Samenvatting fiscaliteit
Deel 1: basisprincipes van het Belgisch fiscaal recht
Het begrip ‘belasting’
5 bestanddelen
o Een door de overheid
o Eenzijdig opgelegde en verplichte bijdrage die
o Volgens regels van recht
o Opgelegd wordt aan personen/ feiten die een band hebben met het territorium
o En bestemd is om diensten van algemeen nut te financieren
Ontleding
o Een bijdrage opgelegd door en betaald aan de overheid
FOD financiën
Niet door/ aan particulieren
Federale staat, gewest, gemeenschap, provincies, gemeenten
Grondwet en bijzondere Fin wetten en Gem en Prov-wetten bepalen welke
overheid kan heffen
o Verplichte bijdrage
Geen keuzemogelijkheid indien men zich in geviseerde situatie bevindt
Sancties en dwangmaatregelen mogelijk
o Geheven volgens wettelijke bepalingen goedgekeurd door bevoegde “parlement”
Democratische controle
Mensen die door ons verkozen zijn
Art 170 GW à legaliteitsbeginsel
Jaarlijkse toestemming tot heffen van belastingen en doen van uitgaven
Art 171 GW à rijksmiddelenbegroting
Fiscale wetgeving
Diverse nationale rechtsbronnen
Meer en meer impact internationale en supranationale normen
o Vaak opgelegd door EU
o Opgelegd op grond van band met grondgebied: territorialiteit
Vb: inwoner schap, inkomsten met Belgische bron
o Niet specifiek bestemd voor bepaalde uitgave: politiek discretionair
Gebruik voor algemeen nut à verplicht om belasting te betalen ongeacht
gebruik openbare goederen/ diensten, dus afwezigheid aanwijsbare of
individuele tegenprestatie
Andere verplichte bijdragen en heffingen (die geen belasting zijn)
Sociale zekerheidsbijdragen
o Verplicht maar specifiek
Komen niet in 1 grote pot, maar worden gebruikt voor specifieke dingen
Vb: werkloosheidsuitkering
Gesteund op het verzekeringsbeginsel à viseren specifieke aanwending
o Sociale zekerheidsbijdrage is dus geen belasting
Algemene beginselen van belastingrecht zijn niet van toepassing
Geen jaarlijkse wettelijke controle
, Retributies
o Vergoeding voor tegenprestatie door overheid in rechtstreeks en onmiddellijk belang
begunstigde
Om een specifiek goed/ dienst te krijgen van overheid à vb: tolgeld voor
tunnel
o Beroep op dienst uit eigen belang
o Gevolg: specifiek en niet verplicht
Verhaalbelasting
o Verplichte heffing door overheid n.a.v. specifieke prestatie, ook wanneer
belastingplichtige er geen specifiek voordeel uit haalt
o Maar geen individueel beslissingsmoment voor de betaler
o à overheid legt nieuw wegdek aan in uw straat en vraagt aan u om een bepaalde
bijdrage à verplicht en specifiek
Bestemmingsheffing
o Dienen om welbepaalde overheidsuitgaven te dekken à specifiek
De voorgaande zijn allemaal soorten bestemmingsheffingen
Andere belangrijke begrippen
Directe <-> indirecte belastingen
o Directe
Raakt een voortdurende toestand en wordt periodiek geïnd via aanslag
lastens diegene die zich in belastbare toestand bevindt
Vb: personenbelasting, vennootschapsbelasting
o Indirecte
Treft een voorbijgaand feit of rechtshandeling en wordt afzonderlijk per
transactie geïnd
Vb erfbelasting, BTW (reeds in de prijs van producten)
Afwentelbare <-> niet-afwentelbare
o Afwentelbare : u als belastingplichtige kan deze doorrekenen aan iemand anders
Juridische dubbele belasting
o Dezelfde belastbare basis wordt in hoofde van dezelfde persoon tweemaal aan
dezelfde belasting onderworpen
Doet zich vooral voor bij grensoverschrijdende investeringen/ activiteiten
o Vb: belg koopt een vakantiewoning in Spanje à verhuurd à 2 keer belast op
huurgelden ( België en Spanje)
Economische dubbele belasting
o Dezelfde belastbare basis wordt in hoofde van twee verschillende personen
tweemaal aan belasting onderworpen
o Belg koopt aandelen NV à recht op winst à NV 25% van belasting op haar winst
à 30% RV op dividend aandelen NV
Functies van de fiscaliteit
Financieel
o De belasting is een bijdrage waarmee de overheid haar uitgaven financiert. De
hoeveelheid belastingen die geïnd moeten worden is afhankelijk van de taken die de
staat op haar neemt. Directe belastingen ca. 35% vs. 44% indirecte belastingen
Herverdeling
, o Het fiscaal systeem kan gebruikt worden om de kosten te spreiden van de uitgaven
over de bevolking en hierdoor ook de inkomsten van de burgers te herverdelen. Dit
heeft voornamelijk een effect op de structuur van de heffing.
Regulering
o Staten kunnen via het fiscaal systeem het gedrag beïnvloeden van haar
rechtsonderhorigen. Dit kan zowel in positieve zin als door bestraffend te werken
Positief: aanmoedigen om te investeren
Negatief: afraden/ bestraffen bepaald gedrag : accijnzen op tabak
Soorten heffing
o Herverdeling is niet noodzakelijk sociaal
o Belastingen moeten fair zijn
o Kernbegrip: draagkrachtbeginsel (ability-to-pay) à de sterkste schouders moeten de
zwaarste lasten dragen
Gelijkwaardige bijdrage van alle burgers
Dalend marginaal nut van geld
o Proportionele heffing
In een proportionele structuur blijft het tarief ongewijzigd bij stijgende
inkomsten
Vb: vennootschapsbelasting
o Progressieve heffing
In een progressieve structuur stijgt het tarief bij stijgende inkomsten =
sociale heffing
Vb: personenbelasting
o = max 50%
o Regressieve heffing
In een regressieve structuur neemt de heffing een kleiner deel in van het
inkomen bij stijgende inkomsten
Vaak een onbedoeld effect
Vb: BTW
o Ongeacht je loon hetzelfde bedrag à hoog loon: kleiner
aandeel van het loon
o Meeste pijn aan de armen
Fiscaal beleid
o = keuze waaraan de overheid haar geld uitgeeft
o België
Zeer grootte kost om het land draaiende te houden à 17,1 mld aan
overheidsbestuur
o De uitgavenposten ‘sociale bescherming’ en ‘gezondheid’ vertegenwoordigen
ongeveer 1 euro op 2
o België bevindt zich daarmee in de Europese middenmoot
o Relatief grote ‘overhead’-kosten in vergelijking met buurlanden
o Er wordt weinig besteed aan kerntaken van de staat
Functies fiscaal beleid
o Financieel
o Herverdelend
o Gedragsturend
Streefdoelen fiscaal beleid
, o Bilijkheid = fair
o Rechtszekerheid
Mogen regels niet te vaak aanpassen
o Efficiëntie
Economie niet te hard verstoren
o Praktische uitvoerbaarheid
Regels moeten in praktijk toegepast kunnen worden
o à kunnen nooit aan alle voorwaarden tegelijk voldoen
Vb gezinslasten (bilijk, rechtszeker): maar moeilijker om de aangifte in te
vullen à efficiëntie
Grondregels belastingheffing
Klassieke structuur van een belasting
o Toepassingsbeied
Personele
Bepaalt wie onderworpen is aan de belasting
materieel
bepaalt welke situaties of handelingen aanleiding geven tot de
belasting
temporeel
o Grondslag van de belasting
Welke waarde?
= bedrag waarop het tarief berekend wordt
Vb € 1000 (grondslag) x 50% (tarief) = €500 (belasting)
o Tarief
Welk percentage?
o Moment van betaling van de belasting
o Procedure
Hoe geïnd?
o Sancties
Administratieve en strafrechtelijke sancties
Grondregels belastingheffing
Grondwet : legaliteitsbeginsel
o Art 170 GW “geen belasting t.b.v. de Staat kan worden ingevoerd dan door een wet “
Democratische controle
o Gevolg: essentiële elementen van belasting moeten in “wet geregeld worden
= toepassingsgebeid, grondslag, tarief
Delegatie aan uitvoerende macht enkel voor andere elementen mogelijk
o Niets is belastbaar tenzij dit in de wet wordt bepaald
o Bewijslast dat iets belastbaar is rust op de fiscus
Annualiteitsbeginsel
o Art 171 GW “over de belasting t.b.v. de Stat wordt jaarlijks gestemd. Regelen de zij
invoeren zijn slechts voor een jaar van kracht indien zij niet worden vernieuwd”
o jaarlijkse goedkeuring van de belastingwetten door Parlement
o in inkomstenbelasting
inkomsten zijn belastbaar wanner ze in belastbaar tijdperk zijn verwezenlijkt
+ aftrek kosten voor jaar waarin ze gedaan zijn
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur yentlkeysers1. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,19. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.