3. Brandwonden
Een goede omschrijving geven van wat brandwonden zijn
Brandwonde Een brandwonde is een verwonding aan de huid of ander organisch weefsel,
voornamelijk veroorzaakt door warmte of als gevolg van straling, radioactiviteit,
elektriciteit, wrijving of contact met chemicaliën
Wonden veroorzaakt door een exogene oorzaak, namelijk een fysische of
chemische oorzaak
De verschillende oorzaken weergeven
4 soorten 1. Thermische brandwonden
brandwonden Veroorzaakt door vlammen, stralingswarmte, hete vloeistoffen
2. Chemische brandwonden
Zuren, basen, hydrocarbonen
3. Elektrische brandwonden
Hoogspanning of laagspanning, gelijkstroom, wisselstroom,…
4. Radiogene brandwonden
Zonnestraling, lichtbundels, nucleaire straling
De classificatie van de brandwonden volgens diepte weergeven en toepassen
Eerstegraads - Geen wonden wel inflammatie van de epidermis
verbranding - Geen onderbreking van de huid en geen blaar
(superficial burn) - Klinisch: zeer pijnlijk, droog, rood
- Genezing: binnen 5-7 dagen zonder littekenvorming
Oppervlakkige - Klinisch: zeer pijnlijk, rood en vochtig met blaarvorming
tweedegraads - Beschadiging tot de papillaire laag van de dermis
brandwonde - Genezing binnen de 14d met weinig tot geen littekenvorming
(superficial partial Mogelijks ontwikkeling van hypo- of hyperpigmentatie
thickness)
Diepe - Klinisch: gedaalde pijnsensatie en een wolkig wit-rood of kreeft-rood
tweedegraads wondoppervlak
brandwonde - Beschadiging tot in de reticulaire laag van de dermis
(deep partial - Sterk vertraagde capillaire refill
thickness) - Genezing: langer dan 21d
Risico op hypertrofie, litteken- en contractuurvorming
Derdegraads - Klinisch: wit, bruin tot vlamachtig zwart, kartonachtig droog wondoppervlak
brandwonde (full - Beschadiging tot in de hypodermis + volledige necrose van de (epi)dermis
thickness) - Huidelasticiteit, capillaire refill en pijnsensatie zijn totaal verdwenen
- Spontane heling is niet mogelijk
Vierdegraads - Klinisch: brandwonde die zich uitstrekken tot fascia en/of spier
brandwonden (A
sub-dermal burn)
De ernst van een brandwonde inschatten
Ernst is - Temperatuur
gebaseerd op - Duur van contact
- Leeftijd pt (= dikte van dermis)
- Algemene toestand van de pt
- TBSA en oorzaak van de verbranding
- De plaats van de verbranding
Het brandwondmodel van Jackson uitleggen
3 zones in een 1. Zone van coagulatie / necrose
brandwonde Irreversibele weefselbeschadiging als gevolg van coagulatie van eiwitten
2. De zone van stasis
Beschadigd weefsel, maar niet irreversibel
Secundaire verdieping: een brandwonde kan progressief verdiepen
, gedurende nog 3-5d na het ontstaan van de brandwonde
3. De zone van hyperemie
Dilatatie van de bloedvaten oedeem
Geen irreversibele weefselschade
Omwille van de dynamische eigenschappen zullen brandwonden in een later
stadium, bij stabilisatie, opnieuw beoordeeld worden
Laser Doppler imaging (LDI) om diepte en wondheling in te schatten
Het klinisch onderzoek bespreken
Brandwond- 1. Aard van het ongevalsmechanisme (vuur, water, vet,…)
specifieke 5- 2. Temperatuur/concentratie van het agens
punts anamnese 3. Hoeveelheid van het agens
4. Duur van inwerking van het agens
5. Toegepaste eerste-hulpmaatregelen
Brandwond- 1. Kleur en aspect van de brandwonde
specifieke 5- 2. Aspect van de blaren
punts lichamelijk 3. Capillaire refill (met steriele handschoen in het wondgebied duwen)
onderzoek 4. Soepelheid van de brandwonde
5. Sensibiliteit van de brandwonde
Uitleg geven over hoe we de uitgebreidheid van een brandwonde kunnen berekenen
% TBSA Total Body Surface Area (eerstegraads brandwonden tellen hiervoor niet mee)
Handwijzer 1% Oppervlakte van de hand van het slachtoffer is 1% van het lichaamsoppervlak
Regel van 9 Lichaam wordt opgedeeld in zones van 9% van het lichaamsoppervlak (of een
veelvoud van 9)
Uitleggen hoe de diepte van een wonde technisch kan bepaald worden en wanneer dit beste gebeurt
Diepte adhv LDI Laser Doppler Imaging (LDI)
- WAT? Een laser wordt op de brandwonde gericht en door de bewegende
RBC ontstaat een verandering in de frequentie van het laserlicht
Adh hiervan kan de perfusie van het weefsel weergegeven worden (in
een kleurenschema)
Van diepblauw (> 21d) tot rood (< 14d) (= genezingspotentieel vd
brandwonde)
- Geen direct contact met de wonde nodig om de diepte of heling te
achterhalen
- LDI pas na 48u en tot 5d na het ontstaan van de brandwonde = betrouwbaar
De verschillende stappen van de eerste hulp weergeven
Stappen 1. Eigen veiligheid – stop de oorzaken van de verbranding
Kledij die brandt uitdoen, vuur doven cataplasma-effect (wanneer
bijtende producten blijven branden omwille van de kleren
Verwijder ringen voor oedeemvorming
2. ABC van de eerste hulp
Bewustzijn controleren, ademweg controleren en vrijhouden, indien
nodig reanimeren
3. Cooling en hypothermie
Koel de acute wonde 10-20 minuten onder lauw kraanwater
Uitleggen waarom lauw water beter is dan koud water:
Koud water zorgt voor vasoconstrictie minder circulatie in het
verbrande gebied (nog intacte cellen blijven voeden en overtollige
warmte afvoeren)
Chemische brandwonden 30-60 minuten koelen + opgelet dat er geen
contact is met gezonde huid
Onderkoeling voorkomen wikkel de pt indien nodig in isothermische
folie (cool the wound, warm the pt)
4. Zuurstof: vitaal bij branden binnenshuis en in geval van shock
