SAMENVATTING FINANCIEEL
MANAGEMENT
SITUERING
ALGEMEEN
Financieel management = taken van de officieel manager binnen de onderneming. = Chief financial officer CFO
Situering financieel manager binnen de onderneming:
Algemene vergadering (AV) (‘Assembly of Stockholders’): Alle aandeelhouders, goedkeuren,
voorstellen raad v. bestuur, jaarrekening, …
Raad van Bestuur (RVB) (‘Board of directors’): Bestuurders, strategische (overkoepelend) =
vertegenwoordigers v. aandeelhouders
Directiecomité (DC) (‘Management’): operationeel
o CEO, CFO, CIO, …
Een publiek bedrijf: een beursgenoteerde onderneming: mag zijn aandelen verkopen aan iedereen.
Een privaat bedrijf: een onderneming die niet op de beurs zit.
Voorbeeld: AGFA Gevaert: (= beursgenoteerd bedrijf)
Algemene Vergadering: bestaat uit alle aandeelhouders en ook alle mensen die via de beurs aandelen
hebben (maar die zijn in praktijk niet aanwezig).
De Algemene Vergadering beslist wie in de Raad van Bestuur gaat komen: de belangrijkste
aandeelhouders: vaak familieleden.
Kleine aandeelhouders worden vertegenwoordigd door de onafhankelijke bestuurders bij de Raad van
Bestuur.
Artikel ‘Agfa exit voorzitter Raad van bestuur’:
- Voorzitter van Raad van Bestuur was Klaus Röhrig, hij stapt op, nu een nieuwe voorzitter: Frans
Aranza, hij was een onafhankelijke bestuurder. Vrees op de beurs als een belangrijke
aandeelhouder zijn post verlaat.
Artikel ‘Interview Agfa’:
- Beurswaarde = de geschatte waarde van het bedrijf op de beurs
- Je kan dit narekenen: de koers van Agfa * aantal aandelen. (€3,50*172.000.000 = €602.000.000)
zoveel zouden ze moeten betalen als ze naar een niet-genoteerd bedrijf willen gaan
- Hoe hoger de waarde die de beurs geeft, hoe blijer aandeelhouders.
,Verschillen tussen beursgenoteerde (‘public companies’) en niet-genoteerde (‘private companies’)
ondernemingen:
Beursgenoteerd:
Zeer veel AH (ook kleine AH => onafhaneklijke bestuurders).
Ook de kleine AH moeten vertegenwoordigd worden in Raad van Bestuur en moeten worden
geïnformeerd met voldoende publieke informatie. Ze worden vertegenwoordigd door de
onafhankelijke bestuurders.
De aandelen zijn openbaar (public company): marktwaarde v. aandelen is gekend.
Duidelijk onderscheid tussen Algemene vergadering, Raad van Bestuur, directiecomité
Niet-beursgenoteerd:
Beperkt aantal AH, ze zijn vertegenwoordigd in de Raad van Bestuur en krijgen minder publieke
informatie.
De aandelen zijn niet openbaar (private company): marktwaarde v. aandelen niet gekend
Vaak geen onderscheid tussen Algemene vergadering, Raad v. Bestuur en directiecomité
Soms wordt er ook beroep gedaan op onafhankelijke bestuurders: kunnen een bemiddelende rol
opnemen, voor nieuwe kijk op bedrijf, kennis, ervaring, netwerk, …
Taken van de financieel manager (CFO):
‘Controlling’:
Boekhoudkundige insteek/ benadering: bv.: rapportering (=boekhouding), budgettering,
kostprijsberekening, …
Winst: alle opbrengsten – kosten
‘Treasury’
Cashflowmatige insteek: bv. Debiteurenbeheer (= klanten hebben tijdig betaald?), relaties met banken
en AH (rapporteren aan AH), financiering, opvolging v. betalingen, …
Cashflow: gaat over inkomsten vs uitgaven vh hele jaar, beweging v. op bankrekening
Extra taken (vooral bij beursgenoteerde)
Kapitaaloperaties, ‘investor relations’ = rekening houden met relaties met alle AH, risicobeheer, …
Doelstellingen financieel management:
Klassieke benadering voor maximalisatie v. winst.
Beter = alternatieve benadering: optimalisatie v. (duurzame) aandeelhouderswaarde.
Veel winst maken is aandeelhouderwaarde laten stijgen.
o Dividend = uitkering aan AH
o Waardestijging aandelen:
= ervoor zorgen dat het aandeel meer waard wordt
Toename v. eigen vermogen: vermogen dat toekomst aan de AH
Reserves: bij eigen vermogen steken
Opmerking: bij beurgenoteerde ondernemingen eerder te beoordelen via toename
v. marktwaarde vd aandelen.
o Opmerking:
Ook rekening houden met risico’s: 2 bedrijven vergelijken die hetzelfde bieden maar
één neemt hogere risico’s voor en andere is een veilig bedrijf.
Beter naar cashflow kijken dan naar winst
Stijging boekhoudkundige waarde betekent niet automatisch stijging marktwaarde,
vaak wel, maar niet altijd
,EEN DEUGDELIJK BESTUUR
Deugdelijk bestuur = rekening houdend met alle aandeelhouders, ook de minderheidsaandeelhouders.
