Tot in 20e eeuw breuklijn tussen centrumlanden in het Noorden
en periferie, landen uit deze periferie maken nu snelle
economisch sociale ontwikkelingen door (de BRICS-land), vormen
nu semi-periferie
Þ Centrum, semi-periferie en periferie vormen een
wereldsysteem
Verschillen in welvaart meten door:
1. BBP/hoofd
a. In koopkracht
b. Alleen formele sector, terwijl in arme landen een
grote informele sector is
c. Gemiddeld getal voor het hele land
i. Maar in arme landen regionale ongelijkheid
groot -> voor zuiverder beeld BRP/hoofd
ii. Er kan een grote sociale ongelijkheid zijn ->
de Gini coëfficiënt geeft een beeld van deze
ongelijkheid
2. Samenstelling beroepsbevolking -> opschuiving binnen
beroepssectoren, zegt alleen weinig over productiviteit
en concurrentiekracht
a. Naarmate economische ontwikkelingspeil hoger is
werkt een kleiner deel in landbouw en een groot deel
in de formele dienstensector
b. Deze verschuiving vindt mondiaal plaats
Arme landen waren vroeger belangrijk voor goedkope
arbeidskrachten en grondstoffen, economie is hierdoor zeer
kwetsbaar
Þ De oogst kan mislukken
Þ Prijzen op wereldmarkt fluctueren
Door economische groei stijgt vraag naar grondstoffen en dus
ook de prijs, maar de voorraden gaan op
Þ Door uitschuiving landen minder afhankelijk van export
maar meer stabiliteit door goederen en diensten
Voor welzijn kijken naar VN-ontwikkelingsindex (samengesteld
op basis van koopkracht, analfabetisme en levensverwachting)
Þ Als een land rijk is meer geld om inwoners te laten
ontplooien en zekerheid geven
, §2
Bevolkingsspreiding te verklaren door:
Þ Verschil in natuurlijke mogelijkheden -> vruchtbare
kustgebieden en rivierdalen hoogste bevolkingsdichtheid
Þ Ligging t.o.v. economisch belangrijke gebieden
Þ Koloniaal verleden -> bevolking rond kustzone
Bevolkingsomvang op twee manieren veranderen:
Þ Geboorteoverschot -> natuurlijke bevolkingsgroei ondanks
afnemende vruchtbaarheid neemt absolute groei toe (vooral
arme landen)
o Demografisch: jonge leeftijdsopbouw en hoge
kindersterfte
o Sociaal: jonge vrouwen laag opleidingsniveau (was
dit hoger daalde de vruchtbaarheid)
o Cultureel: sommige culturen stimuleren veel kinderen
o Economisch: stijgt welvaart, daalt vruchtbaarheid
o Geografisch: hoog verstedlijkingstempo, maar nog
relatief laag verstedelijkingsgraad
o In rijke landen veel vergrijzing en neemt
demografische druk toe, in arme landen hoog door
jonge bevolking -> rijke landen andere positie in
demografisch transitiemodel (verwachting is dat arme
landen zullen opschuiven in dit model)
Þ Migratie -> 200 mil. mensen wonen niet in land van
geboorte, belangrijkst migratie van zuid naar noord voor
betere levensomstandigheden
o Sommige vestigen zich er definitief en andere soms
tijdelijk (arbeidsmigratie)
o Daarnaast forse migratiestromen continentaal of
nationaal -> urbanisatie en daardoor het ontstaan
van megasteden; tegenwoordig de middelgrote steden
die het snelst groeien
o Hoog verstedelijkingstempo in arme land door:
§ Trek van platteland naar stad
§ Jonge stadsbevolking hogere vruchtbaarheid en
hogere leeftijdsverwachting
§ Groei van grote steden en opslokken van
omringde gebieden
Je kan de wereld indelen in cultuurgebieden, religie en taal,
maar andere factoren kunnen deze gebieden aanpassen -> door
deze diffusie worden nieuwe cultuurelementen verweven met een
andere cultuur (acculturatie) -> niet snel een wereldcultuur
Je kan alle landen indelen in democratisch, beperkt
democratisch en dictatoriaal -> na vallen SU heeft VS een rol
als leidende staat
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur bashassing. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €3,59. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.