VOORLOPERS EN GRONDLEGGERS
theoretisch pluralisme
o individugericht < Weber Blumer + symbolisch
interactionisme
o groepsgericht < Durkheim Parsons + Merton +
syteemtheorie/functionalisme
o conflictgericht < Marx Bourdieu + de
conflictsociologische traditie
4.1 De ontdekking van het sociale
nadenken over sociale relaties < oudheid (Plato, Aristoteles)
sociologie < 18e-eeuwse verlichting : ware kennis door gebruik van
rede
= sociale als autonome realiteit
waarbinnen sociale mechanismen voor orde zorgen : Adam Smith : onzichtbare
hand (vraag-aanbod)
≠ voormoderne wereldbeeld : … < sociale orde
- ontgoddelijking = het opgeven van de idee dat er een religieuze,
bovennatuurlijke of kosmologische basisorde is, ook voor het
sociale
- onstaatsing = het opgeven van de idee dat een geordende samenleving een
staatsverband is waarbinnen vorst of soeverein, mede namens
God, voor orde zorgt
= autonome sociale mechanismen ipv heerser
4.2 De ‘uitvinding’ van de sociologie
1789 Franse Revolutie
= ‘praktisch bewijs’ dat samenleving maakbaar is (niet natuurlijk/door God gewild)
⟷ contraverlichting = conservatieve tegenbeweging : sociale orde door
moraal/gedeelde waarden
= imperatief / moet-karakter
: pessimistisch mensbeeld : mens kan niet zelf beschikken
☆ Joseph de Maistre en Louis de Bonald
eerste pleidooien voor ‘sociale wetenschap’
kennis samenleving nodig om zelf te beschikken
Claude Henri de Saint-Simon : wetenschap van de sociale organisatie of sociale
fysiologie
Auguste Comte :
positivisme
: positief-wetenschappelijke kennis van het samenleven of sociologie
: 2 dimensies
- sociale dynamica = ontwikkeling samenleving
- sociale statica = orde < onderlinge solidariteit door consensus
universalis !! is er nog niet
, = geboorte sociologie < gedachtegoed verlichting én contra verlichting
Herbert Spencer (1820-1903)
algemene evolutiewet: van ongedifferentieerde naar meer gedifferentieerde =
complexere eenheden
= differentiatieproces
⇒ arbeid gesplitst over beroepen en domeinen ( vgl. taak en functionele
differentiatie )
KARL MARX (1818-1883)
!! Marx de socioloog : klassenongelijkheid als structuurkenmerk van alle
maatschappijen
( < conflictsociologie ) + denker van moderne kapitalisme
• materialistische maatschappijvisie = belang economie
• antropologisch materialisme = belang arbeid
4.3 Marx over klassen
Mens is arbeidend wezen = eigen bestaansmiddelen produceren om te overleven
(omgeving creëren)
⟶ antropologisch materialisme
= arbeid is bron van materiële werkelijkheid
Dialectische denktrant : these – antithese : werkelijkheid in termen van opposities <
lln. Hegel
Klassentegenstelling ( fundamenteel structuurkenmerk elke samenleving )
= bezitters dwingen tot arbeid door onderschikking; variatie door productiewijze
(historische variabele)
!! economische uitbuiting = bezitters van de productiemiddelen onteigenen
arbeidsproduct
⇒ meerwaarde toegeëigend
Klassenbelangen
Verschillend bij bezittende en niet-bezittende klasse
⇒ klassenstrijd = confrontatie tussen tegengestelde belangen van de
klassen
= structureel belangenconflict
4.4 Marx’ materialistische maatschappijvisie
Voortbrengen materie is basis maatschappij (economie als inzicht)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur juliette5. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
