Dit document is een samenvatting van notities tijdens de les en de inhoud van de PowerPoints van het vak zorgtraject verworven spraak en taal, logopedisch deel. Hier worden zowel afasie, dysartrie en spraakapraxie behandeld.
= verworven taalstoornis, veroorzaakt door hersenletsel, waarbij begrijpen en uiten van
gesproken en geschreven taal gestoord is
- Is dus niet bij geboorte aanwezig
- Geen spraakprobleem maar wel verwerking van taal die fout loopt
- Letsel moet in taaldominante hemisfeer liggen
o Meeste links
o 30% linkshandigen bilateraal of rechts
Rechts = pragmatiek problemen
o 1/3 mensen CVA taalprobleem (afasie) = prevalentie
o Incidentie = elke half uur 1 beroerte in België
OORZAKEN
- CVA (85%)
o Trombose + embolie = ischemisch komt meer voor
o Hersenbloeding
- Trauma
- Hersentumor
- Infectie
- Degeneratieve ziekte (PPA)
o Binnen dementie
o Eerste problemen met taal en dan cognitieve problemen
Witte materie kan ook beschadigd worden
o = Verbinding tussen de verschillende regio’s
Taal moeilijker herstellen want minder kans op plasticiteit
o Geen myelinesatie = moeilijker info doorgeven
GESCHIEDENIS AFASIE
Voor 1860
- Egyptenaren = ziel in hart
- Grieks-Romeinse periode tot late middeleeuwen
o 4 elementen (vuur, water, lucht, aarde)
o Plato (denken + taal in hoofd, gevoelens in hart) vs Aristoteles (denken in
hart)
o Ventriculaire theorie
- Renaissance tot 18de eeuw
o Ontwikkelingen geneeskunde
o Kerk veto tegen anatomisch onderzoek
Descartes ziel in glandula pinealis
e
- 19 eeuw: afasiologie
o Studie afasie: lokaal vs holistische modellen
2
, Lokaal: frenologie van Gall (cerebrale localisatie functies)
Holistisch: Pierre Flourens
Hersendelen weg impact vergelijkbaar ongeacht regio
Er zit geen specialisatie in de hersenen
o Broca
= grondlegger afasie
Taal lokaal gerepresenteerd
Patiënt tan
Niks meer zeggen buiten ‘tan’
Patient Lelong = 5 woorden
Lokalisatie
L post 2 derde inf frontale lob
o Motorische centrum taal
o Linker lateraliasite
= Broca afasie
o Wernicke
Patienten: problemen met begrijpen, spraak nog goed (niet even
coherent altijd)
Lokalisatie
Linker posterieur
= Wernicke afasie
Eerste classificatie afasiesyndromen
o Lichtheim
o Soms clustering symptomen
TAXONOMIEËN VAN SUBTYPES
- Parafasie (=ernaast spreken)
o Fonematisch fout door taalprobleem
Transpositie = verkeerde plaats
Anticipatie = klank beïnvloed door latere klank
Perseveratie = klank uit vorig woord/zelfde woord blijft meegaan
Substitutie = klank vervangen
Additie = extra klank
Omissie = klank weg
o Verbale woord vervangen door woord dat er mee in verband staat
Semantische
o Neologisme nieuwe woorden
- Grammaticale problemen
3
, o Agrammatisme – telegramstijl
Heel vereenvoudigd of verarmd
Korte zinnen : vooral inhoudswoorden, minder voornaamwoorden,
voegwoorden, lidwoorden
Aaneenschakeling zelfstandige naamwoorden + soms niet
vervoegd werkwoord
Langzaam
o Paragrammatisme
Fouten toepassen grammaticale regels
Normale snelheid + intonatie
Lange, grammaticaal ingewikkelde zinnen + structuur fout
- Stereotypen
o Vaak eenzelfde woord/woordgroep/zin gebruiken
Vaker gebruiken dan normaal
- Echolalie
o Herhaalt woorden of zinnen van gesprekspartner
- Perseveraties
o Herhalen voorafgaande activiteit of respons als niet meer van toepassing is
- Kritiek types afasie
o Geen rekening met linguïstische deelprocessen
o Symptomen
o Niet alle symptomen moeten er zijn om van syndroom te spreken
o Syndromen niet noodzakelijk stabiel over tijd
o Relatie met letsel niet eenduidig
Broca afasie
- = motorische afasie (productie probleem)
- Problemen productie
o Niet vloeiend
o Stereotypes + automatismen
Automatismen = tot 10 tellen = blijven intact
Zelf iets produceren is moeilijker
o Problemen gesloten klasse elementen
Hulpwoorden, vs, voorzetsels, suffixen, lidwoorden,…
o Woordvindingsproblemen voor werkwoorden erger dan voor zelfstandige
naamwoorden
o Verminderde syntactische complexiteit
Zin reduceren tot samenvoeging znw en niet vervoegde ww
o Fonematische parafasieën
- Auditief begrip
o Oke in dagdagelijkse conversaties
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lisehuysmans. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.