Hoofdstuk 5 : moraalfilosofie
en morele psychologie
1. Inleiding
Wat moeten we doen om een goed leven te leiden?
3 posities in de moraalfilosofie
1. Utilitarisme => moraliteit hangt samen met de gevolgen v/e handeling. hoe meer geluk
een handeling veroorzaakt , hoe groter haar morele kwaliteit
2. Deontologie => moraliteit hangt samen met de intentie die aan de handeling voorafgaat
3. Deugdethiek => moraliteit hangt samen met een goed karakter : een dispositie om op een
goede manier te handelen gecultiveerd tijdens de opvoeding
5.1. Utilitarisme: rekenwerk
The trolley problem (Foot): een moraal filosofisch gedachte-experiment
Overgrote meerderheid trein wisselen
Waarom? Liever 1 man dood dan 5 mannen (verschil in totaal aantal doden)
Deze intuïtie komt overeen met het basisprincipe v/h utilitarisme
Utilitarisme
= de morele waarde v/e handeling wordt bepaald door de som v/h geluk van alle mensen die door de
handeling worden beïnvloed.
Beste handeling = handeling die het grootste aantal mensen gelukkig maakt
Trolley-probleem: meer mensen gelukkig als je de wissel gebruikt vanuit moreel oogpunt
= betere optie
1
Merel Praet
, Samenvatting Wijsbegeerte hoofdstuk 5
Basisprincipes utilitarisme
Maakt deel uit v/h consequentialisme = gebaseerd op de stelling dat de morele waarde v/e handeling
te maken heeft met de gevolgen van die handeling
- De morele waarde v/e handeling hangt specifiek samen met haar nut
Jeremy Bentham : Britse filosoof + grondlegger v/h utilitarisme
Utilitaristisch basisprincipe: “ de maatstaf van goed en kwaad is het grootste geluk voor het grootste
aantal” (The greatest hapiness fort he greatest number)
- Nut = de eigenschap in eender welk object, die de neiging heeft om voordeel, het goede of
geluk te veroorzaken
- Volgens Betham : voordeel , genot, geluk, afwezigheid van lijden = synoniemen
Problemen
Voor utilitaristen => moraliteit gebaseerd op een kosten-batenanalyse
- Niet vanzelfsprekend
- Hoe meet je en vergelijk je geluk, genot, pijn en lijden? Wiens geluk telt? En hoe voorspel je
geluk?
- Bv. Veelbelovende trompettiste geneeskundestudent
- Er is te weinig tijd om een grondige rekensom te maken (zie trolley-scenario)
Verdediging utilitaristen = zelfs in buitengewoon ethische situaties zijn we zelfs in staat om op een
haast instinctieve wijze beslissingen nemen die overeenkomen met de voorspellingen v/h utilitarisme
5.2. Deontologie: de plicht roept
The Fat
Man (Thompson) : één van de vele Trolley-varianten
Basissetting is dezelfde als bij figuur 1
Nu: niet mogelijk om te wisselen maar je kan de “dikke” man van de brug duwen
Antwoord v/d meeste mensen: de dikke man NIET v/d brug duwen hoe komt dit?
Antwoord : deontologie
2
Merel Praet
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur merel2405. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,29. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
