Resume
samenvatting L-interculturaliteit
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
samenvatting L-interculturaliteit, ook het handboek samengevat
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
1 Interculturaliteit in het hedendaagse westerse denken: eenhistorisch-conceptueel kader (Nadie Lie)
1.1 Het historische debat
1.1.1 De ontdekking van Amerika (1492)
Veel mogelijke startpunten, 1492 als beginpunt; nog nooit eerder op dergelijke schaal in
contact gekomen met mensen van wie men het bestaan nt had vermoed
Start interculturele contacten 1492 (voordien waren contacten grenscontacten)
Todorov (1982):schrijft belangrijk werk over ontdekking Amerika, vormt aanvang modern
debat over interculturaliteit
o Beschaving versus barbarij
o Ontstaan v moderne mens en zelfbeeld
o Idee v één beschaving beschaving = gestoeld op Christendom
o Universalisme: de andere is zoals ik of moet worden zoals ik, eigen normen en
waarden voor algemeen geldend aanzien
Columbus: Middeleeuwse mentaliteit
o Onvermogen om “de Ander” te concipiëren
Cortés: “moderne” mentaliteit
o Opkomst modern zelfbeeld
o Vermogen zich in “de Ander” in te leven (eerste “interculturele communicatie”)
o Maar binnen christelijk denkkader > “verovering”
o Bevestiging een zelf tegenover negatieve anderen
Las Casas: het Dispuut van Valladolid (1550)
o Centraal vraag of het geoorloofd was geweld te gebruiken om indianen aan te zetten
tot bekering Christendom
o “Barbaar”: veel betekenissen > begin relativisme
o Universalisme leidde al in 16e eeuw tot relativistische standpunten; maar denkkader
in eu bleef dan van Christendom
1.1.2 Verlichting: universalisme
Universalisme v 18e eeuw krijgt overhand; niet meer wortels in geloof maar in universaliteit v
rede
Van geloof naar rede:
o Beschaving = kennis, ontwikkeling
o Verlichting is “cultuurneutraal”: Iedereen heeft burgerrechten onafhankelijk v zijn
cultuur
Verklaring van de Rechten van de Mens en de Burger (1789)
1.1.3 Romantiek: particularisme
Romantiek introduceert particularisme
1. Opkomst moderne begrip van IDENTITEIT
o Zoektocht naar uniciteit en authenticiteit
Reactie op verlichting (gelijkheidsideaal)
Reactie op industriële revolutie (ontworteling)
2. Van een uniek “ik” naar een uniek “wij”:
, o Bindmiddel v gemeenschap; cultuur ipv religie
o CULTURALISME: menselijk handelen bepaald door particuliere cultuur
o Grote invloed op proces: Johann Gottfried Herder (1744 – 1803): Volksgeist
o Visie op Cultuur binnen culturalisme
Wet een gemeenschap verbindt (cf. vroeger religie)
Wat ons wezenlijk onderscheidt van anderen
Vanaf romantiek is cultuur verbindende eigenschap; heeft twee gevolgen
1.1.4 Gevolg 1
Verschuiving van denken in ‘beschaving’ naar denken in ‘cultuur’
o = van universalisme naar particularisme (culturen)
o = van wat ik kan verwerven naar wat mij bepaalt vanaf geboorte
Particularisme=
o Filosofische stroming die het bestaan van algemeen geldende normen of waarden
ontkent, of ondergeschikt maakt aan specifieke normen of waarden
Particuliere identiteit=
o Bestaat uit specifieke kenmerken die je doen verschillen van ‘de mens’ in zij
algemeenheid of als biologische soort
1.1.5 Gevolg 2
Opkomst NATIE-STAAT
o “Staat” = gemeenschap van burgers (> verlichting)
o “Natie” = verbondenheid door cultuur (> romantiek), grote rol verbeelding
1.1.6 Synthese
Taylor: gelijktijdige aanwezigheid v Romantiek en Verlichting in ons denken vormt essentie v
moderniteit
Verlichting + Romantiek = MODERNITEIT
Verlichting en Romantiek blijven aanwezig in Moderniteit
Romantiek en verlichting vinden elkaar in belang dat beide hechten aan nieuwe waarde;
erkenning
1.1.7 Gespletenheid
Moderniteit impliceert gespletenheid
Twee haaks op elkaar staande opvattingen
o Alle mensen gelijk in een cultuurneutraal perspectief, universalistisch (Verlichting)
o Alle mensen verschillend en ieder zijn eigen cultuur (Romantiek)
1.1.8 Erkenning
Moderniteit impliceert behoefte aan erkenning
Erkenning v onze identiteit ipv vroegere waarde v eer
De nieuwe waarde van de moderniteit
o Hierin komen de twee tegengestelde opvattingen samen
Erkenning van de menselijke gelijkheid
Of
Erkenning van het Menselijke verschil
o Hoe?
Via de politiek
, Via ‘betekenisvolle andere’ (significant selves)
1.1.9 Opmerkingen: Implicaties
Verlichting Romantiek
Cultuur is neutraal Cultuur is expressie van mijn identiteit
Taal is neutraal Taal is expressie van mijn identiteit
Ik word lid van een groep Ik ben lid van een groep
Cultuur als mentale programmering: de mens ontwikkelt in de loop van zijn leven patronen
van denken, voelen en potentieel handelen. Maar elk individu beschikt ook over het
fundamentele vermogen om af te wijken van deze mentale programmering en op nieuwe,
creatieve en onverwachte manieren te reageren.
1.2 Multiculturalisme
1.2.1 Wat is multiculturalisme?
1. HISTORISCHE CONTEXT
o Debat over multiculturaliteit in W-Eu; 20 e-eeuwse fenomeen
o Vindt zijn wortels in spanning tussen Universalisme en particularisme
o EUROPA
Vluchtelingeproblematiek WWI
Postkoloniale migratie: ‘assimilatiegedachte’
Gastarbeiders: sinds 1980 ‘integratieproblematiek’
o VS
Vanaf 1950s: burgerrechtenbeweging (versus “melting pot”-gedachte):
bewustwording “minorities”
Term duikt sneller op dan in Eu (EU pas jaren 1980)
2. STUART HALL
o Multicultureel ≠ multiculturalisme
Multiculturaliteit Multiculturalisme
Feitelijke situatie Handelen (politiek)
Samenleven van verschillende culturen Strategieën en politieke maatregelen
binnen eenzelfde gemeenschap die gehanteerd worden om
multiculturele samenlevingen beter te
doen functioneren
Van alle tijden en plaatsen Sinds 1970s
o Kern multiculturalisme draait om 3 aspecten volgens Crowder
Erkenning van aanwezigheid van verschillende culturen in een moderne
samenleving als onvermijdelijk gegeven, het is niets tijdelijk; zal blijven
Engagement om positieve waardering voor culturen uit te drukken (= meer
dan tolereren)
Politisering (“politicization”) omzetten v positieve waardering in een politiek
beleid dat gericht is op publieke erkenning
3. CHARLES TAYLOR; politiek v erkenning bestaat uit 2 vormen
, Politics of Recognition
Politics of EQUALITY X Politics of DIFFERENCE
(dignity) (identity)
Stemrecht voor vrouwen Hoofddoekendebat
Stemrecht voor EU burgers (niet-belgen)
o Erkenning wordt centrale waarde binnen moderne samenleving; uit zich in een
politiek handelen dat gericht is op deze herkenning in het publieke domein= politics
of recognition
o Opsplitsing in 2 vormen; politics of equality en politics of difference
o politics of equality= gelijkwaardig herkend wil zien door toekenning v gelijke rechten
o politics of difference= erkenning v verschil tussen mensen, unieke karakter
o Multiculturalisme als politics of difference
Een gemeenschap heeft het RECHT op te komen voor haar culturele
particulariteit en die te laten erkennen (politics of difference)
Een politiek die alleen uitgaat van “gelijkheid” is blind voor onderdrukking
van groepen of individuen
o Taylor= gemeenschapsdenker; in zij visie bestaat geen identiteit los v erkenning van die
id door een andere persoon of gemeenschap
1.2.2 Kritiek op multiculturalisme
2010: Angela Merkel, “Multikulti ist gescheitert”
o Multiculturalisme heeft geleid tot verdeelde samenleving (cf. stemrecht, financieel,
gezinshereniging)
Andere punten van kritiek
o Political Correctness: codificering taal en gedrag bedoelt om te vermijden dat
minderheden zich gekwestst voelen
o Cultuurrelativisme: culturen gelijkwaardig ‘canon’
o Identity Politics: reductionistische visie op identiteit
1.2.3 Political correctness
Woke academische vrijheid
poging banning racistische en discriminerende opmerkingen uit taalgebruik te halen
volgens sommige schending vrije meningsuiting en leidt tot zelfcensuur en overgevoeligheid
1.2.4 Cultuurrelativisme
Canon-bashing
Strekt zich uit tot WAARDEN-debat:
o Bv. boerka’s, clitoridectomie
o Bv. vrije meningsuiting en religie (o.a. in humor)
Hoe kritiek uiten als alle culturen gelijkwaardig zijn?
alles wat westers is wordt verdacht terwijl alles wat niet westers is plots op een voetstuk
wordt geplaatst
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur MKUL02. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
49497 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans