van macromoleculen (zie hoofdstuk 2)
eiwitten, nucleotiden(DNA en RNA), suikers en vetten
o zelfde typen van chemische reacties (zie hoofdstuk 2)
condensatie, hydrolyse, verestering,…
o zelfde proces van genexpressie (zie later):
o replicatie
o transcriptie
o translatie
we kunnen DNA verdubbelen door replicatie ( dit zal
doorgaan voor elke celdeling).
DNA wordt via transcriptie omgezet naar RNA.
RNA zal eiwitten vormen via translatie.
1
, Een kolonie
bacteriën
Alle levende organismen zijn
opgebouwd uit cellen.
Alle cellen die aanwezig zijn bij de mens hebben hetzelfde genotype.
o Genotype = al het genetisch materiaal (DNA) in onze cellen.
o Gezien alle cellen afkomstig zijn van 1 bevruchte eicel hebben alle cellen hetzelfde
genotype.
De verschillende celtypes in ons lichaam hebben een verschillend fenotype.
o Fenotype = uitzicht, de functie, de eigenschappen van de cel.
o Wordt mogelijk gemaakt door AAN en AF zetten van genen in de verschillende
celtypes (zie later).
Bv: in een spiercel worden bepaalde genen aangezet en bepaalde afgezet.
Cellen onder de microscoop
De uitvinding van de lichtmicroscoop leidde tot de ontdekking van cellen
Cellen kunnen we bestuderen met een lichtmicroscoop: LM.
o Levert beperkte info ( je kan de celmembraan, cytoplasma en celkern zien.)
o Mengsel van kleuren toevoegen om beter beeld te bekomen: elke kleur hecht zich
aan een specifieke celstructuur.
cytoplasma celmembraan celkern
De fijne structuur van
een cel wordt onthuld
door elektronenmicroscopie
Electronen microscopie: EM levert een beeld op waar meer details zichtbaar zijn.
o TEM = transmissie electronen microscoop (=> 2D beeld met heel wat details)
o SEM = scanning electronen microscoop: (=> 3D beeld met iets minder details)
2
,Een atoom vormt een molecule, een molecule vormt op zijn beurt
een organel, en een organel vormt dan de cellen.
Cellen: => er zijn veel verschillen in grote van de cellen binnen ons
Lichaam ( van 2 µm – 200 µm)
=> de grootste is de eicel en zou je normaal gezien met het
blote oog kunnen zien ( wordt vergeleken met een heel
klein stipje op een blad)
organellen: => 200nm
=> kun je waarnemen met een lichtmicroscoop
Moleculen: => van 0,2nm – 20nm
=> kun je waarnemen met een fluorescentie
microscoop, maar nog steeds op niveau van
electronen microscopie
atomen: => 0,2nm
=> kunnen we waarnemen op niveau van een Electronen
microscoop
de prokaryotische cel
De fundamentele classificatie van cellen is gebaseerd op de AAN- of AF wezigheid van een
KERN.
3
, Cellen kunnen we onderverdelen in 2 groepen:
Eukaryon = “echte” kern => we hebben dan te maken met een Eukaryoten
prokaryon: “geen echte” kern => we hebben dan te maken met een Prokaryoten
In de onderstaande tabel zijn de belangrijkste kenmerken van deze 2 groepen opgesomd.
Eukaryoten Prokaryoten
Type voorbeeld Humane, menselijke cel Bacterie
Grootte van de cel 10 x groter dan een
prokaryote cel
Kern Kern + kernmembraan Geen kern: naakt DNA (=
nucleoïd), genetisch materiaal
ligt in het cytoplasma
Organellen Verschillende organellen Zeer beperkt aantal organellen
met specifieke functie
Nood aan O2 O2 absoluut nodig Bepaalde bacteriën hebben O2
absoluut nodig, andere kunnen
leven zonder O2
Celdeling Complex: Heel eenvoudig dmv insnoering
Mitose voor gewone waarbij vanuit 1 cel 2 cellen
lichaamscellen worden gevormd
Meïose voor
geslachtscellen
Bacteriën komen in heel veel verschillende
vormen voor. Hiernaast ziet je enkele vb.
1: is bolvormig of sferisch
2: staafvormig met een staartje
3: spiraalvormig
Dit is een darmbacterie = de
bacterie van Escherichia coli
Hier zien we de splitsing van
een gisten cel
De eucaryote cel
Unicellulaire organismen: bestaande uit 1 enkele cel (bv gisten)
Multicellulaire organismen:
o Planten
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Jarnedb2. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €10,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.