Resume
SAMENVATTING SOCIALE PEDAGOGIEK
- Cours
- Sociale Pedagogiek
- Établissement
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van alle lessen sociale pedagogiek
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
Aperçu du contenu
Sociale pedagogiekInleiding
• Sociale pedagogiek = verschillende definiteis
• Niet simpel voor een eenduidige beschrijving
• Afh van de context, landen,…
• Het vakgebied raakt aan pedagogiek en het sociale werk (sommmige noemen er ook community defeltment bij)
Lost in Translation
• Onbekend concept
• “An important but widely misunderstood member of the social professions” (Lorenz, 2008, p. 625)
• In de literatuur is het ook een onbekend concept à In de wetenschappelijke literatuur wordt de Engelse
literatuur gedomineerd à Het is een moeilijk concept in het Engels.
• Moeilijk concept in Anglo-Amerikaanse context
• Opvoeding als taak van het gezin
• Het wordt gezien als een gezinstaak
• Ze hebben geen inzicht in het ruimere
• Vaak ingevuld als ‘science of teaching and learning’ en ‘practice of teaching’
• Individueel, cognitief leren
• Het wordt verengd tot het individuele tot het cognitieve
Back tot he roots
• Concept geïntroduceerd in 1844 door Karl Mager (1810-1858)
• Reactie op ‘Individualpädagogik’
• “to emphasize the societal aspects of educational processes” (Lorenz, 2008, p. 634)
• Opvoeding heeft een sociale missie
• Karl Mager
• Duitsland à duitse pedagoog
• Voor het eerst het concept gebruikt
• Bedoeling: hij gaf kritiek op wat toen gangbaar was à individual pedagogiek = kijken naar het individu. à wij
moeten naar de maatschappelijke context bekijken want speelt ook rol
• Idee: opvoeding heeft een sociale missie.we moeten bezig zijn met hoe een mens deel wordt van de
gemeenschap.
• Inspiratiebron: Johann Heinrich Pestalozzi (1746-1827)
• Focus op sociaal verwaarloosde groepen
• Holistische benadering: ‘head, heart, hands’
• Spanning tussen individuele en maatschappelijke doelstellingen van onderwijs
• Autonomie, vrijheid en zelf-realisatie
• Ontwikkelen van verantwoordelijke en betrokken burgers die begaan zijn met het
algemeen belang
• Johann Heinrich
• Was de inspiratiebron voor Karl
• Was sterk bezig met de democratisering van onderwijs à iedereen van onderwijs kon genieten. Dit was in
die tijd niet voor iedereen weggelegd.
• Focus op sociaal verwaarloosde groepen.
• Werd gezien dat gij 2 grote bijdragen heeft gedaan:
1. meer holistische benadering van sociale pedagogiek. ‘head, heartn hands’= opvoeding is niet
alleen gericht op cognitieve maar ook het gevoel (soort morele opvoeding) en ook bezig zijn met je
handen (dingen aanleren om te kunnen)
2. aan de slag met de spanning tss indivivu en maatschappelijke doelstellingen
• Activiteiten moetsten inzetten op autonomie
• Maar ook activiteiten die gericht waren op ontwikkelen tot burger die verantwoordelijk en betrokken zijn op
de samenleving
,• Paul Natorp (1854-1924): ‘founding father’
• Kritiek op toenmalige individuele benaderingen
• Vorming tot mens versus vorming tot burger
• Opvoeding is een sociale aangelegenheid: opvoeding en gemeenschap kunnen niet zonder elkaar bestaan
• Oprechtheid, rechtvaardigheid, …leren door deelname aan het sociale leven
• “Natorp argued that all pedagogy should be social, and that educators should always
consider the interaction between educational processes and societal processes.”
(Schugurensky & Silver, 2013, p. 4)
• Drie omgevingen: gezin, school en de ‘vrije opvoeding’
• Paul Natorp
• Kan gezien worden als de founding father, vertrekpunt van de theorie
• Vertrekt vanuit kritiek op de individuele benadering
• Moeten bezig zijn met vorming tot mens alsook vorming tot burgers
• Visie: opvoedingen en gemeenschap hebben elkaar nodig à ze zijn met elkaar verbonden, moeten dit
erkennen en mee bezig zijn. Opvoeden gebeurd niet enkel in een 1 op 1 relatie
• Citaat: alle pedagogiek is sociaal, oedagogen moeten bezig izjn met het opvoedingsproces en
maatschappelijk proces elkaar beïnvloeden en versterken.
