Ontwikkelingspsychologie
Namen enkel kennen als ze terugkomen in lessen.
Overloop na studeren doelstellingen per les. (zie per ppt)
Terreinverkenning
“ontwikkeling”:
Tot de dood
Opvoeding, groei…
Verschillende theorieën
Beelden die geassocieerd worden met ontwikkeling:
Gaan kijken naar lichamelijke ontwikkeling, mentale ontwikkeling
Altijd een stapje verder/hoger in de ontwikkeling.
Ouders die begeleiden in de ontwikkeling.
“ontwikkeling van kinderen”
Vaak over gesproken in de media.
Historiek: van voorwetenschappelijk…
Psychologie heeft lang verleden, korte geschiedenis. ontwikkelingspsychologie ontstond in tweede
helft 19e E met lange traditie van voorwetenschappelijk denken over manier waarop gedrag
veranderd doorheen verschillende levensfasen.
Ontstaan psychologie: door dagelijkse bezigheden gingen mensen nadenken, op zoek naar
samenhang tussen bepaalde gebruiken. Door ervaringen met zichzelf en met de wereld ontstaan er
allerlei denkbeelden over hoe wereld in elkaar zit en hoe bepaalde gebeurtenissen onderling
samenhangen.
Dagelijkse bezigheden
Alledaags taalgebruik
o Termen in ons taalgebruik die zijn ontstaan door de psychologie. Bv. “de kinderlijke
fantasie”, “de jeugd van tegenwoordig”… (allemaal ontstaan voordat psychologie
echt een wetenschap werd) (= deel van voorwetenschappelijke
ontwikkelingspsychologie)
Filosofische reflecties
o Filosofen gingen nadenken over psychologie. Over de ontwikkeling. Over wat volgens
hen typisch was voor een bepaalde levensfase.
o 2 stromingen binnen filosofie
Nativisten: wat heeft natuur meegegeven aan mensen?
Vanaf geboorte ligt alles vast! (ontwikkeling van kind ligt vast vanaf
geboorte)
Wij ontwikkelen ons als mens tot wat de natuur ons heeft
meegegeven.
Empiristen: nadruk op ervaringen & opvoeding
Kinderen gaan zich op bepaalde manier ontwikkelen door opvoeding
die ze krijgen (ervaringen)
1
, Kind = tabula rasa (ongeschreven blad). Door ervaringen die je
meemaakt, ga je een kind vormen.
= nature vs nurture debat.
Nature = natuurlijke aanleg die je meekrijgt via bevruchting.
Nurture = alle invloeden uit omgeving.
Conclusie: in bepaalde levensfase zijn bepaalde gebruiken typisch.
Wanneer naar een wetenschap gegaan?
Psychologie:
Wetenschap
o Iets wordt wetenschappelijk wanneer iemand iets gaat onderzoeken
Psychologie = wetenschap van het gedrag.
o Moeilijk om met jonge kinderen te gaan denken. Om erachter te komen wat er in
hun geheugen zit.
Hoe dit wel doen? Kinderen onderzoeken.
Psychologie wordt een wetenschap
Genetische psychologie (= start)
Erfelijkheid bepaalt de ontwikkeling! (cf. nativisten)
Babybiografieën
o Eigen kinderen observeren. Systematische observaties van gedrag van kinderen.
Observaties op versch tijdstippen.
! wordt als wetenschappelijk beschouwt, want systematisch maar wel
objectief?? (is subjectief)
o Niet meer alleen nadenken (cf. filosofie) nu ook observeren!
Observatie
Recapitulatietheorie
o Recapitulatie = herhaling
o Geleerden dachten parallellen te kunnen aantonen tussen het ontstaan van
verschillende levensvormen en manier waarop individu zich ontwikkelt.
o Kijken naar ontwikkeling van persoon ontwikkeling is een herhaling naar een
moderne persoon. Zit in onze genen. (Cf. Darwin)
o = de opvatting dat de ontwikkeling van ieder individu een recapitulatie/herhaling is
van de evolutie van primitieve naar meer complexe levensvormen. (cf. baby naar
volwassene)
o Alles is erfelijk bepaald, alles is genetisch
o !! geen oog voor de opvoeding. Opvoeding heeft geen belang.
Focus op kinderen (en jongeren) (een kinderpsychologie)
o Ontwikkeling als proces dat erfelijk gestuurd.
Ontwikkelingspsychologie
Nieuwe onderzoekstechnieken
o Statistische methodes
Vragenlijsten, expertenonderzoek
Verzamelde gegevens beter ordenen en op verantwoorde manier conclusies
trekken.
2
, o Empirisch-analytische stroming: algemene wetmatigheden
= bepaalde manier van denken die vandaag nog heerst.
Alles wat wij zien is een gemiddelde, maar er zijn altijd kinderen die hiervan
afwijken.
Algemene wetmatigheden = dingen die we door onderzoek hebben
gevonden en die algemeen zijn. (algemeen geldend).
o Intelligentietesten (Binet, 1903)
Binet ontwierp IQ-testen.
21e E: maatschappelijke evolutie: Europeanen gingen naar Amerika
Amerikanen vonden dat te veel volk binnen kwam. Daarom Ellis Island: als
stopplaats voor mensen hier bepalen met intelligentietest of persoon
intelligent genoeg om binnen te laten in land.
Nieuwe impulsen theorievorming
o Gingen heel de genetische psychologie in vraag stellen!
Opvoeding toch niet een invloed??
o Pedagogische interesse (opvoeding!)
o Behaviorisme
Kijken naar rol van ervaring
Welke ervaringen centraal in het leerproces van kinderen?
Ontwikkeling = een leerproces.
Tegenover nativisten !!
Niet alleen erfelijkheid is belangrijk, er valt heel veel te leren.
Stap 1: oriënteren (relevante vragen stellen)
o Kijken naar bepaald probleem dat zich in praktijk voordoet.
o Bv. hoe groepen laten samenwerken.
Stap 2: richten (onderzoeksvragen, hypothesen, operationalisering van begrippen)
o Wat ga ik nu net onderzoeken.
o Hypothese vormen en kader maken van belangrijke begrippen
Stap 3: plannen (strategie)
o Hoe gaan we onderzoeken.
Stap 4: verzamelen (systematisch!)
Stap 5: analyseren en concluderen
Stap 6: rapporteren en presenteren
o In onderzoeksartikel.
Voorbeelden:
Experiment
o Bv. klas opdelen: kinderen met blauwe vs bruine ogen. Kinderen met blauwe ogen
krijgen meer macht en kijken wat gevolg hiervan is. Kan spreken van discriminatie.
o Bv. kijken of suiker invloed heeft op kinderen met ADHD.
o Experimenten die je kan afnemen. (ethisch?)
Moeten altijd goed verantwoord zijn.
3
, Correlationeel onderzoek
o Verband tussen 2 zaken zoeken. (correlatie = verband tussen 2 of meer variabelen)
o Bv. verband tussen veel gamen en agressief gedrag op school.
Survey
o Vragenlijst
Observatie
o In praktijk observatie doen. Dit kan op verschillende manieren: rechtstreeks
observeren, observeren adhv videofragmenten, in labo,…
Case study
o Uniek geval, 1 persoon/case onderzoeken.
o Bv. Victor: jongen eind 18e E die opgroeide in bos door wolven.
o Kijken op welke manier kunnen we iemand die zijn leven doorbracht bij wolven nog
menselijk gedrag aanleren.
Meten van verandering
3 voorbeelden waarop we de verandering kunnen meten.
Longitudinaal
o = onderzoek over langere periode naar zelfde fenomeen/gedrag. 1 groep
onderzoeken.
Dwarsdoorsnede onderzoek
o = op zelfde tijd mensen van verschillende leeftijden onderzoeken. (cf. cross-
sectioneel onderzoek)
o Bv. groep van 5 jarigen vs 75 jarigen op 1 moment.
Cross-sequentieel onderzoek
o = combinatie van 2 bovenstaande
o Op bepaald moment in tijd versch leeftijden bestuderen en dit bv elke 5 jaar.
o Over langere periode groepen van mensen van versch leeftijd onderzoeken.
o Bv. groep 5j vs groep 75 jarigen op verschillende momenten doorheen de tijd.
Levenslooppsychologie
Tegenwoordig meer dit begrip gebruikt.
Vroeger ontwikkelingspsychologie: bestudeerden enkel tot jongere (cf. genetische
psychologie)
o Geloofden dat dan ontwikkeling stilviel tijdens puberteit.
Nu: ontwikkeling als levenslang veranderingsproces.
o Sociologen vonden groepen die interessant waren om te bestuderen.
Bv. ontstaan jeugdbewegingen kinderen in groep bestuderen.
Kinderen via jeugdbeweging een bepaalde ideologie aanleren.
o Mei 1968: naoorlogs sceptische generatie
Studentenprotesten volgens sociologen een interessante groep om te
bestuderen. onderzoek naar jongvolwassenen.
Psychologen hebben later ook deze groep (studenten) erbij genomen.
o Jaren 1930: massabewegingen in politieke of kerkelijke agenda.
Ouderen
o Geneeskunde
Ouderen leven langer
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur brittdelme2001. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €12,79. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.