Resume
Samenvatting Grondslagen van het strafrecht Thema 4: De formele rechtsbronnen en de hiërarchie van de rechtsnormen
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
ppt + boek + notities
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
16Thema 4. De formele
rechtsbronnen en de hiërarchie
der rechtsnormen
1. Enkele principes
A. Iedereen wordt geacht de rechtsregels te kennen
= ‘nemo censetur ignorare legem’ Dus geen rechtsdwaling. Er is slechts één uitzondering op
dit beginsel, namelijk onoverkomelijke dwaling.
Bv. Wanneer je bij 2 professionele juristen om advies ging en beiden hetzelfde zeggen, maar
achteraf blijkt dat ze het toch verkeerd voor hadden; dan is het mogelijk dat de rechter
oordeelt dat jij voor hun fout niet moet opdraaien.
Daarom moeten normen minstens kenbaar zijn.
Het is de overheid die de rechtsbronnen moet kenbaar maken. Ook is het hun taak om te
zorgen voor een officiële publicatie. Want zolang een wet niet gepubliceerd is, is deze niet
afdwingbaar. In het Belgische en Vlaamse rechtsbestel speelt het Belgisch Staatsblad, sinds
januari 2003 een belangrijke rol. Ook andere overheden hebben hun officieel
publicatiekanaal.
Bv. Publicatieblad van de Europese Unie (reeks L), bestuursmemoriaal provincie,
gemeentelijke website
Officiële publicatie is niet hetzelfde als officieuze publicatie (selectie). Zoals een codificatie.
Er worden ook vaak artikelen of delen hiervan opgeheven, gewijzigd of toegevoegd (bis, ter
quarter).
Geconsolideerde tekst: in de oorspronkelijke tekst wijzigingen werden aangebracht
(consolidatie)
Coördinatie: Als verschillende wetten over dezelfde aanverwante thema’s worden
samengebracht in een nieuwe tekst en alles wordt herschikt en hernummerd
Uitvoerende macht
Codificatie: Als verschillende wetten over dezelfde aanverwante thema’s worden
samengebracht in een nieuwe tekst en alles wordt herschikt en hernummerd
Wetgevende macht
Bv. Als we nu kijken naar de grondwet, is het die van 1894. Dit is de geconsolideerde
gecoördineerde versie.
L.D.
, 17
b. De verschillende rechtsbronnen en hun onderlinge
verhouding
Soms kan het zijn dat twee normen elkaar tegenspreken. Om te weten welke dan nageleefd
moet worden, moeten we kijken naar de hiërarchie. Er is een hiërarchie onder de
verschillende formele bronnen onderling en een hiërarchie binnen elk van die formele
rechtsbronnen.
Wet -> rechtspraak -> rechtsleer -> gewoonte -> algemene rechtsbeginselen (Duidelijk? Stop.
Niet duidelijk? Ga verder)
c. Werking in de tijd
Artikel 1 van het OBW verwoordt het principe van de niet-retroactiviteit. De wet beschikt
dus niet over een terugwerkende kracht. Er zijn hierbij wel uitzonderingen, maar dan wordt
dit bij de wet geschreven. Zoals de mildere wet. Als in de tijd na de inbreuk op de wet een
nieuwe, mildere wet is, wordt deze toegeschreven.
Bv. Als men nu een wet overtreed die pas morgen ingaat en er komt een proces zoveel jaar
later. Dan telt de wet van op het moment van de feiten.
Uitz.: Vroeger boete van €1000, €500. Het zal deze laatste zijn.
Een wet gaat van start zodra het gepubliceerd is, tenzij anders vermeld. En deze eindigen
nooit. Tenzij er uitdrukkelijk bijstaat als het anders is, zoals ‘tijdelijk’, ‘opgeheven’ en
‘overruled’. ‘Lex posterior derogat anteriori’ staat voor de recentste wet geldt boven de
oude wet.
Opheffen: Een oude wet niet meer als geldig beschouwen. Deze wet heft wet … op.
Overruled: De wet zegt links rijden, de andere rechts. Er volgt een nieuwe wet. Ook al staat
er niet bij ‘opheffen’.
Overgangsrecht regelt hoe nieuwe rechtsregels zich verhouden tot de bestaande
rechtstoestand. Hiervoor zijn overgangsbepalingen voorzien. Als dit niet zo is zijn er enkele
regels:
Lex posterior
Lex specialist: voorrang van speciale uitzonderingsregel
‘Eerbiedigende’ werking (aanvullende regels) oude regels tellen v.
‘onmiddellijke/exclusieve’ werking (dwingende regels) bij lopende contracten
Bv. Oude wet = geen vogels afschieten
Nieuwe wet = geen mussen afschieten
Opmerking: De ‘drie data van de wet’:
1) Afkondiging: ondertekening, voor identificatie
2) Publicatie: tekst is definitief en vindbaar
3) Inwerkingtreding: toepassing
L.D.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur crimistudente. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
62555 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans