Het geheel van regels en normen om de maatschappij te ordenen. Deze regels worden opgelegd
door de overheid/maatschappij via haar vertegenwoordigers en niet-naleving wordt gesanctioneerd.
- Verbodsbepalingen: verboden om bepaalde handeling te stellen (vb stelen)
- Gebodsbepalingen: verplicht bepaalde handelingen stellen (vb aangifte doen)
Verschil tussen regels van:
- Aanvullend recht: rechtsregels in het verbintenissenrecht waarvan men mag afwijken indien
beide partijen akkoord zijn.
- Dwingend recht: men kan er niet van afwijken, kan nietigheid tot gevolg hebben.
- Openbare orde
Rechtssubject: persoon of groep personen die juridische rechten en plichten hebben (natuurlijke
personen en rechtspersonen)
Rechtsobject: voorwerp waarover rechtssubjecten hun subjectieve rechten kunnen uitoefenen
Onderverdeling van het recht:
• Naar inhoud:
- Privaatrecht: regelt de verhoudingen tussen burgers onderling (onderscheid
burgerlijk recht, gerechtelijk privaatrecht en internationaal privaatrecht).
- Publiekrecht: regelt de verhoudingen tussen burgers en de overheid (staatsrecht,
administratief recht, strafrecht, strafprocesrecht en fiscaal recht).
• Naar territorium:
- Nationaal recht: rechtsregels uitgevaardigd door nationale politieke instellingen en
enkel van toepassing binnen België.
- Grensoverschrijdend recht: rechtsregels uitgevaardigd door supranationale politieke
instellingen, verdragen tussen België en andere landen, rechtsregels die bepalen
welk nationaal privaatrecht van toepassing is.
• Of:
- Objectief recht: het geheel van rechtsregels en normen zoals die voortvloeien uit
wetgeving en rechtspraak.
- Subjectief recht: een door rechtsregel beschermde aanspraak op andermans gedrag.
• Of:
- Materieel recht: regels die rechten toekennen of plichten opleggen.
- Formeel recht: geeft aan hoe naleving van het materiële recht verzekerd kan worden
,Rechtsfeiten vs rechtshandelingen
Rechtsfeit = elk feit waaraan het objectief recht rechtsgevolgen koppelt. Deze rechtsgevolgen zijn het
tot stand brengen, wijzigen, overdragen of laten verdwijnen van subjectieve rechten (vb overlijden,
geboorte).
Rechtshandeling = elke handeling die bewust wordt gesteld om de rechtsgevolgen te bereiken die
het objectief recht aan die handeling verbonden heeft. Deze rechtsgevolgen zijn het tot stand
brengen, wijzigen, overdragen of laten verdwijnen van subjectieve rechten (vb erkenning van een
kind, koopovereenkomst tekenen)
Bronnen van het recht
Regels worden teruggevonden in de
1. Wetgeving: in de ruime zin (sensu lato)
2. Rechtspraak
3. Rechtsleer
4. Gewoonte – billijkheid.
1. Wetgeving: in de ruime zin (sensu lato)
▪ Internationale verdragen en beslissingen van supranationale instellingen:
belangrijkste is recht van de EU, zij beschikken over drie belangrijke
beleidsinstrumenten:
✓ Richtlijnen: geven regels aan die door nationale overheid moeten
worden verwerkt in eigen wetgeving.
✓ Verordeningen: algemene en volledige reglementering die
rechtstreeks van toepassing is in alle lidstaten.
✓ Besluiten: bevatten regels die van toepassing zijn op de daarop
aangeduide bestemmeling (staat, bedrijf of persoon).
, ▪ Internationale verdragen tussen twee of meer staten
▪ Grondwet:
✓ Meest fundamentele Belgische wet
✓ Omvat fundamentele rechten en vrijheden
✓ Inrichting van de wetgevende macht (maakt wetten en controleert
uitvoerende macht), uitvoerende macht (past wetten toe) en
rechterlijke macht (beslecht geschillen).
✓ Bijzondere procedure tot wijziging
▪ Wet in strikte zin (sensu stricto):
✓ Komt tot stand door parlement = kamer van
Volksvertegenwoordigers
✓ Federaal = over heel België
✓ Publicatie in Belgisch Staatsblad
✓ In werking 10 dagen na publicatie of op vastgestelde datum
▪ Decreten: rechtsregels op regionaal niveau door parlementen van de
gemeenschappen en gewesten (Brussels Hoofdstedelijk Gewest:
ordonnanties)
▪ Koninklijk besluit: besluiten genomen door de koning, maar in de praktijk
door de ministers. Zijn nodig voor uitvoering van wetten
▪ Besluiten van gemeenschaps- en gewestregeringen: voor de uitvoering van
decreten/ordonnanties
2. Rechtspraak: beslissingen van rechtbanken en hoven; toepassen en interpreteren van een
wet
3. Rechtsleer: wetenschappelijk juridische publicaties
4. Gewoonte: minder belangrijk
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Student3527. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.