• 3 omgevingen:
• Gezin
• School als belangijke 2de
• Vrije opvoeding = jeugdwerk
• Herman Nohl (1879-1960)
• Belangrijk voor ontwikkeling van sociale pedagogiek als autonome discipline
• Meer kritische kijk: structurele analyse naar oorzaken van sociale ongelijkheid
• Pedagogische interventies moeten historische, culturele, persoonlijke en maatschappelijke context in
rekening brengen
• “social pedagogues should undertake specific social pedagogical actions but also contribute to the
transformation of the social conditions that affect the welfare of participants” (Schugurensky &
Silver, 2013, p. 5)
• Focuste vooral op interventies in het ‘derde milieu’ en kwetsbare jongeren
• Herman Nohl
• Als vakgebied, meer autonome discipline van gemaakt
• Hij is meer kritisch in de zin van ‘belagnijk voor aandacht te hebben voor oorzaken van sociale ongelijkheid’
• We moeten altijd rekening houden met de ruimere context (historisch, culturele, persoonlijke en
maatschappelijke contect)
• Als pedagoog kom je tussen in een situatie en het is belangrijk op de hele ruime context in rekening te
houden
• We moeten proberen de conditeis waarin mensen opgroeien, beter maken
• Zekere aandacht voor jongeren in meer kwetsbare situaties
• Carl Mennicke (1887-1959)
• Eerste hoogleraar sociale pedagogiek
• Wijst op ontstaan van een sociaal-pedagogisch probleem door toenemende individualisering door
industrialisering en urbanisering
• Sociaal-pedagogische verlegenheid’
• Invoeging van individuen in de gemeenschap verloopt niet langer vanzelf
• Carl Mennicke
• In Nederland
• Doorheen de tijd een sociaal pedagogisch probleem ontstaan, door de toenemende individu..
Industramisereing en urbanisering. Heel de samenleving veranderd op die manier.
• Moment dat de samenleving veranderd (je leven wordt niet bepaald door je lot) krijg je een andere soort
samenleving waarbij we meer te maken krijgen met sociaal pedagogische verlegenheid
• = deel worden van de samenleving is niet langer vanzelfsprekend.
• Mensen nemen meer rollen op in de samenleving à meer vragen over hoe ze het allemaal bij elkaar te
houden
• Vb. vandaag de rol van immegratie = kijken naar rol opvoeding en onderwijs
, • Sociale pedagogiek als één van de antwoorden op de sociale kwestie
• Vooral continentale traditie (Duitsland)
• Overgang naar meer industralisatie = sociale kwestie
• Oplossing voor de kwestie werd gezocht in de sociale pedagogiek
• Oorsprong in 19de eeuwse Industriële Revolutie
• Van ‘Gemeinschaft’ naar ‘Gesellschaft’ (Tönnies)
• Van ‘mechanische’ naar ‘organische’ solidariteit (Durkheim)
• Van verbondenheid als vanzelfsprekendheid naar verbondenheid als een te organiseren
pedagogisch project
• Van mechanische naar meer organische = plek is niet vast, lot wordt niet bepaald (Durkheim)
• Hoe gaan we ervoor zorgen dat de samenleving niet uit elkaar valt?
• Zo krijg je de ontwikkeling van een sciaal project om de sociale cohesie te verwezelijken
• Zoektocht naar hoe sociale cohesie verzekerd kon blijven
• Verbinding tussen opvoeding en vraag naar ideale samenleving
• = connectie tss opvoeding en samenleving
• 1960-1970: Revival sociale pedagogiek
• Focus op kritische reflectie op relatie individu-samenleving
• Kritisch-emancipatorische pedagogiek
• Gelinkt aan stroming de kritisch emancipatorische = kritisch denken over relatie individu en
samenleving
• Klaus Mollenhauer (1928-1998)
• ‘Vergeten samenhang. Over cultuur en opvoeding’ (1982)
• Opvoeding is een maatschappelijk gebeuren, ingebed in maatschappelijke structuren waarbinnen
economische en politieke krachten gelden
• Aandacht voor afhankelijk makende en mondigheid inperkende impact van deze structuren
• Hij opnieuw bekritiseerde dat we bezig zijn met opvoeding, maar WAAROM voeden we op? Dit
raakte naar de achtergrond
• Zijn denken: opvoeding is maatschappelijk gebeuren en is ingebed in structuren die een inpakt
hebben op de opvoeding .
