HOOFDSTUK 1 ALGEMEEN RECHT
Wat is recht?
1. Geheel van gedragsregels en normen
Verbod (=wat je niet mag doen) – gebod (=wat je moet doen)
Dwingend recht (=je kan niet afwijken) !!!! uitzondering zwakke partij bv. Ontslag
nemen – aanvullend recht (=zelf aanpassen, je mag ervan afwijken)
Procedures voor rechtbank (=bv. je mag niet kiezen naar waar je gaat)
(Vastgelegde) vormvoorwaarden
2. Maatschappij ordenen
Wegcode (verkeersregels)
3. Opgelegd oor de overheid = bepaald spelregels
-federaal
-gewest
-gemeentelijk
4. Afdwingbaar (=straffen)
Bv via de rechtbank
Indeling van het recht
Privaatrecht <-> Publiekrecht
Privaatrecht
Verhouding tussen burgers onderling
Burgerlijk recht
Internationaal privaatrecht (=bv ik ben Belg en gehuwd met een Franse en huw in
Griekenland, op reis naar Frankrijk en accident met chinees)
Publiekrecht
Verhouding overheidsorganen en onderling
Verhouding overheidsorganen en burgers
Administratief recht
Fiscaal recht
Strafrecht
Bronnen van recht
A. Wetgeving = niet enkel de wet
Beslissingen van supranationale instellingen (niet enkel België, maar wereldwijde
beslissingen)
Richtlijnen= maak zelf een weg
, Doelstellingen waar alle lidstaten van de Europese unie aan moeten voldoen
Zelf bepalen hoe ze dit uitwerken
Richtlijnen consumentenrechten
Verordeningen = aub volgt dat zonder zelf te kiezen; DIRECT
Regels die direct gelden in alle lidstaten van de Europese Unie (=rechtstreekse
werking)
Verordening omtrent invoer van producten binnen de EU (bv bic balpen)
Besluiten =bepaalde bestemmeling
(Meestal) aangeduide bestemmeling
Bedrijf, land of organisatie
Internationale verdragen (multilateraal = tussen meerdere landen) & (bilateraal= tussen 2)
Afspraken tussen twee of meer landen
Overeenkomsten ter voorkoming van dubbele belastingen
Internationale geschillen voorkomen
Verdrag van Rome
Ontstaan Europese economische gemeenschap (EEG)
EVRM = Europees verdrag voor rechten van de mens
Wij als kleine burgers komen daar wekelijks mee in contact
Grondwet =1825
Meest fundamenteel Belgische wet
Vrijheid van meningsuiting
Gelijkheid van alle Belgen NOOIT ARTIKELNR. KENNEN
Non-discriminatie
Wet = overal van toepassing in heel België
Op federaal niveau
Koning (ministers)
Parlement
Decreten= wetgeving die van toepassing is in
-op niveau gewesten en gemeenschappen
Gewesten
Vlaams gewest
Waalse gewest
Brussels Hoofdstedelijke gewest
Gemeenschappen
Vlaamse gemeenschap
Franse gemeenschap
Duitstalige gemeenschap
Koninklijke besluiten (KB) = de wet verduidelijken
Uitvoering van (bepaalde) wetten
Regering
, Mogen geen afbreuk doen aan de wet zelf (elk KB moet de wet ondersteunen)
Ministeriele besluiten (MB)
Beslissingen van een minister
Detaillering of verduidelijking van een rechtsnorm
SCHEMATISCHE VOORSTELLING
Grondwet
Wet Decreet
KB (koninklijk besluit) Besluit gemeenschaps- en
gewestregeringen
MB Besluit van een lid van de
gemeenschaps- en
gewestregeringen
Federaal Regionaal
B. Rechtspraak = de bron van recht
Rechterlijke uitspaken = rechters die in concrete omstandigheden de wet gaan
toepassen, de wet wordt toegepast op de situatie.
Bindend voor partijen= je moet je eraan houden
Niet-bindend voor andere rechter = andere rechters mogen nog uitspreken wat ze
willen
België <-> Verenigd Koninkrijk
Invloed op de uitspraak van de rechtbank
C. Rechtsleer = rechtsgeleerden die hun visie geven op feiten
-wetenschappelijke publicaties
- rechtsgeleerden = professoren, advocaten, juristen
- niet bindend
- invloed op de uitspraak van de rechtbank
D. (Gewoonte) = je kan het maar proberen maar het is geen wet
Minder belangrijk geworden
Bv kerstbonus ieder jaar
Zorgen voor zieke buur
Begrippen, structuren en instellingen
A. Democratische staat
, Representatieve democratie
Het volk kiest de parlementsleden die de wetten mogen maken
Parlementair stelsel
Alleen parlement verkozen, niet het staatshoofd of de ministers
B. Scheiding der machten
Montesquieu (1748):
Macht neigt tot misbruik
Misbruik van macht vermijden door te verdelen
Wetgevende macht
Parlement
Koning, maken van wetten en controle uitvoerende macht
Uitvoerende macht
Regering
Koning, leiden van het land en uitvoeren van de wetten
Rechterlijke macht
Hoven en rechtbanken, zicht uitspreken over de geschillen
C. Rechtstaat
Geen onbeperkte macht van overheidsinstanties
Democratische totstandkoming van rechtsregels
Verkozen orgaan (leden van de kamer
Aangenomen met meerderheid van stemmen
Rechtsregels respecteren
D. Monarchie= wij kiezen niet wie de koning is
Staatshoofd is een koning; Filip
Beperkte persoonlijke macht
- Samen met regering of minister
- Luisteren, adviseren en regering aansporen
Erfopvolging
- Sinds 1991 ook vrouwelijke koningsopvolging mogelijk Elisabeth
E. Federale staat
Sinds 1970
- Geleidelijke evolutie via staatshervormingen
- Vroeger: eenheidstaat
Samengesteld uit gewesten en gemeenschappen
- Beter tot uiting brengen van verschillende wensen van Vlaanderen en Wallonië
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur kiyanadesmet. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.