Volledige samenvatting van het vak wijsbegeerte en ethiek gegeven door prof Christiaan Boonen in het jaar 2022/2023. Vak van de derde bachelor TEW, en eerste master HIR. Door van de eerste keer. Alles staat er in! Korte samenvatting van 36 pagina's!
1. Wijsbegeerte
= niet primair bezig met empirisch onderzoek, vragen die diepere reflectie eisen
= kritische reflectie over concepten, concepten als bouwstenen van het denken
Spel van vraag en antwoord: stelling → filosofische vraag → antwoord → filosofische vraag → antwoord → …
2. Filosofie gewrongen tussen
Bepaalde houding ⇔ bepaalde bedoeling
Filosofie als verwondering Filosofie als kritische theorievorming
filosofie is een weigering om je neer filosofie wilt inzicht creëren,
te leggen bij de common sense, je bent samenhangende theorieën en
open naar verschillende alternatieven scherpe definities formuleren
3. Overzicht van de wijsbegeerte
Theoretische filosofie houd zich bezig met abstracte vragen, praktische filosofie houd zich bezig met alles wat
menselijk is. Metafysica is de ‘oorspronkelijke’ filosofie.
1
, Metafysica ‘Wat maakt iets een aparte entiteit’
‘Indien we elke korrel zand uit de woestijn halen, wanneer is de woestijn dan geen woestijn meer’
Epistemologie ‘Wat betekent het om kennis te hebben’
‘Is zekere kennis mogelijk’
Ethiek ‘Wat is een goede handeling’
‘Zijn morele waarden universeel of cultureel gebonden’
Politieke en ‘Wat is de democratie, waarom is deze zo belangrijk’
sociale ‘Wat is macht’
filosofie
Wat is de ethiek?
1. Ethiek
= de systematische en kritische studie van de moraliteit (onze opvattingen over goed en kwaad)
→ verschillende vragen leiden tot verschillende perspectieven op de moraliteit
2. Soorten ethiek
a. Meta-ethiek
= vragen van hogere orde
b. Descriptieve/beschrijvende ethiek
= subtak van de ethiek dat niet onder het domein van filosofen valt
→ empirisch onderzoek naar de acceptatie of afwijzing van waarden in samenlevingen/gemeenschappen
→ moreel-psychologisch onderzoek naar bv morele beslissingen of de rol van emoties in de moraliteit
Er ontstaat een relatie tussen beschrijvende en normatieve ethiek. Beschrijvende ethiek geeft inzicht in hoe
moraliteit werkt, maar normatieve ethiek moet kritisch blijven (feiten ⇔ waarden → wees kritisch)
c. Normatieve ethiek
= ‘wat zouden we moeten doen?’, we proberen deze vragen te beantwoorden door kritisch na te denken op basis
van meer dan enkel intuïties, emoties of tradities: bv waarom moeten kinderen luisteren naar ouders?
2
, 3. Waarom ethiek?
4. Ethiek als toetssteen
Geeft geen sluitende antwoorden, helpt wel duidelijkheid scheppen in deze situaties!
Voorbeeldvragen: waarom is autonomie belangrijk? Op welke elementen moeten we letten? Is intentie bv
belangrijker dan gevolgen? Heb ik een plicht om goede doelen te steunen?
Moraliteit
1. Immoraliteit
= dat wat moreel verkeerd of verboden is, bv iemand martelen is immoreel
2. A-moraliteit
= dat wat buiten het gebied van de moraliteit ligt en dus weinig met het moreel goede of slechte te maken heeft, bv
of we rechts of links van de weg rijden is een sociale conventie
⇒ gebied verschuift, bv vroeger waren prijzen moreel vastgelegd, nu niet meer
3. David Hume (1711 - 1776)
We kunnen niet van een ‘is’ naar een ‘ought’ gaan, niet van feiten naar waarden
- verwarren van feiten met morele oordelen is naturalistische drogreden
- feiten kunnen wel moreel relevant zijn voor waardeoordelen, maar we moeten morele aannames achter de
feiten verduidelijken
Voorbeeld: minderjarigheid van consumenten (feit) is moreel relevant omdat minderjarigen niet in staat zijn om
ingewikkelde producten te begrijpen en dus autonoom in te stemmen met een contract (norm)
⇒ bepaald argument nodig om van feiten naar norm te gaan
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur lunazita. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
