Resume
Samenvatting Epidemiologie En Economie Van De Diergezondheidszorg Diergeneeskunde
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting Epidemiologie En Economie Van De Diergezondheidszorg Diergeneeskunde
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
lOMoARcPSD|11911780Dierengeneeskunde INLEDING
EPI – DEMI – OLOGIE
➢ Epi: wat zich voordoet
➢ Demos: de populatie
➢ Logos: bestuderen
➔ Beschrijven en verklaren van ziekte(fenomenen) in hun natuurlijke
omgeving.
<-> Pathologie: verloop en effect van de ziekte op dier (hier: op populatie)
= Studie van de noemer (breuk / )
Bestuderen van:
➢ Etiologie
➢ Voorkomen
➢ Determineren
➢ Manier van verspreiden
➢ Werking van therapie
➢ Mogelijkheden voor preventie
Toeleggen op:
➢ Infectieuze ziekten
➢ Metabole ziekten (vroege sterilisatie/castratie ivm
gewrichtsaandoeningen op later leeftijd)
➢ Zoonosen
➢ Productiviteit (voortplanting, melkgift,…)
➢ Welzijn
➢ Sportprestatie
Wat houdt het in?
➢ Preventie diergeneeskunde
➢ Veterinaire volksgezondheid “one healt” (mens, dier en omgeving
beïnvloeden elkaar, wat in diergeneeskunde gedaan wordt heeft
invloed op mens en natuur)
➢ Economie van de volksgezondheid
➢ Evidence Based Veterinary Medicine (behandelingen en diagnoses
moeten gebaseerd zijn op best mogelijke beschikbare informatie)
➢ Beleidsondersteunend
DATA:
➢ Verzamelen en verwerken
➢ Nagaan van de kwaliteit
➢ Vertalen in interventies
➢ Bouwen van simulatiemodellen
Epidemiologie ≠ statistiek
1
, lOMoARcPSD|11911780
Basis epidemiologische
concepten
Oorzaken van ziekte in een historisch perspectief
18de eeuw:
➢ Behandelen van symptomen en afslachten ziekt dieren
➢ Runderpest in Europa
➢ 1762: Oprichting eerste veeartsenijschool in Europa (Lyon)
> Meer aandacht voor hygiëne
> Verbranden ipv begraven
karkassen 19de eeuw:
➢ Opkomst microbiologie (door ontdekking microscoop)
➢ Oorzaak van ziekte achterhalen
➢ Postulaten van Koch
> Agens is aanwezig bij alle dieren die ziekte hebben
> Agens komt niet voor bij andere ziekte of niet-zieke dieren
> Agens kan in reincultuur geïsoleerd worden uit zieke dieren
> Agens geïsoleerd uit ziek dier en andere dier experimenteel
infecteert moet het tweede dier dezelfde ziektesymptomen
hebben
➔ Basisidee, niet meer van toepassing (er zijn uitzonderingen)
20ste eeuw:
➢ Verbeteren van therapieën (antibiotica, ontsmetting,…) &
preventiestrategieën (hygiëne, vaccinatie,…)
➢ Belang van metabole ziekten
➢ Veel ziekten zijn multifactorieel
Het multifactoriële karakter van ziekte
Voorbeeld: 2 puppy’s in nestje van 7 worden ziek en de rest niet
Mogelijke oorzaken:
➢ Bacteriën, virussen, parasieten (hogere infectiedosis)
➢ Genetica
➢ Huisvesting, klimaat (lagen langs buitenkant nest?)
➢ Voeding (laatst geboren pups -> minder biest?)
➢ Management, mens
➢ Toeval
Postulaten van Evans
➢ Proportie dieren met ziekte blootgesteld aan RF (risicofacor) hoger
dan groep niet blootgesteld aan RF
➢ Zieke dieren moeten meer blootgesteld zijn aan RF
➢ Aantal nieuwe gevallen van ziekte hoger bij groep die blootgesteld is
aan RF
➢ Ziekte moet volgen op blootstelling aan RF (rekening houdend met
incubatieperiode)
➢ Spectrum aan gastheerreacties moeten volgen op blootstelling
aan RF
2
, lOMoARcPSD|11911780
➢ Meetbare gastheerreacties moeten voorkomen bij dieren
blootgesteld aan RF
➢ Onder experimentele omstandigheden moet ziekte meer frequent
voorkomen bij blootstelling aan RF
➢ Wegnemen RF moet nieuwe gevallen doen dalen
➢ Versterken/verbeteren gastheerreactie op blootstelling aan RF moet
frequentie van voorkomen doen dalen
➢ Alle verbanden tussen ziekte en RF moeten verklaarbaar zijn
Het verband tussen ziekte en risicofactoren
2 manieren van voorstellen:
Epidemiologische driehoek: intrinsieke/extrinsieke natuur van RF:
Gastheer
Ziekte
kiem =
oorzakelijkOmgeving
agens
Voorbeeld 1: Mastitis bij koeien Voorbeeld 2: Salmonellose bij
➢ Infectieus: bacteriën varkens
➢ Gastheer: uierconformatie ➢ Infectieus: bacteriën
➢ Omgeving: bedding ➢ Gastheer: dragers
➢ Omgeving: hygiëne,
Enkele historische voorbeeldevoneders, bio
veiligheid Dr. Snow: cholera in Londen tijdens de 19de eeuw
➢ Beschrijvende epidemiologie: noteren van symptomen, leden van
familie ziek maar medische personeel niet
➢ Hypothese generen: waarschijnlijk geen directe besmetting,
misschien watercontaminatie
➢ Mortaliteitsgegevens noteren op een kaart -> verband tussen bedrijf
dat water aanleverde en mortaliteit
➔ Maatregelen nemen/ziekte uitroeien voor oorzaak bekend is
Voorbeelden in diergeneeskunde
➢ Besmettelijke pleuropneumonie: uitgeroeid in 1892 5 jaar voor
oorzaak bekend was
➢ BSE: maatregelen moesten zo snel mogelijk genomen worden (nog
voor oorzaak bekend was)
3
, lOMoARcPSD|11911780
Voorkomen van ziekte
Tellen van gebeurtenissen
Gebeurt op basis van descriptieve/beschrijvende epidemiologie
➢ Welke ziekte, frequentie, wie (diersoorten of leeftijdscategorie),
waar (streek = spatiale spreiding) en wanneer (= temporale
spreiding)
➢ Gewerkt met steekproef (moet representatief en voldoende groot
zijn
➢ Nood aan goede diagnostiek en een goede definitie
Endemische en epidemische ziekten
Definitie van een ziekte
Een ziekte = toestand waarin gezondheid en functioneren van het dier
suboptimaal is (kan zowel infectieuze als niet-infectieuze oorzaak hebben)
Endemische situatie
➢ Stabiele situatie
➢ Weinig variatie in voorkomen in bepaalde populatie voor bepaalde
tijd
➢ Voorkomen is voorspelbaar
➢ Frequentie van voorkomen is hypo- (laag), meso- (matig), of
hyperendemisch (hoog)
➢ Ook niet-infectieuze aandoeningen (bv kanker)
Epidemische situatie
➢ Duidelijke en onverwachte stijging van het aantal ziektegevallen
➢ Voor ziekte met fluctuerende incidentie is het moeilijk om
onderscheid te maken tussen endemisch/epidemisch
➢ Wanneer nieuwe stam van agens ontstaat of wanneer agens in
een gevoelige populatie komt
➢ Begrensd in tijd en ruimte
➢ Zeer grote epidemieën = pandemie
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur noortjemiedema. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
67474 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans