Inleiding
Ik heb wel eens iemand een racistische 'grap' horen maken in het gezicht van een zwart
meisje. Dat is nu jaren geleden. Zal diegene het zich nog herinneren? En zo ja, zouden
excuses nog waarde hebben? Of is het beter om het te laten rusten? Deze vragen spelen
ook bij de excuses die de regering heeft gemaakt voor het slavernijverleden. Nederland had
in de Gouden Eeuw een winstgevende handel in slaven: zeshonderdduizend mannen,
vrouwen en kinderen zijn als handelswaar van Afrika naar de nieuwe wereld verscheept,
verkocht en onder dwang aan het werk gezet. Maar zijn de excuses voor het
slavernijverleden namens de regering zinvol?
Nadeel
Enerzijds is de vraag of je mensen die vandaag leven, verantwoordelijk kunt houden voor
het verleden. De officiële afschaffing van de Nederlandse slavenhandel is 150 jaar geleden,
dus niemand die nu leeft is schuldig aan de slavenhandel en niemand die nu leeft is
slachtoffer van de slavenhandel en dat kan als pijnlijk worden ervaren. 'De mensen kijken
televisie en denken dat zij zich schuldig moeten voelen, maar tante Angela of ome Johan
hebben er niets mee te maken. Dat is het gemene: gewone mensen worden nu tot bumpers
van de auto gemaakt', zegt Roy Groenberg in de Volkskrant.
Voordeel
Anderzijds werken de gebeurtenissen uit het verleden door in het heden. Geschiedenis
bestaat uit drie woorden - geschied en is: het verleden werkt door in het heden. De
wereldzeeën die bevaren zijn, de veroveringen en de eeuwen van onderdrukking en
uitbuiting die Nederland heeft verricht, kwamen voort uit superioriteitsdenken en dat
denken werkt door in het hier en nu. 'Iedere regering, ook de huidige, heeft te maken met
die erfenis, en zal zich soms moeten verhouden tot zwarte bladzijden uit het verleden.
Regeringen, en ook stadsbesturen, zijn rechtsopvolgers van voorgaande regeringen en
stadsbesturen, en in die zin bevoegd om historisch onrecht te adresseren en te repareren',
zo zegt Wouter Veraart in de Trouw.
Nadeel
Aan de ene kant weten veel Nederlandse koloniale kinderen niet dat ze een tot
slaafgemaakte man of vrouw als voorouder hebben. Die kinderen, van gemengde komaf,
stammen vrijwel altijd af van een Nederlandse man en meestal een tot slaaf gemaakte
vrouw. Veel van die tot slaafgemaakten werden slecht of soms helemaal niet geregistreerd,
en na de afschaffing van de slavernij namen ze een inheemse naam aan, zo zegt Reggie
Baay in de Trouw. Die lijnen zijn dus niet meer na te gaan. De slaaf van meneer Banfort werd
bijvoorbeeld geregistreerd als Johannes van Banfort, maar zijn kind kon Karel van
Makassar heten.
Voordeel
Aan de andere kant kunnen excuses voor het slavernijverleden bijdragen aan ons
collectieve nationale bewustzijn. Stilstaan bij het verleden, ook de zwarte bladzijden ervan,
zijn het begin van een helend proces. Met de excuses relativeer je je eigen positie en plaats
je die van een ander op de voorgrond. Mensen die de pijn van hun tot slaaf gemaakte
(groot)ouders met zich meedragen verwoorden die pijn van achterstelling en discriminatie
en medemensen luisteren hiernaar. 'Door het delen van de pijn - van iedereen die zich
achtergesteld voelt - kun je komen tot een gemeenschappelijke taal en gemeenschappelijke
symbolen', zegt Kathleen Ferrier, oud-Kamerlid voor het CDA.
Slot
Dus zijn de excuses voor het slavernijverleden namens de regering zinvol?
Aan de ene kant werken ook de zwarte bladzijden uit het verleden door tot op de dag van
vandaag en helpen de excuses om die te helen. Aan de andere kant rest de vraag of de
mensen die nu in Nederland leven zich schuldig moeten voelen voor het slavernijverleden.
Hier staat tegenover dat excuses kunnen bijdragen aan verzoening in Nederland. Echter
weten veel Nederlandse kinderen van een tot slaafgemaakte voorouder niet eens dat ze
afstammen van iemand die slaaf is geweest in de Nederlandse koloniën.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur yvisser05. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.