Samenvatting van het vak Ethiek en deontologie, deel Deontologie. Gegeven door Katja Laveyt op Hogeschool Vives Kortrijk. Volledige samenvatting van de cursus.
H2 Deontologie
1. Begripsomschrijving
Deontologie: een verzameling van normen en waarden voor goed professioneel handelen
die opgesteld zijn door een bepaalde beroepsgroep en die de leden van die beroepsgroep in
acht dienen te nemen bij de uitoefening van hun beroep.
- Belangrijk en noodzakelijk voor beroepsgroep.
- Consensus over bepaalde waarden binnen een beroepsgroep.
Deontologische code: hierin staan de concrete doelstellingen die een beroepsgroep wil
realiseren, dit zijn geen nieuw gecreëerde normen, maar eerder explicitering van wat
voordien reeds als bindende norm werd beleefd.
- Interne werking: respect voor de cliënt/patiënt, met oog op het bieden van goede
dienst- en hulpverlening.
- Externe werking: aan de samenleving en de cliënt/patiënt laten zien wat zij van de
beroepsbeoefenaar mogen verwachten.
Tuchtoverheid of beroepsorde (bv.: Raad van de Orde van Geneesheren):
- Toezien op de naleving van de deontologie of deontologische code.
- Bijstand, juridisch advies…
- Kunnen tuchtsanctie opleggen (bv.: terechtwijzing, inhouding van wedde, ontslag…)
2. Deontologie in het sociaal-agogisch werkveld
SW heeft geen deontologische code en dus ook geen tuchtoverheid; SW is heel divers,
waardoor het moeilijk is om tot een systeem te komen waarin iedereen zich herkent.
- Meer vrijheid in manier van werken.
- Geen toegang tot bijstand en advies wanneer nodig, zoals tijdens een rechtszaak
betreffende een cliënt.
Veranderende maatschappelijke context: evolutie van “één-op-één relatie” naar
multidisciplinair teamgericht werken, waarbij verzameling, opslag, beheer en uitwisseling van
informatie essentieel zijn geworden.
Kenmerken van de gewijzigde hulpverleningscontext:
- Multi- en interdisciplinair teamgericht werken: breder verband van hulpverleners
die zich samen inzetten voor de oplossing van het voorliggende probleem. Behoort
tot de vaste werkingsbeginselen van SW.
- Dossiervorming: materiële drager van door beroepsgeheim gedekte gegevens.
Onontbeerlijk voor uitoefening van het beroep en ondersteuning van de welzijnszorg.
- Emancipatie van de cliënt
- Contextueel werken
- Professionalisering
- Nauwer contact met justitie
Omgaan met informatie kan vanuit drie figuren benaderd worden: discretieplicht,
privacybescherming en beroepsgeheim.
1
, Deontologie 2022-2023
H3 Privacy
Fundamenteel: de behoefte om te beschikken over een persoonlijke levenssfeer is een
universeel kenmerk van alle beschavingen.
Levensnoodzakelijk: privacy waarborgt het individuele welzijn en vrije persoonlijke reflectie,
hieruit kan intellectuele vrijheid functioneren als kweekbodem voor nieuwe ideeën waarbij de
hele maatschappij baat heeft.
Complex: privacy is een kwestie van evenwicht tussen conflicterende rechtmatige belangen.
1. Begripsomschrijving
Privacy: allerlei persoonsgebonden feiten, gevoelens, meningen en gedragingen die de
persoon voor zichzelf wenst te houden.
- Ruim en complex begrip
- Tijd- en plaatsgebonden
Dimensies van privacy:
- Recht op rust en isolement
- Recht op fysieke, morele en psychische integriteit
- Recht op geheimhouding van info m.b.t. de persoon
- Recht op uitbouw van menselijke contacten
2. Privacy als grondrecht
In België is het recht op privacy opgenomen in de Grondwet. Eerder principiële bescherming;
- Grondwet vereist verdere uitwerking in andere wetteksten.
- Wettelijke uitzonderingen zijn toegelaten.
Op internationaal vlak is het recht op privacy opgenomen in een aantal rechtsnormen,
waaronder UVRM en BUPO.
Criterium voor toelaatbaarheid van uitzonderingen op de bescherming van de privacy: de
noodzaak in een democratische samenleving (drieledig):
- Legaliteit: inmenging wordt voorzien door een wet in de brede zin van het woord,
m.a.w. door een rechtsnorm.
- Legitimiteit: inmenging beoogt de vrijwaring van één van de limitatief opgesomde
waarden.
- Proportionaliteit: inmenging is slechts toegelaten voor zover zij in een
democratische rechtsstaat nodig is.
3. Bescherming van de privacy in private verhoudingen
In België is er geen allesomvattende wet betreffende privacy, er zijn echter verschillende
wetten die verbonden zijn met het concept privacy: fragmentaire bescherming van privacy.
Bv.: Wet verwerking persoonsgegevens (“privacywet”): nu GDPR
Wet betreffende rechten van de patiënt
Strafwet betreffende hacking, briefgeheim, belaging, beroepsgeheim…
Wetgeving betreffende afluisteren, opnemen van privé- en telecommunicatie…
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur syco. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.