• Paolo Freire (1921-1997)
• 1970: Pedagogy of the oppressed
• Kritische reflectie op de rol van pedagogische praktijken in onze samenleving
• “Questioning, demythologizing, historicizing, and transforming marginalizing processes by unveiling the
social, political, and cultural project underpinning social and educational institutions”
• Opvoeding is niet neutraal à we nemen een rol aan in de samenleving.
• Wijst op het feit dat we stil moeten staan bij de rol pedagogische praktijken in de samenleving
• We moeten die rollen in vraag stellen, welk politiek project eronder zit en als pedagogen ermee bezig zijn.
• Op welke manier dragen wij met de interventeis en praktijken bij aan het project
Deze cursus
• Niet:
• Sociale pedagogiek als een apart beroep of een methodiek
• Focus op de pedagogische relatie of sociaal netwerk van de ‘cliënt’
• Wel: sociale pedagogiek als een perspectief op pedagogische en sociaal werkpraktijken
• “social pedagogical glasses” (Hämäläinen, 2003)
• Sociale pedagogiek is een soort perspectief om de verbinding in beeld te brengen en in vraag te
stellen
• Het is een bril, manier van kijken naar praktijken, en interventies gaan opzetten
• Focus op sociale integratie als centrale vraag
• ‘Social pedagogy concentrates on questions of the integration of the individual in society’
(Hämäläinen, 2003)
• Focus op jongeren als belangrijke ‘doelgroep’ à Het is niet beperkt tot jongeren, ze zijn historisch gezien een
belangrijke doelgroep geweest.
• ‘Young people were a prime concern within the answers given to the so-called social question’
(Bouverne-De Bie et al., 2020)
è Maatschappelijke positie van kinderen en jongeren in onze samenleving
, Focus op sociale integratie
• Verschillende benaderingen mogelijk
• Integratie waarin? Open of vanuit vooropgesteld ideaalbeeld?
• Enge, functionalistische invulling (toeleiden naar bestaande instituties/aanbod)
versus
Sociale integratie als beleidsopdracht (bijdragen tot ‘bruikbare’ maatschappelijke hulpbronnen)
• Integratie in wat? En hoe kijken we ernaar?
• Is het vanuit een vooropgesteld ideaal?
• Impact van de manier waarop je kijkt op de sociale integratie
• Eng: jongeren toelijkden naar bestaande instituties (school, arbeidsmarkt,..) zonder vragen te stellen
• Breed: beleidsopdracht: geet meer over de mensen niet alleen toeleiden maar ook opzoek gaan naar meer
‘bruikbare’ maatschappelijke hulpbronnen (die ook betekenissen hebben voor de jongeren zelf)
• Zo heb je ook aandacht op een stuk samen vorm te geven met concrete mensen onder concrete
omstandigheden
Visuele voorstelling
• Als pedagogen zitten wet tss indicidu en samenleving = het sociale = koepel voor alle praktijken
• We kunnen 2 soorten invulling aannemen
• Transitzone: integreert individuen zonder het in vraag te stellen bij individu of de samenleving. à mensen
van A naar B zonder vragen te stellen
• Forum: soort platform/idee dat we met de praktijken de discussie moeten aangaan wat het ovor mensen
betekend om te integreren in de samenleving. à mensen naar A naar B brengen maar zowel A als B in vraag
stellen
Focus op jongeren
• Verschuivende benadering van de jeugdperiode à periode avn jong zijn is doorheen de tijd ge-evalueerd
• 3 verschuivingen
o Jeugdperiode als psycho- sociaal moratorium
o Jeurgdperiode als toeleidingsmoratorium
o Jeugdperiode als cultureel moratorium
Pycho- sociaal moratorium
• Vanaf kinderwetten: jeugdperiode als voorbereiding op volwassenheid (‘nog-niet’)
• Tijd nodig om volwassen te worden
• ‘Experimenteerperiode:’ plaats in de samenleving ontdekken
• Kind periode is tijd en ruimte krijgen om te experimenteren
• Gebeurd door instituties die worden ontwikkeld voor kinderen vb. scholen
• ‘Grootbrengen door kleinhouden’
• Kinderen niet te veel belasten met volwassen zorgen
• Ontwikkeling van een jeugdbeleid
• Focus op gelijkheid van ontplooiingsmogelijkheden
• Creëren van ruimte om samen jong te zijn
• Onderwijs, jeugdwerk en jeugdhulpverlening als belangrijke pijlers
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur elisevanpeteghem. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,09. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
53022 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans