Specifieke zorgverlening: kindzorg en pediatrie
Handvest kind en ziekenhuis
1. Kind word niet onnodig opgenomen in het ZH
2. Recht om ouder/verzorgende bij zich te hebben
3. Ouders accommodatie/overnachting aangeboden zonder extra kosten
Worden geholpen en gestimuleerd om te zorgen voor het kind
4. Recht op informatie (aangepast aan ontwikkelingsfase. Niet leeftijd)
5. Kinderen ouders, recht op info die noodzakelijk is voor toestemming van onderzoeken,
ingrepen en behandelingen. Samen verzorg met leeftijdsgenoten
6. Recht tot spelen en zich te vermaken en onderwijs
7. Worden behandeld en verzorgd door medisch, vpk en ander speciaal opgeleide om
kinderen te behandelen en te verzorgen
8. Recht op verzorging, zoveel mogelijk door zelfde persoon
9. Privacy
Zorgverlening aan kinderen
- Visie op zorgverlening aan kinderen
o Kinderen zijn mensen in ontwikkeling tot volwassenheid
Kinderen zijn kwetsbaar doordat deze op vele wijzen verstoord kunnen
worden
Gevoel van veiligheid en geborgenheid is een absolute waarde voor
ongestoord mogelijke ontwikkeling
o Het is niet de leeftijd van het kind, die bepalend is voor de zorg maar
ontwikkelingsniveau
Juiste inschatting v/h ontwikkelingsniveau is noodzakelijk, belangrijk om
observatie gegevenszorgvuldig te interpreteren
o Een kind moet in zijn volledigheid gezien worden
Gezien als een socio-psychosomatische eenheid (holistische mensvisie)
Uniciteit v/h kind
o Kind en ouders moeten al een eenheid gezien worden.
Hechte afhankelijk relatie tss kind en ouder heeft consequenties op zorg
Kinder vpk hebben steeds te maken met 2 partijen (voor beide partijen is
specifieke benadering noodzakelijk)
o Kind komt uit een zorgsysteem, en keert daarin ook weer terug
Continue wisselwerking tss het kind en zijn sociale omgeving, zowel
immaterieel als materieel
het kind beïnvloed de sociale omgeving en omgekeerd
o het kind kan niet altijd de verantwoordelijkheid voor zichzelf dragen
bij afwezigheid v/d ouders heeft de vpk een gedeeltelijk
verantwoordelijkheid
hebben recht op bescherming en vragen dus om deskundige hulp
,- profiel zorgverleners – kinderen - omgeving
o verantwoordelijkheid en coördinerende functie
verantwoordelijkheid voor de zorg van het kind
communiceren op een goede manier (+ multidisciplinair team)
holistische mensvisie voorogen houden
o preventie, voorlichtende en opvoedende taak
advies en opleiding op maat geven aan ouder en kind
1 van voornaamste taken ouder en kind is naar grotere verantwoordelijkheid
o Diagnostische en therapeutische taak
Vergt een brede waaier van kennis, inzicht, observatievermogen en
handigheid, permanente vormig is een attitude die vereist is
o Verzorgende taak
Gebied van opvoeding, mobiliteit, uitscheiding, lichamelijke verzorging
Aandacht geven aan motorische en cognitieve ontwikkeling van het kind
o Begeleidende taak
Opvoedkundige taak van ouders deels overgenomen door zorgverlener
Houdend met waarden en normen ouders
Vereist gezonde dosis creativiteit, inlevingsvermogen en sociale
vaardigheden
- Zorg voor het kind
o Intramuraale zorg
Zorg die verleend wordt in een zorginstelling, als ZH, verzorgingstehuis of
instelling
Voor kinderen met een beperking, dag ZH of polikliniek
Pediatrie verschilt in opzichten van volwassen afdeling
Kinderafdeling ontworpen dat de behoefte aan beweging en spel, rust, orde
en regelmaat mogelijk maakt.
