Een schematische samenvatting van de stof van het vak Rechtsfilosofie, de belangrijke punten uit de webcasts, colleges en werkgroepen zijn hier ook in verwerkt. Door middel van tabellen en het gebruik van verschillende kleuren (paars: filosofen, roze: belangrijke verschillen etc) wordt een begrijpe...
Gevolgenethiek Utilisme (gevolgenethiek)
(gevolgen) Grootste geluk voor meeste mensen
:( houdt geen rekening met
mensenrechten
Beginselenethiek Plichtethiek (deontologie) Deugdenethiek
(handelingen) Bepaalde plicht die altijd geldt, geen Guldenmiddenweg
uitzonderingen
—> wat men wil dat iedereen altijd doet :( geen duidelijke regels
—> mensen niet behandelen als middel,
maar als doel opzich
:( absoluutheid, kijkt niet naar gevolgen
, 1. Inrichting van de staat & legitimatie overheidsgezag
d.m.v. sociaal contract macht van overheid verklaren en legitimeren
• Klassieke Sociale contracttheorieën: Legitimatie van regeringsvormen
Hobbes Locke Rousseau
(Leviathan) Orde en veiligheid (Du Contrat Social)
Orde en veiligheid + bescherming van grondrechten
Legitimatie absoluut heerser Begrenzing overheidsmacht Gelijkheid voor burgers
Historische 17e eeuw: godsdienst- en burgeroorlogen 1688: Glorious Revolution 18e eeuw: vooravond Franse revolutie
(einde absolutisme)
context
Mensbeeld Pessimistisch: ‘homo homini lupus est’ Gematigd optimistisch: Optimistisch: edele wilde (elite)
Ieder mens streeft naar zelfbehoud, survival of the meeste mensen willen samenwerken mens van nature goed, vervreemd geraakt door
ttest cultuur
Pessimistisch: oorlog van allen tegen allen (puur • ‘Property’ (= Life + Liberty + Estate) Idyllisch: paradijselijk, maar
overleven) Natuurlijke, voorstatelijke, onvervreemdbare onmogelijk door introductie van
Natuurtoestand rechten
(Situatie van stateloosheid privébezit
en wetteloosheid)
• Kwetsbare vrede
(Rousseau tegen property van Locke)
Gebrek aan organisatie, geen
machtenscheiding
Staat die vrede & veiligheid biedt Veiligheid + bescherming ‘property’ Zelfwetgeving
Inhoud: Inhoud: Inhoud:
Overdacht van alle natuurlijke vrijheden => eerste idee van machtenscheiding Volonté Générale (Algemene Wil)
Doel sociaal (behalve recht van zelfbehoud) —> aan Twee natuurlijke bevoegdheden overdragen — Geen machtenscheiding
aan hogere instantie — Geen bevoegdheden overdragen
contract absolute soeverein (geen contractspartij) 1) Recht op zelfbehoud
(wetgevende macht // parlement)
2) Recht tot stra en
(uitvoerende macht // vorst)
—> Vorst geen absolute macht
Rule of man Rule of law (Directe) democratie & Totalitair
Politieke theorie Absolutisme Liberale rechtsstaat = volk heerst over volk
(Geen spreiding der machten, leidt tot wanorde) Constitutionele monarchie
=> bevolking, overheid en vorst
gebonden aan wetten
Grondrechten- X ✓ X
Alle vrijheden en natuurlijke rechten overgedragen Grondrechten overbodig, volk heerst over
bescherming aan absolute heerser
Bescherming ‘property’
volk
(= Life + Liberty + Estate)
PU PS PU PS PU PS
Verhouding X ✓ ✓ ✓ ✓ X
Brengt mensen Onderwerping van alle Burgers tezamen Bepaalde Collectieve Macht wordt niet
Pactum Unionis en niet in veiligheid individuen aan organisatiestructuur bevoegdheden gemeenschap overgedragen
Pactum staatsgezag overdragen aan hogere
instantie
Subjectionis
- Staatssoevereiniteit - Bescherming van grondrechten (EVRM) - Voorloper van democratie
Actualiteitswaar - wanneer gelegitimeerd geweld uitoefenen - Rule of Law heersende opvatting - Nu nog steeds opvatting dat kloof
de tussen politiek en volk kleiner moet
———————————————————————————————————————————————>
Hoe positiever het mensbeeld, hoe minder ingrijpen van soeverein nodig is
• Hoe regeringsvormen invullen: goederen
Rawls Nozick
Moderne contracttheorie ‘A theory of Justice’
Rechtvaardige verdeling van goederen Voortbouwend op Locke’s eigendomsrecht
Rechtvaardigheid centraal —> herverdeling van goederen Gerechtigheid in bezit —> tegen herverdeling (tast vrijheden van mensen aan)
Taak van overheid: verzorgingsstaat (actieve overheid) Taak van overheid: nachtwakersstaat (minimale staat)
overheid die alle klassieke grondrechten van burgers waarborgt en actief sociale en Beperkt tot beschermen jegens geweld van buitenaf, diefstal, fraude.
economische ongelijkheid aanvecht
Liberalisme (X utilisme, individu opo eren voor belang van meerderheid) Libertarisch
Gedachte experiment: fail of ignorance & original position Eigendom onvervreemdbaar (property van Locke)
Twee universele rechtvaardigheidsbeginselen (Justice as Fairness):
1. Vrijheidsbeginsel: ieder gelijk recht op fundamentele vrijheden (grondrechten,
eigendomsrecht)
2. Sociaal-economische ongelijkheden zijn slechts gerechtvaardigd, indien:
i. Absolute ongelijkheid: gelijke kansen voor eenieder
ii. Di erence principle: ongelijkheid aantoonbaar ten goede komt van minstbedeelden
fi ff
ff ff
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur RechtsgeleerdheidftKatja. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €9,95. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
