ZIEKTE EN GEZONDHEID
EX: geen giscorrectie, oortjes meenemen!
Definitie gezondheid WHO
Health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence of
disease or infirmity
Health is a fundamental human right.
= statisch
Problemen met deze definitie
- Compleet?
- Nieuwe context: meer chron ziek: is dat echt ziekte?
- Meetbaar?
- Statische definitie
Dynamische definitie van gezondheid
Health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence of
disease or infirmity with the ability to adapt and to self manage, to function... in the physical,
mental, social domains of health.
= dynamisch concept
→ Ruimte voor ziekte vs ziektegevoel en ziekterol
Disease = ziekte
Illness = ziektegevoel
Sickness = ziekterol id maatschappij
Modellen van ziekte en gezondheid
1) Biomedisch model
Ziekte = probleem biologisch proces = objectieve waarneming
Gezondheid = absence of disease
!! Financiëring gezondheidszorg is hierop gebaseerd
2) Biopsychosociaal model: George Engel
o Biologische aspecten: genetische en somatische bouw
o Psychologische factoren: mentale gezondheid en persoonlijkheid
o Sociologische factoren: omgeving
3) Bio-psychosociaal-spiritueel model van ziekte: Sulmasy
Spiritualiteit = dynamische dimensie van mens zijn die verwijst naar levensdoel, verbinding,
zingeving
1
, Dimensies van spiritualiteit: existentiële uitdaging, waarden en grondhouding, religie
4) Model ‘frailty’
= kwetsbaarheid = functioneel verlies op 1 of meerder domeinen (fysiek, psychosociaal,
omgeving)
5) Ecologisch model van gezondheid
Individu + omgeving + wisselwerking + impact van de ziekte
Ecologisch model v gezondheid
Individu (diversiteitskenmerken)
- Biogenetische kenmerken
- Somatische
- Psychische
- Sociale
Omgeving
Wisselwerking
→ Individu vs omgeving
Impact van ziekte
- Transactioneel model
- Balansmodel
Integreert aspecten van individu en omgeving
Draaglast ↔ Draagkracht
Risico F ↔ Beschermende F
Niveaus balansmodel:
o Micro:
kindgebonden,
oudergebonden
gezinsgebonden factoren
o Meso:
sociale gezinsfactoren
sociale buurtfactoren
o Macro: SES, cultuur, maatschappij
2
, → Per niveau risicofactoren en beschermende factoren oplijsten: balansmodel van Bakker
Determinanten van gezondheid
Sociale determinanten: °onrecht in de gezondheidszorg
- Onfair
- Duur
!! toegang tot curatieve en preventieve zorg
= belangrijkste gezondheidsbepalende factor
GEZONDHEIDSZORGMODELLEN
Zorgaanbod
1) Curatieve zorg: uitdagingen
- Chron ziekte en polypathie stijgt
Shift: ziekte-georiënteerde zorg → zorgt die vertrekt vanuit pt
! Budget: 75% naar chron zorg
- Technologie
Shift: ziekhuis → zorg thuis
Medicalisering: overvloed van onderzoeken
! Overgebruik beeldvorming
- Socio-cultureel
Pt = consument
Zorg rond levenseinde = belangrijk
Inequity
- Globalisering
Internationaal publiek
2) Preventieve zorg
Gezondheidsbescherming: wetten en regelgeving
Gezondheidsbevordering: voorlichting, draagvlakverhoging, beleidsadvisering
Preventie niveaus
- Prim: ziekte voorkomen bij gezonde mensen
- Sec: ernstigere ziektetoestand vermijden bij zieken
- Tert: beperken van verdere schade
- Quaternair: overbehandeling voorkomen
Ringvaccinatie: kring rond bep persoon
Kuddevaccinatie: 90% dekkingsgraad nodig
3
, Individuele preventie: vraag-gestuurd
Collectieve: aanbod-gestuurd
Preventie: minimaal programma voor iedereen, bijkomend voor sommigen (~ risicoprofiel)
Individueel aanbod
Supplementair
aanbod
Basisaanbod
To screen or not to screen: als je maar genoeg mensen die gezond zijn neemt bereik je ook een
outcome = 1e wet van de kwakzalverij
Interventie = preventie + zorg
3) Palliatieve zorg
Voorwaarden: patiënt
1. die lijdt aan één of meerdere irreversibele aandoeningen;
2. die ongunstig evolueert, met een ernstige algemene verslechtering van zijn
fysieke/psychische toestand;
3. bij wie therapeutische ingrepen en revaliderende therapie geen invloed meer hebben op die
ongunstige evolutie;
4. bij wie de prognose van de aandoening(en) slecht is en het overlijden op relatief korte
termijn verwacht wordt (levensverwachting meer dan 24 uur en minder dan drie maand);
5. met ernstige fysieke, psychische, sociale en geestelijke noden die een belangrijke
tijdsintensieve en volgehouden inzet vergen; indien nodig wordt een beroep gedaan op
hulpverleners met een specifieke bekwaming en op aangepaste technische middelen;
6. met een intentie om thuis te sterven;
Hangt niet alleen af van de ziekte maar ook van de context
Palliatieve zorg: doel optimale levenskwaliteit ↔ Terminale zorg: doel waardig sterven
Zorgniveaus
1ste lijn; 2de en 3de lijn; De nulde lijn?
- “0”de lijn: mantelzorgers, zelfhulpgroepen en vrijwilligers, scholen of bv. Kind & Gezin.
- 1e lijn: huisarts, CLB, wit-geel-kruis
- 2e lijn: zorg- en hulpverleners die na verwijzing kunnen worden geconsulteerd
- 3de lijn: De derdelijns-gezondheidszorg omvat de gespecialiseerde en intramurale zorg zoals
de psychiatrische ziekenhuizen en psychiatrische verzorgingstehuizen.
- (4de lijn: expertisecentra)
Zorgvisie, zorgbeleid
1) Triple aim
- Verbeteren van zorg ervaren door individu
- Verbeteren van gezondheidstoestand op populatieniveau
- Reduceren van de kostprijs van zorg per individu
- Joy in work en gelijkwaardigheid
Vb. Zorgzaam Leuven
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur anneingelbrecht. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,39. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.