- Uit moreel oordeel
o Vervolging: “heksen”
o Kerk: opleiden van exorcisten
o Kerk: bidden tot heiligen: oa. St Dymphna
- Radicaal interventioneel
o “Keisnijders”: psychopaten hebben een kei in hun hoofd & die moest eruit
gesneden worden
1.1. ASPECIFIEKE BEWARING: “PEST- EN DOLHUIZEN (NK)
DOEL: maatschappij beschermen
- 1539: “tot Eeuwige dagen in gevangenis geketent ende versekert te worden”
- 1593: wedde = 3 ponden en 20 schellingen “om miserabele crancksinnische” personen
onderdak te geven (+ per week 30 schellingen per patiënt)
o Deze mensen werden in dezelfde huizen gestopt als mensen die de pest hadden.
o Ieder kon een huis kopen en werd hiervoor betaald: “dolhuis”
1
,1.2. SPECIFIEKE BEWARING: “ASYLUM” (NK)
DOEL:
- Maatschappij beschermen
- Eerste instelling: “Bedlam” (St Bethlem’s Hospital London)
o Aanvankelijk: straf voor “immoraliteit”; “gek zijn” was misdrijf
o Later (1700): “patients”
o Organisatie (1734): curable/incurable
Draaistoel: mensen met schizofrenie zijn verkeerde gedraaid, dus we moeten ze
terugdraaien.
Artificial hibernation: ijsbadje à vergelijking met agressieve beren uit Canada, mensen in
ijskoud bad leggen à worden rustiger.
1.3. PSYCHOSENZORG
= zorg dragen voor zieken
Schizofrenie: symptomen begonnen op 18-20jaar à vanaf dan opgesloten en verbleven ze
daar (‘residentieel’)
- Residentieel verblijf (altijd!)
o “Aangeleerde afhankelijkheid”: er werd tenminste voor gezorgd
o Verlies aan gezonde mentale capaciteiten en coping skills
o Collocatie: vroeger in handen van de burgemeester
o Therapieën: oa koude baden, ergotherapie, bewegingstherapie: ‘bezig zijn’
§ Vooral gebaseerd op patiënten bezig houden, oorsprong niet aangepakt
o Belangrijke rol voor Dr. Guislain à aliënist (vroegere naam psychiaters)
§ Pionierschap
§ Dokter die de gealliëneerden bestudeerde
§ Voor het eerst gedacht aan zorg (psychosenzorg)
1.4. ELECTRO-CONVULSIE-THERAPIE (NK)
- = elektroshock therapie
o Heel veel bijwerkingen
o 1926: “insult is belangrijk”
o 1937: Cerletti (toestel)
o Sinds 1940: curariseren (spierverslapping)
o Eerste doorbraak à insult/ stuipaanval toedienen à elektroshock therapie aan de
hersenen (= eerste en enige tot jaren ’60 dat mensen beter kon maken)
o Beroemde ECT patiënten: Ernest Heminghway, Vladimir Horowitz (pianist), Lou
Reed
o Nog steeds: belangrijke behandeling (ook voor andere aandoeningen: zie later)
2
,1.5. LOBOTOMIE (NK)
- Egas Moniz, Portugees neurochirurg heeft Nobelprijs geneeskunde gewonnen (1941)
o Gebruikte specifiek leukotoom via boorgat (via boorgat werd schade
aangebracht aan frontale cortex à patiënt werd rustiger & “beter”)
- Effectief, maar bijwerkingen...
o Hij werd in de rug geschoten door één van zijn gelobotomiseerde patiënten
Ice-pick lobotomy
- Freeman, uitvinder van de “snelle lobotomie” (1945)
- Gebruikte een “Ice Pick” in plaats van een leukotoom
- Onder lokale anesthesie ingebracht met een hamer
o “This perforates skin, subcutaneous tissue, bone and meninges in a single plunge”
o Ijsprik boven de oogbol inbrengen (kwam zo in de hersenen) met hamer à zit in
de hersenen à heen- en weergaande beweging => leukotomie uitgevoerd.
o à Veel mensen kapot gemaakt MAAR psychose was beter; veel kalmer
Vanaf de jaren ’60 pillen op de markt te verkrijgen
2. SYMPTOMEN
Psychotische symptomen komen meestal voor bij
psychotische stoornissen maar kunnen ook voorkomen
bij stemmingsstoornissen (vb. depressie), middelgebruik,
persoonlijkheidsstoornissen, dementie …
- Geen ziekte! De symptomen samen zijn de ziekte
De meest voorkomende en prototypsiche psychotische
stoornis is schizofrenie
à psychotische stoornis =/= psychotische symptomen!!
Afwijkingen in een of meer van de volgende 5 symptoomdomeinen:
- Wanen
- Hallucinaties “Positieve symptomen”
- Gedesorganiseerde denken
- Gedesorganiseerde of abnormale psychomotoriek (rare houding aannemen en hele dag
zo zitten)
o Dwanglachen: lachen op ongepaste momenten zonder dat ze het willen
- Negatieve symptomen
3
, 2.1. POSITIEVE SYMPTOMEN
= symptomen die iemand anders niet heeft: ze zijn erbij gekomen
- 3 grote groepen: wanen, hallucinaties, gedesorganiseerd
denken
- Normaal gedrag + “iets” à Positieve symptomen
- Biochemie: Te veel dopamine in het mesolimbische systeem!
2.1.1. WANEN
!! Goed het verschil kennen tussen wanen en hallucinaties
DEFINTIE:
- = denkstoornis: stoornis in het denken, het inhoudelijk denken is verstoord!
- Def: vaststaande overtuigingen die niet vatbaar zijn voor feiten die ermee in tegenspraak
zijn
- Niet passend binnen cultuur of religie
o Vb. Voodoo is niet psychotisch, maar onderdeel van een cultuur
- Zelden heeft de patiënt inzicht in zijn wanen. Groot probleem bij de behandeling!
FREQUENT VOORKOMENDE WANEN
- Achtervolgingswaan
o = Paranoïdewaan
o = Iemand heeft de overtuiging dat hem of haar kwaad zal worden berokkend,
dat hij of zij zal worden aangevallen, door een persoon, organisatie of andere
groep mensen
o Meest voorkomende waan
o Wordt als zeer bedreigend ervaren, complotten
o Vb. Film Hugo en Linda: Hugo denkt dat zijn moeder lid is van een geheime dienst
en hem iets wil aandoen
- Betrekkingswanen
o = iemand heeft de overtuiging dat bepaalde gebaren, opmerkingen, signalen uit
de omgeving enzovoort aan de betrokkene zelf gericht zijn
o Vb. film Hugo en Linda: boodschap op tv is specifiek naar Hugo gericht
MINDER FREQUENT VOORKOMENDE WANEN
- Grootheidswanen
o = Iemand heeft de overtuiging dat hij of zij uitzonderlijke kwaliteiten, rijkdom of
roem bezit
o Denken dat ze de wereld kunnen veranderen
o Vb. film Hugo en Linda: Linda heeft waan dat ze de plannen van atoombom
moet bewaken
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur 123studentt. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.