Resume

samenvatting wereldoriëntatie - allerlei (1e jaar lager onderwijs)

1 fois vendu

Cours
Oriëntatie Op De Wereld 1

Établissement
Hogeschool Gent (HoGent)

Book
De basis

evolutie: creatonisten, Lamark, Darwin, seksuele selectie, natuurlijke selectie, Gregor Mendel, moderne synthese + voorbeelden, soortvorming en soortconcept schimmels: zwammen, paddenstoelen, soorten zwammen, voortplanting v/ d schimmel, voeding v/d schimmel zintuigen: oog, oor, neus, tong, huid...

[Montrer plus]

Dernier document publié: 2 année de cela

Aperçu 4 sur 35 pages

Voir l'exemple

Livre entier ? Oui
Publié le 29 décembre 2022
Fichier mis à jour le 1 janvier 2023
Nombre de pages 35
Écrit en 2022/2023
Type Resume

natuur
leerkracht
oriëntatie
natuurwetenschappen
basiskennis
wetenschappen
techniek
evolutie
darwin
lamarck
natuurlijke selectie
seksuele selectie
gregor mendel
schimmels
paddenstoelen
zwammen
voor
wo

milaotis0407 Membre depuis 2 année 7 documents vendus

€6,49

Ajouter au panier

Ajouter au liste de veux

Garantie de satisfaction à 100%
Disponible immédiatement après paiement
En ligne et en PDF
Tu n'es attaché à rien

Basiskennis WT & tijd
EXAMEN JANUARI

,Biologie
1 Hoofdstuk 1: evolutie
1.1 Overzicht van de evolutiegedachte
- Evolutie = het wijzigen van kernmerken (bij levende organismen) over de generaties heen
o Vroeger geloofden mensen niet dat organismen evolueerden en dat er nieuwe soorten
bijkwamen (ze geloofden de leer van het fixisme)
o Linnaeus  uitvinder van het systeem voor de naamgeving van soorten
1.1.1 De klassieke oudheid
- Ideeën voortbouwen op andere ideeën.
- Plato: soorten onveranderlijk
- Aristoteles: levende organismen vormden zich door een innerlijke vormgevende kracht
uit niet-levende materie; mens en alle viervoeters uit 1 larve; door kruising
(hybridisatie) ontstaan nieuwe soorten
1.1.2 Creationisten en intelligent design
- Geloven in scheppingsverhaal door God
- Soorten kunnen niet evolueren = macro-evolutie; wel veranderingen binnen soort door
natuurlijke variatie = micro-evolutie
- Fossielen van uitgestorven soorten = organismen die de ark van Noach misten (=
zondvloed- of catastrofentheorie) of aarde geschapen met fossielen in die nooit
hebben geleefd.
≠ evolutietheorie, ≠ wetenschap
- 1989: ‘de theorie van intelligent design’ = bij het ontstaan en de ontwikkeling van
leven is een sturende kracht werkzaam geweest, die de evolutie stuurt
1.1.3 Lamarck en zijn voorlopers
- Jean Baptiste Lamarck (1744-1829) = 1e wetenschapper met uitgewerkte
evolutietheorie
 Soorten evolueren tot nieuwe soorten, maar er sterven geen soorten uit.
Door 2 mechanismen:
o Opeenstapeling van kleine afwijkingen (door interne kracht tussen ouder en
kind)
o Overerfbaarheid van tijdens het leven verworven kenmerken =
(neo)lamarckisme
1.1.4 Darwinisme
1.1.4.1 Darwin en Wallace: het ontstaan van de theorie
- Charles Darwin (1809-1882):
 Bestudeert geologie en biologie v/d continenten v/h zuidelijk halfrond (observeert
alles)
 Boek ‘Principles of Geology’ van Lyell met idee van wetenschapper James Hutton: idee
dat aarde is gevormd door processen die nu ook plaatsvinden, maar trager. Darwin
concludeert dat dieren en platen ook zo traag veranderen dat we het niet zien.
 Boek ‘Essay on the principe of Population’ van Malthus: dieren, planten en mensen
produceren meer nakomelingen dan dat er kunnen overleven => constante strijd om te
overleven. Darwin concludeert wie het best is aangepast zal overleven.
 Bezoek Galapagoseilanden (Ecuador): op elk eiland een ander type vink (andere bek
aangepast aan voeding)