(Corporate Governance)
Bij beursgenoteerde bedrijven, in rapport wordt er iets vermeld van de ESG (E=envirrementel, S= social, G=
goverment)
Belang van deugdelijk bestuur:
1. Situering binnen Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen:
o Niet enkel rekening houden met aandeelhouders maar ook met andere belanghebbenden
(stakeholders).
Dit niet noodzakelijk in tegenspraak met aandeelhouderswaarde.
o Verzekeren dat alle aandeelhouders (ook de minderheidsaandeelhouders) op een gelijke
manier worden behandeld. Vb. Niet de familie aandeelhouders meer voordelen geven dan de
andere aandeelhouders. (G= goverment)
Daarom het belang van de controle op het Directiecomité door de Raad van Bestuur.
Ervoor zorgen door een goede samenwerking tussen de AV, RVB en DC een goede
controle, bijgestuurd,…
2. Agency-probleem (agents zijn mensen die in Directiecomité zitten)
o Betekenis probleem: belangen door agent (management) die niet overeenstemmen met de
belangen (op lange termijn) van de aandeelhouders. (meer voor hun zelf denken)
Gevolg = mogelijke vernietiging van aandeelhouderswaarde: bij beursgenoteerde
ondernemingen onmiddellijk waarneembaar via daling beurskoers.
Greenwashing is ook een voorbeeld OF Dieselgate Volkswagen
o Probleem oplossen? Door een aangepaste vergoeding/beloningsysteem voor managers zodat
deze gemotiveerd blijven.
Gedeeltelijk variabele vergoeding i.p.v. vaste vergoeding:
Vergoeding afhankelijk van doelstellingen qua aandeelhouderswaarde.
Bv. Prestatiebonussen: bepalen met indicatoren.
Opmerking: wettelijke beperking in bedrag en in tijd + verplichte
transparantie voor beursgenoteerde en overheidsonderneming.
Gedeeltelijke vergoeding in aandelen i.p.v. in cash:
De werkelijke opbrengst is dan afhankelijk van de evolutie van de
beurskoers.
Opmerking: gevaar dat management onnodig hoge risico’s zal nemen om
koers te laten stijgen.
Nadelen/risico’s van variabele&aandelen vergoeding: managers gaan te grote risico’s
nemen, te veel op korte termijn denken en op lange termijn problemen krijgen,
manipulatie van cijfers,..
Overheid heeft wetgeving opgelegd voor beursgenoteerde en overheidsbedrijven:
variabele vergoeding mag, maar moet beperkt blijven en gespreid zijn in de tijd +
transparantie: iedereen mag weten wat een overheidsman verdient.
, 3. Codes van deugdelijk bestuur:
o Soorten codes ( ! Codes zijn adviserend/aanbevelingen, niet bindend: andere waarde dan
wetgeving.)
Corporate governance code/code Daems:
Gericht op beursgenoteerde ondernemingen.
Scheiding rol CEO vs. voorzitter Raad van Bestuur: anders te veel macht bij
één persoon en Raad van Bestuur moet toekijken op CEO.
Transparantie verloning management.
Comply or explain = volg de aanbeveling, zo niet, leg uit waarom.
Code Buysse:
Gericht op niet-beursgenoteerde ondernemingen.
Aparte adviezen voor familiebedrijven.
Verdere verfijning in code voor goed bestuur van Unizo (apart artikel)
Specifieke situatie van familiebedrijven: grote betrokkenheid, maar meer
kans op conflicten.
Advies van familiaal charter: Familievergadering, Familieraad.
Research en opleidingen voor familiebedrijven.
o Gemeenschappelijke adviezen:
Belang van onafhankelijke bestuurders (externe bestuurders voor kennis, ervaring,…)
Codes van deugdelijk bestuur:
o Code van goed bestuur Unizo
Verfijning van code Buysse
Van toepassing op alle ondernemingen, ook zonder vennootschap
o Duurzaam ondernemen: Stakeholdermanagement = Wat doet een onderneming extra om
hun tevreden te houden?
Menselijk kapitaal (bv. vaste medewerkers, freelancers): belang van professioneel
HRM, samenwerkingsovereenkomsten
personeel
Investeerders en bij het financieel beleid betrokken partijen (bv. aandeelhouders,
banken): belang van kwaliteitsvolle en correcte financiële rapportering
Banken: leningen worden die tijdig en correct terugbetaald
Aandeelhouders: willen een goed dividend, goede aandeelhouderswaarde
Klanten: belang van onderzoek naar kredietwaardigheid, wij ervoor zorgen dat
klanten product blijft kopen en kwaliteitsafspraken, leveringen nakomen
Leveranciers: belang van duidelijke contractuele afspraken, tijdige betaling,..
Concurrenten: belang van toepassing van regels over mededinging
Overheidsinstellingen: belang van correct vergunningenbeleid, belastingen betalen,
…
Lokale omgeving en belangenverenigingen: belang van transparantie en
constructieve relaties (bv. buurtbewoners – vervuiling)
o Rol van bedrijfsleiding
Bij kleine onderneming vaak handen van 1 persoon: de bedrijfsleider
Bij grote onderneming in handen van een managementteam: belang van
taakbeschrijving, respect voor autonomie en periodieke evaluatie
o Rol raad van bestuur
Exaam vraag: raad van advies heeft enkel een raadgevende functie
Bij kleine ondernemingen eerder aan raad van advies: samengesteld uit vooral
externe leden, met enkel adviserende bevoegdheid, belangrijk als klankbord
