Cardiovasculair stelsel: bloed
Wat zijn de eigenschappen van bloed?
Bindweefsel bestaat uit:
o Vloeibare matrix (= plasma): bevat opgeloste eiwitten.
o Verschillende typen bloedcellen en bloedfragmenten:
RBC = erythrocyten: vervoer O2 en CO2.
WBC = leurocyten: afweer.
Plaatjes = thrombocyten: bloedstolling
Hematopoëse:
o Vorming vaste bloedbestanddelen.
o Twee typen stamcellen: (verantwoordelijkheid voor alle typen cellen) Myeloïde & Lymfoïde.
Vol bloed:
o Gevormd door het bloedplasma en de vaste bloedbestanddelen.
o Volume: ± 8% lichaamsgewicht.
o Kan gescheiden/gefractioneerd worden voor onderzoek.
Wat zijn de functies van bloed?
Transport:
o Van opgeloste gassen (O² vanuit longen en CO² vanuit weefsels).
o Voedingsstoffen vanuit en naar GI kanaal.
o Hormonen vanuit endocriene stelsel naar doelcellen.
o Afvalproducten van stofwisseling naar nieren voor uitscheiding.
Stabilisering pH:
o Stabilisering pH - neutralisatie zuren in bloed.
o Stabilisering ionenconc. via diffusie tss interstitiële vl geeft tekort of overmaat aan ionen (Ca of K).
Beperking vochtverlies: Bloed bevat enzymen en factoren die bloedstollingsproces starten bij beschadiging BV.
Verdediging:
o Tegen gifstoffen en ziekteverwekkers.
o Bloed vervoert WBC naar gespecialiseerde cellen die infecties bestrijden of afvalstoffen verwijderen.
o Bloed voert antistoffen naar gespecialiseerde eiwitten die binnendringende organismen of
lichaamsvreemde verbindingen aanvallen.
Stabilisering lichaamstemperatuur: Bloed vervoert warmte die gevormd wordt door skeletspieren ( thermoregulatie).
Wat zijn de verschillende bloedafnames/onderzoeken?
Veneuze bloedname (veneuze punctie) Meest frequent: Opp gelegen vene→ makkelijk lokaliseren,
dunne wanden, lage BD → snelle heling prikwonde.
Capillaire bloedname/glycemiecontrole (Je prikt de haarvaten open die oppervlakkig gelegen zijn).
Arteriële bloedname/arteriële punctie: Bloedgas ter controle van gaswisseling bij de longen:
o Arteria radialis of arteria femoralis
o T° ± 38°C
o Viscositeit: 5 x zo stroperig als water
o pH: tussen 7,35 – 7,45
Wat is de samenstelling van plasma?
Vormt 46 – 63% van volume vol bloed & water vormt 93% van volume plasma.
Samenstelling lijkt op interstitiële vloeistof:
o Concentraties ionen gelijk → voortdurende uitwisseling water, ionen, kleine opgeloste stoffen tussen beide vl.
o Verschillen:
Concentraties AHgassen (O² en CO²) → stofwisselingsactiviteiten van cellen.
Eiwitconcentratie → plasma-eiwitten zijn te groot om door capillair te diffunderen.
, Wat zijn de plasma-eiwitten?
= Aanwezig in bloedsomloop omwille van hun grootte – kunnen niet doorheen capillairwand.
Albuminen: (60% alle plasma-eiwitten)
Grootste bijdrage aan osmotische druk van bloedplasma (want kunnen niet door capillairwand).
Globulinen: (35% plasma-eiwitten)
o Antistoffen - immunoglobulinen → vallen lichaamsvreemde eiwitten en pathogenen aan.
o Transporteiwitten binden kleine ionen, hormonen,... anders uitscheiden via nieren of slecht oplossen
in H²O.
Fibrinogeen:
o Bloedstolling → fibrinogeen moleculen reageren met elkaar lange onoplosbare strenge fibrine.
o Fibrinestrengen vormen raamwerk bloedklonter.
o Na verwijdering fibrine uit plasma = serum.
Lever:
o Lever vormt 90% van alle plasma-eiwitten.
o Leveraandoeningen leiden dan ook tot wijzigingen in samenstelling en functionele eigenschappen v/h
bloed (vb: stollingsstoornissen).
Wat zijn rode bloedcellen?
Meest talrijke bloedcellen (99,9%)
Bevatten kleurstof hemoglobine Hb → binding en vervoer van O² en CO²
Relatieve hoeveelheid RBC:
o 1/3 van alle lichaamscellen Bepaling hematocriet ( RBC/µl)
o Hematocriet:
Volumepercentage van cellen in vol bloed.
Na centrifugering bloedmonster → neerslaan vaste elementen.
Hematocrietwaarde (Man: 46% - Vrouw 42%) .
Oorzaken aandoeningen hematocriet:
o Uitdroging:
Plasmavolume neemt af.
Stimulering met erytrpoëtine (EPO).
o Inwendige bloedingen, verstoring vorming RBC.
o Geen specifieke diagnostische waarde – enkel indicatie noodzaak verder onderzoek.
Wat is de structuur en enkele kenmerken van RBC?
Vorm: Speciale vorm heeft twee effecten op functioneren RBC.
o Groter oppervlak t.o.v. inhoud → diffusiesnelheid tussen cytoplasma bloedplasma ↑.
o Flexibiliteit RBC → kunnen zich doorheen nauwe capillairen persen.
Kenmerken Tijdens ontwikkeling verliest het grootste deel organellen (mitochondriën, ribosomen, celkern):
o Kunnen zich niet delen of structurele eiwitten/ enzymen vormen.
o Alle opgenomen O2 zal ook worden vervoerd en niet zelf worden geconsumeerd door mitochondriën.
Hoe worden RBC gevormd?
Erytropoëse: in rood beenmerg of myeloïde weefsel (wervels, sternum, costae, scapulae, bekken, proximale
epifysen extremiteiten).
Regulering erytropoëse door EPO: Rood beenmerg moet voldoende AZ, ijzer en vit. (B12, B6 en M) hebben
eiwitsynthese intrinsiek factor nodig(B12), zo niet pernicieuze anemie door abnormale deling stamcellen.
Erytropoëtine:
o Vrijgezet bij lage O²-concentraties in perifere weefsels hypoxie.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur iremgurbuz. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,79. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.