1.1.4.2 De theorie
- Onderlinge strijd tussen individuen om te overleven (competitie)

1

, - Elke individu is uniek, maar lijkt op zijn ouder => kenmerken = overerfbaar
 Kenmerken die voordeel opleveren in bepaalde omgeving, worden behouden =
natuurlijke selectie of ‘survival of the fittest’
- Variatie = toevallig; selectie = door omgeving
 Adapties/ aanpassingen = de overerfbare veranderingen in gedrag, bouw of werking
van bepaalde organen die het organisme een voordeel geven in een bepaald milieu
 Seksuele selectie: pauwenstaart helpt bij het vinden v/e vrouwtje; gewei is handig
wanneer ze vechten om een vrouwtje
- Principe van overerving kon hij niet verklaren => 1893: August Weismann toonde aan
dat het onmogelijk is om tijdens het leven verworven kenmerken door te geven aan
nakomelingen.
- Darwin geloofde in ‘vermengde overerving’: nakomelingen = mengeling van beide
ouders
- Gregor Mendel: ‘erfelijkheidsdeeltjes’ => voor elk kenmerk twee erfelijkheidsdeeltjes
(allelen) die worden gesplitst, nakomeling krijgt van elk ouder een allel; onafhankelijk
overgeërfd; dominante en recessieve allelen
Geen vermengde overerving!
 Mendelisten (=aanhangers van Mendel): mutaties zorgen voor evolutie
 ‘de moderne synthese’: theorie van Mendel + theorie van Darwin
1.1.4.3 Voorbeelden
1.2 Soortvorming en soortconcept
“Hoe zijn al deze soorten ontstaan?”
 Door natuurlijke selectie of seksuele selectie (binnen 1 groep organismen)
 Niet in contact komen met soortgenoten door geografische barrière => evolueren tot
nieuwe soort (blijft zo als de barrière verdwijnt)
 Duurt tussen 5000 en 30 miljoen jaar
 Planten: voortplantingstijd
 Lichamelijke kenmerken zorgen ervoor dat soorten zich niet meer met elkaar kunnen
voortplanten.
4 Hoofdstuk 4: schimmels
4.1 Schimmels, een ras apart
- Eeuwen discussie over de
plaats van schimmels
 Vroeger: ‘sporenplanten’
(samen met mossen en varens)
 Nu: ‘schimmelrijk’ of ‘rijk van
de zwammen’
(opzichzelfstaand rijk-moeilijk
in te delen) => geen algemeen
aanvaarde indeling (100 000
gekend v/d 1,5-5 miljoen
soorten)
≠ dieren en planten, maar nauwer verwant met dieren
= heterotroof = niet zelf voedsel kunnen voorzien; afhankelijk van iets of iemand anders
- Dieren + schimmels => bevatten reservestof glycogeen, planten => bevatten
reservestof zetmeel
- Chitine = stof die voorkomt bij schimmels en insectenpantsers vormt
- Schimmels komen OVERAL op aarde voor

2

, 7 stammen (veelgebruikte indeling)
Zakjeszwammen > groep met meeste soorten
> sporen: zitten met 8 in een zakje voor ze
loskomen
> zien er bijzonder uit!
> voorbeelden: morielje, truffel,
bekerzwammen, gisten, voetschimmels
(meeste korstmossen)
> bij ons: gekraagde aardster A (laat af en toe
een wolkje sporen los), gewone morielje B,
grote oranje bekerzwam C, appelrotkelkje D
A
B
D

C

Steeltjeszwammen > sporen: staan op steeltjes voor ze loskomen, met blote oog niet zien
(plaatjes of buisjes onderaan de hoed = steeltjeszwam)
> voorbeelden (bij ons): vliegenzwam A, oesterzwam B, elfenbankje C,
aardappelbovist D
C

A

D
B

Steeltjeszwammen (onderverdelen a.d.h.v. de vorm v/d vruchtlichamen)
Plaatjeszwammen > sporen: ontwikkelen zich op plaatjes
> voorbeelden: vliegenzwam, grote parasolzwam

Buisjeszwammen > sporen: ontwikkelen zich in fijne buisjes (kleine
gaatjes aan de onderzijde v/d zwam
> gekend voorbeeld = de boleten
> voorbeelden: eekhoorntjesbrood, heksenboleet
Buikzwammen > sporen: gevormd in de bolvormige paddenstoel, die bij rijpheid
openbreekt (kunnen tot 7 triljoen sporen bevatten)
> reuzenbovist: komt los en beweegt door de wind waardoor sporen lossen
Trilzwammen /
Roesten /

3

Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:

Qualité garantie par les avis des clients

Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.

L’achat facile et rapide

Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.

Focus sur l’essentiel

Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.

Foire aux questions

Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?

Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.

Garantie de remboursement : comment ça marche ?

Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.

Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?

Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur milaotis0407. Stuvia facilite les paiements au vendeur.

Est-ce que j'aurai un abonnement?

Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.

Peut-on faire confiance à Stuvia ?

4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)

69052 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours

Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 15 ans

Commencez à vendre!

Resume

samenvatting wereldoriëntatie - allerlei (1e jaar lager onderwijs)

Infos sur le Document

Sujets

Livre connecté

Plus de résumés pour

École, étude et sujet

Vendeur

Avis reçus

Aperçu du contenu