Resume
Samenvatting klinische neuropsychologie
- Établissement
- Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Dit is een samenvatting van de lessen met uitgebreide notities van wat er gezegd geweest is in de les
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Klinische neuropsychologie: HOC 1Klinische neuropsychologie: inleiding
• HOC en WPO
• Lessen worden opgenomen, werkcolleges NIET
• Examen 50% theorie (giscorrectie), 50% casusbespreking (open boek, eigen notities)
• Je moet niet geslaagd zijn op beide onderdelen om door te zijn (dus totaal 10/20)
• Deelvrijstelling niet mogelijk bij buis
• Studiemateriaal= slides + wat er in de les verteld wordt
• Handboek niet verplicht
Les 1: Historische inleiding en situering
Recente discipline
Vooral gebruikt door neurologen en psychiaters
Neuropsychologie= discipline die de relatie tussen hersenen en gedrag bestudeert
• Neuro: zenuwen/hersenen
• Psychologie: bestudering gedrag
Niet alleen overte (waarneembare) gedragingen, ook innerlijke gedragingen (emoties, …)
Wiki: “Neuropsychologie is de psychologie die zich bezighoudt met de functies van het brein en de
relatie daarvan met gedrag”
(onderzoek bij laesiepatiënten, mensen en dieren)
De relatie tussen hersenen en gedrag is een dubbele relatie → correlatie: tweezijdige relatie
bv. het ontbreken van gedrag kan een impact hebben op ons brein
De hersenen zijn geen statisch gegeven → het stellen van gedrag kan een impact hebben op het
functioneren van bepaalde delen van ons brein
Bv. in woonzorgcentra laten ze bejaarden bepaalde gedragingen uitoefenen, omdat het een positief
effect heeft op hun cognitief functioneren (geheugen gaat anders achteruit)
→ “rust roest”
Bv. patiënten die uit isolement kwamen, hadden minder het gevoel eenzaam te zijn
→ het had een positief effect op de cognitieve functies van het brein
,Heel veel kennis verkregen door hersenletsel patiënten
→ vaak enkelvoudige dissociatie/relatie in praktijk
→ maar dubbele dissociatie zorgt voor meer kennis
Situering
2 grote toepassingsgebieden
Neuropsychologie:
1. Als wetenschapsgebied die een oplossing tracht te vinden voor theoretische vraagstukken (bv.
lokalisatievraagstuk) → onderdeel van de (cognitieve) neurowetenschappen
bv. hoe werkt ons geheugen? wat zijn de onderdelen van ons geheugen? …
2. Als klinische toepassing die tracht om het cognitief functioneren op een systematische manier te
onderzoeken en te beschrijven
(<testinstrumentarium) → zelfstandige discipline
bv. psychologen in de praktijk
Vroeger: neurologen en psychiaters
Nu: klinische neuropsychologen
Goede neuropsycholoog: sterk op zowel theoretisch vlak als op praktisch toegepast vlak
→
Kennis en inzicht in cognitieve functies en ziektebeelden= noodzakelijk
→
(Stereotiep (incorrect!) beeld: neuropsycholoog is een diagnosticus die enkel “testjes” afnemen)
Klinisch neuropsycholoog: erkend beroep?
Op 16.02.2011 verscheen het KB dat bepaalt dat vanaf 1 april neurologen, psychiaters en geriaters
een RIZIV-nomenclatuurnummer (ter waarde van K90) kunnen gebruiken voor een
'Neuropsychologisch onderzoek met evaluatie van de cognitieve functies bij een patiënt met
vermoeden van beginnende dementie'. De technische uitvoering van dat onderzoek mag worden
toevertrouwd aan een gekwalificeerd helper met speciale kennis in de neuropsychologie die
samenwerkt als gekwalificeerde helper. *
→
“De verstrekking 477573 behelst het uitvoeren van een gevalideerd en omstandig (minimum
duurtijd van 45 minuten) neuropsychologisch onderzoek van de belangrijkste cognitieve functies
welke in een dementieel syndroom (volgens DSM-IV) zijn aangetast: het geheugen, de
taalvaardigheid, de visuospatiale vaardigheden en de aandachts-en uitvoeringsfuncties.”
Koninklijk besluit → wordt steeds meer erkend (maar wordt vaak nog gezien als een helper ipv een
afzonderlijke discipline)
Cognitieve functies en stoornissen
, • visuele waarneming (bv. prosopagnosie)
• ruimtelijke cognitie (bv. neglect)
• geheugen (bv. amnestische stoornis)
• taal (bv. afasie)
• aandacht en executieve functies (bv. dysexecutief sydroom)
• emotie en sociale cognitie (bv. problemen met theory of mind)
• actie en motoriek (bv. apraxie)
• …
Belangrijk: niet automatisch van uitgaan dat er alleen maar psychische problemen aanwezig zijn
Bv. niet alleen eetstoornis, maar ook een probleem in de hersenen → vrouw die bleef eten, had
gewoon geen inhibitie voor haar hongergevoel
Ziektebeelden
• multiple sclerose (MS)
• cerebro vasculair accident (CVA)
• traumatisch hersenletsel (TBI)
• schizofrenie → impact op de cognitieve functies
• epilepsie
• ontwikkelingsstoornis (ADHD, ASS)
• dementie
• …
Heel veel ziektebeelden gaan gepaard met cognitieve problemen
Historische inleiding:
Oudheid
Als mensen zich anders gedragen, werden ze gezien als “bezeten”
→ Gaten geboord in de schedel zodat de boze geesten konden vluchten
• craniotomie: openen van de schedel
• geen teksten over deze ingrepen
Egypte
Eerste studies van de hersenen
• +/- 1500 v Ch: Ebers papyrus
• Priester Imhotep (pionier in het begrijpen van hoe de hersenen werken)
, • Edwin Smith Surgical Papyrus (vertaald in 1930!)
• Geen magische, maar wetenschappelijke kijk op geneeskunde
• 48 medische casussen (incontinentie, hoofdtraumata, …) werden uitvoerig beschreven
(eerste keer dat het woord “brain” werd gebruikt) op papier
Overstap magische kijk → wetenschappelijke kijk
Medische casussen beschreven op papier
- Voorbeeld uit de tekst
: “bij palpatie van de hersenen kan de patiënt schudden” → epilepsie
- Hersenletsels hebben effect op meerdere delen van het lichaam (ogen, ledenmaten, …)
- Effecten van letsels aan het ruggenmerg (konden leiden tot incontinentie)
MAAR: Egyptenaren: “het hart is “the seat of the soul”
→ belangrijkste deel lichaam: HART (niet hersenen)
→ bij Grieken nadruk op het brein
Arabische wereld
Geneeskunde → wettelijk erkend beroep
- Tussen Tigris en Eufraat: geneeskunde = wettelijk beschermd beroep (grote beschavingen in
Assyrië en babylon)
- Maar: geen beschikbare info; kleiplaten zijn verdwenen
Grieken en Romeinen
Belangrijke namen: Plato en Hippocrates
→ ziel zit volgens hun in de hersenen
Onderscheidden 3 zielen:
1. Om te overleven via voedselopnamen (planten beschikken deze ook)
2. Om te kunnen interageren met de omgeving (dieren beschikken deze ook)
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur noham. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
81113 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans