SOCIALE PSYCHOLOGIE
1. INLEIDING
Psychologie = wetenschap die het ‘normaal’ functionerend, individuele, menselijke gedrag bestudeert (als
ook de determinanten die dat gedrag bepalen)
Niet van elk individu maar met een soort doorsnede, gemiddeld individu... waarbij we opzoek gaan naar
het verloop van de processen bij de gemiddelde mens.
Gedrag is voortdurend. Enkel wanneer je dood bent gedraag je je niet meer.
Gedrag is elke activiteiten van het menselijk organisme die waarneembaar is en of registreerbaar is
Psychologie = gedrag
1.1.NATURE VS NURTURE DEBAT
Is alles, is gedrag voortgeplant door de genen, ligt alles vast in de genen en erfelijkheid (nature) of worden
1.2.GEDRAGSFUNCTIES
dingen aangeleerd door de context ervaring en de opvoeding ( nurture)
Het bewustzijn
Waarneming
Denken
Leren (nieuw gedrag aanleren, leerprocessen)
Voorstelling (herinneren à fantaseren)
Emoties-motivatie
Motoriek
Gedrag moet je altijd in situatie gaan bekijken, de situatie bepaalt de context en het gedrag bepaalt ook
de context .
Vb. Een man loopt met een wapen in een lokaal binnen en ipv. Verder te eten loop je weg naar buiten.
Crisissituatie bepaalt het gedrag van mensen, echtscheiding... mensen waren 10 jaar liefdevol met elkaar
en nu is er enkel haat en ruzie.
1
,Gedrag van een persoon kan beïnvloed worden door : ( examen = voorbeelden die jezelf moet verzinnen )
Weer en klimaat = in warme landen drinken ze veel thee om zich af te koelen.
Persoonlijke historie = als je ouders gescheiden zijn ga je je minder makkelijk binden, als je bent
opgegroeid zonder broer en zussen zal dat invloed hebben op je gedrag
Massamedia, film, taal = mensen worden happy van het liedje happy... verdrietige muziek op begrafenis,
een gedicht waarvan je triest wordt.
Organisaties, overheden, clubs = lid van jong groen dan zal je die gedachtenwijze van groen volgen
Bijzondere omstandigheden, oorlog, crisis, ruzie = in een burgeroorlog je je buren, bijstanden waarmee je
vredevorst hebt samengeleefd je ze opeens zal uitmoorden
Levenstijl van een land, tijd = in deze tijd is social media een dagdagelijkse gebruiksmiddel. Als je een
hippie levenstijl hebt dan zal dat je gedrag beïnvloeden. Elk land heeft naargelang de cultuur andere
kledinggewoonten
Het eigen lichaam, gebreken, ziekten = als je ziek bent zit je te niezen, te hoesten kan je je niet
concentreren. Iemand heeft zijn been gebroken en moet zijn gedrag aanpassen. Leeftijd heeft invloed. Geen
gevoel voor ritme dan zal je niet gaan dansen
Andere mensen, buren, geliefden = invloed van je vrienden waardoor je drugs gaat nemen. Vriendengroep
die gothic zijn zal jij je daar aan aanpassen.
1.3.ONZE SAMENLEVING
1.3.1.We leven in een high-tech permissive society
6.3.1Recht op onderwijs voor minderjarigen
6.3.2.Recht op gezondheidszorg
6.3.1Recht op onderwijs voor minderjarigen
We leven in een wereld waar technologisch alles mogelijk is, in seconden weten we wat er aan de andere
kant van de wereld gebeurt is. Maar ook op vlak van niet technische dingen is alles mogelijk. Kijk naar
relatievormen, naar vrije meningsuiting...
Er wordt een beeld getoond van geluk, van het ideaal van de vrijheid is er nu want kijk wat er allemaal
mogelijk is. We hebben ons bevrijd, we kunnen vliegen en zelfs overal waar we heen willen zelfs aan lage
prijzen. Als mens zijn we nog nooit zo vrij geweest = mens is gelukkig
1.3.2.We leven in een hyper geïndividualiseerde samenleving
6.3.1Recht op onderwijs voor minderjarigen
6.3.2.Recht op gezondheidszorg
6.3.1Recht op onderwijs voor minderjarigen
2
,De individuele mens is de maat van alle dingen. Kijk naar het onderwijs, iedereen kan zijn eigen individuele
traject gaan bepalen. Je kan kiezen voor de richting dat je wilt. Auto kopen, de auto wordt helemaal
aangepast aan wat je wilt met extra opties, alles is mogelijk. Individu is vrij en dus gelukkig.
Op restaurant gaan, je krijgt een hele menu waar je uit kan kiezen en dan kan je nog eens kiezen of je
vegetarisch, veganistisch, gluten – intolerant.... Kleren alles kan je kiezen.
We zijn als individuele mens de maat geworden voor de samenleving waarin we leven. Je moet toch
gelukkig zijn als we nu zo vrij zijn als nooit tevoren. à althans zo lijkt het = denken, willen, handelen wij wel
1.4.GEDRAGSBEINVLOEDINGEN
1.4.1. Koopgedrag
zo individueel vrij al we zelf denken/ hopen en verlangen ? Of denken, willen, handelen wij wat anderen
willen dat wij denken handelen en oordelen... is het een individuele keuze of is dit een illusie en zijn we
niet zo vrij als we zelf denken.
We zijn allemaal consumenten, we werken heel hard om het geld zo snel en veel mogelijk uit te geven aan
wat we willen om ons zo vrij mogelijk te voelen. Maar wat kopen wij ? Voor we naar de winkel gaan
hebben we al heel veel in ons hoofd van wat we willen kopen... we zijn op zoek naar een stijl naar een
bepaald product, dus zijn we al niet meer zo vrij.
Denk aan de mode, een tijdelijk verschijnsel waarbij mensen een bepaalde gedragsverandering gaan tonen
en hun stijl van kledij/ manier van gedrag zullen aanpassen. Mode wordt bepaald door een kleine selectie
van mensen.
Reclame herinnert ons steeds aan wat we niet nodig hebben maar toch willen kopen. Reclame wordt
steeds meer geïndividualiseerd, denk aan Facebook die je reclame aanpast aan je voorkeuren...
Warenhuizen en restaurantbezoek gebruiken geur en kleuren om mensen te gaan beïnvloeden.
Maasmechelen village = het is een beleving,
Hidden persuaders, van de vloer van een winkel tot de geur, de muziek, de grijphoogte van producten, de
indeling van de winkel...
Je bent niet meer een leegblad je wordt door vele facetten beïnvloed. Mode bepaalt alles, hoor je erbij of
hoor je er niet bij, niet veel mensen willen uit de mode zijn want dat zou betekenen dat je er niet bij hoort.
We worden 24/24 beïnvloed. Consumeren is steeds meer een beleving je koopt niet meer omdat je iets
nodig hebt maar om te kopen.
1.4.2.Sweepstake
Om te winnen moet je krabben.
In de mens schuilt een winnaar= iedereen wil winnen en daarop speelt deze methode in. Alles wat we
vandaag zien als euro millions en win for life werkt met deze methode. Je wilt winnen, je hoort over die
ene persoon die wint en wil dat ook, je moet kopen om te winnen en voor je het weet ben je verslaafd à
1.4.2.Opinievorming
We willen allemaal winnen en daarvoor hebben we heel veel over.
3
, Ons waarnemen en denken en oordeel en gedrag is vandaag geworden tot een verleidingsbusiness. Wie
informatie bezit die heeft macht, want die bepaalt wat anderen gaan denken. Als een leger in de
middeleeuwen een stad binnenviel kon wachten tot het stadje verhongerde maar dat kon jaren duren ze
konden ook de waterbron vergiftigen. Als onze bron vergiftigd is zal iedereen vergiftigd zijn. De grens
tussen waarheid en leugen, tussen informatie en desinformatie. Fake news = vergiftigde informatie. Stuur
nieuws de wereld in en mensen zullen dat geloven.
We creëren dubbele standaarden om mensen te beoordelen. Als er een ramp/ ongeval gebeurd is één van
de eerste vragen dat we ons stellen, had hij een baard ? om te kijken of het om terrorisme gaat.
Televisie is een van de meest gebruikte informatiekanalen ooit, maar de TV is geëvolueerd van
informatieprogramma’s naar infotainment en zo zijn we snel terechtgekomen in emotainment, we moeten
geraakt worden denk aan vtm nieuws, beelden van kinderen die aangespoeld worden. Reality tv —>
hoever kan je gaan met televisie we wachten op het eerste moment waar een moord gepleegd wordt op
tv.
1.4.4.Rechtspraak
Is rechtspraak nog zo objectief als het zou moeten zijn ? Mensen kleden zich anders als ze naar een
assisenproces moeten om een betere indruk te maken op de volksjury. Het verhaal van de slechte jeugd
1.4.5.Economie
die invloed heeft gehad op zijn denken en zijn... Ratio-emotie.
De beurs is de spiegel van de gezondheid van de economie. Mensen zien de toekomst niet meer zo
rooskleurig = de beurs zal dalen. De beurs heeft veel te maken met de sociopsychologie.
1.4.6.Andere fenomenen
Idolatrie: het gedrag van mensen met een idool, flauwvallen bij concert van koen wouters
Collectieve rouwprocessen: Luc Devos die sterft. Begrafenis van de kindjes van sierre. Dood van Diana.
Mensen gaan hun eigen verdriet hechten met het verdriet van anderen.
Ramptoerisme: bij een brand een ongeval gaan mensen uit nieuwsgierigheid gaan kijken en dan worden ze
een deel van wat er daar gebeurt. Mesen staan graag in de belangstelling.
Je suis Charlie – we maken ons deel van de drama de ramp die in Parijs gebeurt is, we rouwen mee
4