Samenwerken binnen onderwijs
Samenwerken binnen onderwijs .........................................................................................................1
1 Algemeen kader onderwijs ...............................................................................................................3
1.1 Schets van het onderwijslandschap in Vlaanderen .....................................................................3
1.2 Organisatie op scholen ..............................................................................................................4
1.3 MDO en klassenraad .................................................................................................................5
1.4 M-decreet, begeleidingsdecreet en decreet leersteun ...............................................................6
1.5 Zorgcontinuüm ..........................................................................................................................7
2 Het buitengewoon onderwijs ...........................................................................................................8
2.1 Toelatingsvoorwaarden BO .......................................................................................................8
2.2 Buitengewoon basisonderwijs (BuBao) en secundair onderwijs (BuSO) .....................................8
2.2.1 BuBaO: types basisaanbod, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9 .......................................................................8
2.2.2 BuSO: types en opleidingsvormen..................................................................................... 11
2.3 Individueel handelingsplan ipv gemeenschappelijk curriculum ................................................ 12
3 CLB en andere externe diensten ..................................................................................................... 14
3.1 CLB – Centra voor LeerlingBegeleiding..................................................................................... 14
3.2 ICF-model................................................................................................................................ 15
3.3 Andere externe diensten ......................................................................................................... 15
3.4 (zelf)hulpgroepen, thuis- en vroegbegeleiding ......................................................................... 17
4 Rol van de logopedist ..................................................................................................................... 19
4.1 Linken tussen verschillende onderdelen .................................................................................. 19
4.2 Rol logopedist: ........................................................................................................................ 19
4.2.1 Buiten onderwijs .............................................................................................................. 19
4.2.2 Binnen onderwijs.............................................................................................................. 19
4.3 Evolutie van individueel werken – naar klasgeïntegreerd......................................................... 20
4.5 Recente bevindingen vanuit BaP’s ........................................................................................... 21
4.6 Verschillende types van co-teaching ........................................................................................ 21
5 Ondersteuningsnetwerk ................................................................................................................. 22
5.1 Wat is een ondersteuningsnetwerk? ....................................................................................... 22
5.2 Voorwaarden voor ondersteuning ........................................................................................... 22
5.3 Kleine en brede types .............................................................................................................. 22
5.4 Evolutie naar… ........................................................................................................................ 22
5.5 Aard van de vragen en wat met de stijgende aanvragen binnen T3? ........................................ 24
5.6 Hoe ga je te werk als ondersteuner? ....................................................................................... 24
5.7 Verschillende rollen van de ondersteuner en GOLLD ............................................................... 24
6 Integratie, klasmanagement en gedrag .......................................................................................... 26
1
,6.1 Linken tussen verschillende onderdelen OPO (OC en HC) ........................................................ 26
6.1.1 HGD en HGW .................................................................................................................... 26
6.2 Samenwerking ouders – leerkracht – zorgteam – CLB – ondersteuner – buitenschoolse
logopedist ..................................................................................................................................... 27
6.3 Klasmanagement..................................................................................................................... 28
6.4 Toename van gedragsproblemen?!.................................................................................... 28
6.5 Nieuwe Autoriteit.................................................................................................................... 29
2
, 1 Algemeen kader onderwijs
1.1 Schets van het onderwijslandschap in Vlaanderen
- Erkende scholen volgen het leerplan
o Complex systeem
o Geen privéscholen
- Gesubsidieerd door de Vlaamse overheid
- Per onderwijsniveau
o Basis (kleuter en lager) en secundair
o Hoger onderwijs (hogescholen en universiteiten)
o Volwassenenonderwijs, kwalificaties
o Deeltijds kunstonderwijs (muziekacademies)
Niet hetzelfde als KSO
- Andere diensten
o CLB – Centrum voor LeerlingBegeleiding
o PBD - pedagogische begeleiding
o Ondersteuningsnetwerken - leersteuncentra
o Inspectie
- Officieel en vrij onderwijs
o Officieel onderwijs georganiseerd door overheid, provincies of steden en
gemeenten. Bieden alle erkende godsdiensten of zedenleer aan.
o Vrij onderwijs wordt niet door overheid opgericht. Vb. confessionele scholen
(katholieke scholen, joodse scholen, protestantse scholen…) en niet-confessionele
scholen
Moeten ook leerplannen volgen!
- 3 onderwijsnetten met elk 1 of meerdere onderwijskoepels
o Gemeenschapsonderwijs GO! Van de Vlaamse Gemeenschap officieel onderwijs
o Gesubsidieerd officieel onderwijs, koepels OVSG en POV officieel onderwijs
OVSG: onderwijs Vlaamse steden en gemeenten
POV: provinciaal onderwijs
o Gesubsidieerd vrij onderwijs, vb. koepel Katholiek Onderwijs Vlaanderen, federatie
Steinerscholen, FOPEM… vrij onderwijs
- Onderwijskoepels ondersteunen en vertegenwoordigen schoolbesturen. Niet alle scholen
zijn bij een koepel aangesloten.
o Waarom zou je als school niet aansluiten bij een koepel?
Wel: je kan rechtstreeks met de zorgen/mening naar de minister gaan via het
schoolbestuur
Niet: in de koepels en opdelingen komen dezelfde problemen en uitdagingen
voor, alleen tussen regio’s zijn er wel verschillen
Er gaat veel budget en werk verloren aan de opdeling in koepels en
netten
Budget nodig in de school om vertegenwoordigd te worden
PBD – Pedagogische Begeleidingsdienst
- Ondersteunen onderwijsinstellingen, CLB’s en ondersteuningsnetwerken/leersteuncentra
- Versterken van het beleid van de school
- Bevorderen van de professionalisering van het onderwijspersoneel
- Aanbodgestuurd
3
, o
Vb. verdere vorming in een leergebied of thema vb. ICT-gebruik, diversiteit,
evalueren…
- Vraaggestuurd over pedagogisch-didactisch handelen
o Vb. didactische ondersteuning in een vak/leergebied, klasdifferentiatie…
- Een school is niet verplicht om met PBD te werken kan ook met en andere externe dienst
samenwerken
School gewoon onderwijs
School buitengewoon onderwijs BuBaO, BuSO
- Structuur basisonderwijs: instapklas kleuters (2,5-3j) + drie kleuterjaren. Lagere school met 6
leerjaren. Soms niveaugroepen.
- Structuur secundair onderwijs:
o 6 jaren telkens per 2 gegroepeerd in een graad
Een brede 1ste graad met A-stroom en B-stroom
Leerling met getuigschrift basisonderwijs moet starten in 1A
Zonder getuigschrift (getuigschrift met enkel de behaalde doelen)
start je in 1B
2de graad met 3 finaliteiten (zie taartdiagrammen)
In afbouw 3de graad ASO, TSO, KSO, BSO
Idem in de 3de graad met evt. 7de jaar BSO, Se-n-Se in TSO en KSO
- Structuur hoger onderwijs: hogescholen en universiteiten
Finaliteit: arbeidsmarkt en
Finaliteit: Doorstroom doostroom (dubbel) Finaliteit: Arbeidsmarkt
AV = algemene vorming
TV/KV = technische vorming en kunstgerichte vorming
PV = praktische vorming
- AV = doorstroomfinaliteit, doel is doorstromen naar het hoger onderwijs vroegere ASO
- TV = dubbele finaliteit, aantal stromen door naar de arbeidsmark andere naar het hoger
onderwijs vroegere TSO/KSO
- PV = doel doorstromen naar de arbeidsmarkt vroegere BSO
1.2 Organisatie op scholen
Schoolteam gewoon onderwijs
- Afhankelijk van de grootte van de school: puntenenveloppe
- Directie: 1 of meerdere vb. per campus, per graad…
- Basisschool: klasleerkrachten
- Secundaire school: vakleerkrachten
- Bijzondere leermeesters vb. turnleerkracht, zedenleer, katholieke godsdienst, islam…
- Interne leerlingbegeleider en/of zorgcoördinator, zorgteam
4