Dit is de tweede deel van de samenvatting van het vak basis in biologische processen.
In dit deel komen de hoofdstukken het zenuwstelsel, vrouwen vs mannen, beschadigde hersenen, psychische gezondheid, het puberbrein, ADHD, autisme, degeneratieve ziekten en psychofarmaca komen aan bod.
5 – HET ZENUWSTELSEL
→ Verschillende stoornissen hebben een biologische basis.
→ Om een biologische verklaring voor een stoornis te kunnen situeren in de werking van het
zenuwstelsel, dien je de werking van het zenuwstelsel te kennen en te begrijpen
5.1 DE NEURONEN
→ Zenuwstelsel = het geheel van zenuwcellen (neuronen) in ons lichaam
→ Neuron of zenuwcel is het basiselement van het zenuwstelsel
→ Functie van een neuron: communiceren met andere neuronen, specifiek bewerken, opslaan
en doorgeven van informatie
→ Er bestaan verschillende neuronen, maar de meeste neuronen functioneren op gelijke wijze
→ Onderdelen moeten visueel benoemd kunnen worden (zie foto + uitleg)
Een neuron bestaat uit een cellichaam (soma). Aan het cellichaam hangen er dendrieten (=
uitlopers; functie: contact maken met ander neuronen, om zo info toegespeeld te krijgen).
Een zenuwcel heeft een axon of zenuwvezel. Een zenuw bestaat uit miljoenen axonen. Door
middel van het axon geeft de neuron info door aan andere neuronen. Aan het einde van de
axon wordt info doorgegeven aan een ander neuron.
De axonen worden omgeven door een laagje vettige stof, myeline, zodat ze netjes geïsoleerd
worden en geen kortsluiting maken. De axonen met myeline errond noemen we ook de
‘witte stof’.
Aan het zenuwuiteinde of terminal vindt het belangrijkste aspect van prikkeloverdracht of
informatieoverdracht plaats. Op deze plek wordt ‘besloten’ of en zo ja hoe, een prikkel wordt
doorgegeven.
,SV Basis in biologische processen 2022-2023
→ De prikkeloverdracht vindt plaats in de synaps, die uit
drie onderdelen bestaat:
Presynaptisch deel: dit is de membraam
(celwand) van het zenuwuiteinde van de
neuron
Synaptische spleet: dit is de ruimte tussen de
neuronen
Post synaptische deel: dit is de membraan
van de ontvangende neuron
→ De neurotransmitter verspreidt zich door de synaps
naar de ontvangende membraan waarop het zich tijdelijk vasthebt.
Nadat de neurotransmitter in de synaps verspreid wordt, zal hij ofwel gedeactiveerd worden
door het ontvangende neuron, ofwel geabsorbeerd worden door het verzendende neuron.
Als de neurotransmitter in de synaps blijft, wordt de communicatie tussen beide cellen
verstoord. Verschillende medicamenten grijpen op die processen in.
→ Er zijn verschillende soorten neurotransmitters werkzaam in de hersenen. Dit zijn de 4
belangrijkste:
Serotonine: regelt de slaap en brengt het lichaam in een toestand van verlaagde
activiteit. Suïcide, lage zelfwaardering en hopeloosheid worden in verband gebracht
met het serotoninegehalte.
(Nor)adrenaline: brengt het lichaam in een staat van paraatheid of een toestand van
verhoogde activiteit. Speelt een rol bij pijn en ons seksueel gedrag.
Dopamine: speelt een rol bij emoties, motoriek en ons hormonale systeem. Het
bevordert het leervermogen, denken en geheugen. Het speelt een rol bij ADHD en
psychosen.
Acetylcholine: belangrijk voor het geheugen, intellectuele functies en onze
emotionele toestand. Ook de controle over willekeurige skeletspieren wordt
beïnvloed. MS en Parkinson worden gelinkt aan acetylcholine.
, SV Basis in biologische processen 2022-2023
5.2 HET ZENUWSTELSEL
→ Het zenuwstelsel is het geheel aan neuronen in een lichaam
→ Er zijn twee grote delen in het zenuwstelsel:
Het centrale zenuwstelsel
Het perifere zenuwstelsel
Het centrale zenuwstelsel
→ De hersenen en ruggenmerg vormen samen het centrale zenuwstelsel.
Ruggenmerg Hersenen
= Is een smalle buis die zich over de hele = Vormen een weekachtige en tamelijk
lengte van de rust uitstrekt, van de zware massa, die ongeveer 1400gr
heupen tot aan de onderkant van de weegt.
schedel, waar het verbonden is met de = De hersenen drijven in hersenvocht,
hersenen. een vloeistof die beschermt tegen de
= De plaats waarin eenvoudige reflexen schokken. Deze vloeistof omgeeft ook
gecontroleerd worden. het ruggenmerg.
= Voor meer gecompliceerde functies
hebben we de hersenen nodig.
Zowel het ruggenmerg als de hersenen zitten ingesloten in een beenachtige structuur, de
ruggengraat en de schedel.
Het perifere zenuwstelsel
→ Alles van het zenuwstelsel wat niet tot de hersenen of het ruggenmerg behoort, valt onder
het perifere zenuwstelsel. Dit systeem bevat vooral:
Sensorische neuronen: zenuwcellen die informatie van de sensorische receptoren
naar het centrale zenuwstelsel sturen.
Motorneuronen: zenuwcellen die informatie overbrengen van het centrale
zenuwstelsel naar de organen, spieren en klieren
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Sirip. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.