o Extramurale zorg
Initiatieven omtrent zorg voor kinderen en hun ouders
CLB, kind en gezin
Kinderopvangdiensten
Chronische zorgverlening, bv. Zeepreventorium, polderbos
Geestelijke gezondheidszorg
TOAH, tijdelijk onderwijs aan huis
Bednet
Zorg voor het gezonde kind
- Groei
o Groei en ontwikkeling zijn aan elkaar verbonden
o Groei = kwantitatieve verandering, vermeerdering van cellen en celtussenstof
o Ontwikkeling = kwalitatieve verandering, wetmatige rijping en differentiatie van alle
organen, wat tot uiting komt in waarneembare gedrag v/h kind
o Proces groei en rijping rijping resultaat van volgroeid zijn
,- Factoren die de groei beïnvloeden
o Inwendige factoren
Genetische factoren
Basis v/h proces van groei en ontwikkeling
Komen tot uiting in de lichaamsbouw of constitutie
Endocrinologische factoren:
beïnvloed van hormonen (groeihormoon, somatotropine,
thyroïdhormoon en androgenen en oestrogeen
o omgevingsfactoren
sociaal-economische factoren
bv. ondervoeding
seizoen afhankelijke factoren
je sneller groeit dan in de winter
emotionele factoren
bv. Moederlijke zorg en andere psychosociale zorgen
- groeipatronen
o Ieder individu eigen groeisnelheid (patroon)
o Kanalisatie
1ste 2 jaar moet blijken langs welke percentiellijn het groeipatroon loopt.
o Percentielen
3e en 97e
10e en 90e
o Gewicht, lengte, hoogte
o Knik
Naar beneden of achterblijven groei of gewichtscurve
Teken van ondervoeding of verwaarlozing
Of bv. endocriene of andere ziekten
o Pretermen (vroeggeboorte)
Gewicht geruime tijd onder P10
o Dysmature
Te laag geboortegewicht ten opzichte van zwangerschapsduur
Voor 26ste zwangerschapsweek, groeiachterstand zelden ingehaald
Achter 26ste zwangerschapsweek, sprake van ‘inhaalgroei’
- Evolutie gewicht – lengte – schedelomtrek
o Beoordeling van groei bij zuigelingen en kleuters
o Herhaaldelijk controleren
o Op indicatie borst en buikomtrek (niet standaard)
o Normaalwaarden (0j)
Gewicht: 3-3.5 kg
Lengte: 51cm
Hoofdomtrek: 35-36 cm
- Lichaamsverhouding
o Geboorte
Hoofd ¼ lichaamslengte
Relatieve korte ledematen
Borst/buik tonvormig
, Middelpunt = schaambeen
o Puberteit
Volwassen verhoudingen, karakteristieke makkelijke en vrouwelijke vormen
Lichaamsbouw verschilt van individu
- Skeletleeftijd
o Botweefsel: ingrijpende verandering/botvorming
Prenataal 1ste fase: bindweefsel kraakbeen
5e zwangerschapsmaand: afzetting kalk verbeningskernen
beendervorming
Pijpbeenderen: verbening van diafyse naar epifyse epifysaire schijf
Botvorming voltooid: wanneer epi en diafyse in elkaar overgaan
o Skeletleeftijd: gemiddelde botontwikkeling bij een bepaalde kalenderleeftijd
o Botontwikkeling voltooid meisjes +/- 17j, jongens +/- 19j
De slaap
- Normale slaapbehoefte
o Slapen = levensbelangrijk
Rijping zenuwstelsel
Opdoen energie
Herstel lichamelijk, emotioneel en verstandelijke inspanningen
Ontwikkelen slaappatroon afhankelijk van kind, ouder, gezin en omgeving
Structuur en regelmaat: bed ritueel
o Slaapbehoefte afhankelijk van leeftijd
Pasgeboren: 16 tot 20u
Zuigeling: 14u (onderscheid dag-nacht vanaf 1maand, vanaf 3 maand langste
slaap periode 3 a 4u)
Aan 9m meeste slapen ’s nachts door
Peuter-kleuter:
Slaaptijd +/- 12u dag
Middagdutje weg tussen 3 – 5j
Lager-tieners:
Lager: 11u dag
Adolescenten: 9 à 10u
- Slaapstoornissen
o Moeilijk inslapen
Mogelijk: pijn, honger, ziek, spoken of monsters,….
(nooit dien alsof je spoken/monsters wegjaagt, je geeft dan aan dat
ze bestaan)
o Nachtmerries
Beginnen meestal rond 2j
Nog gn onderscheid tss droom-werkelijkheid (neemt toe naarmate ouder
worden)
6j terug toename nachtmerries (vermoedelijk met wat kind meemaakt)
Handelen
Luisteren