Kenmerken
Geschiedenis van de Beeldende Kunsten van 1600 tot 1860
1. Barok 17de eeuw
Barok in Italië
• In de beeldende kunsten tussen 1600 en 1700
• Vroegste uitingen in de laatste 10 jaar van de 16de eeuw (1590) t dens het maniërisme
• Einde van de barok is moeil ker vast te leggen
• Belangr ke stimulans van de st l was de contrareformatie => Rooms-katholieke kerk zette actief kunst in om
gelovigen te overtuigen afstand te nemen van het protestantisme
Ontwikkeling van de st l
Vroegbarok = nog zoeken naar de nieuwe st l
Hoogbarok = kenmerken z n gestabiliseerd
Laatbarok = uitlopers van de st l
Karakteristieken volgens John Rupert Martin
1. Naturalisme
- Groeiende interesse voor de realistische weergave van de omgeving, voorwerpen en situaties
- Ontwikkeling van nieuwe genres -> stilleven, genrestuk en landschappen
- Het is nooit zomaar “iets”, de werken hebben b na alt d een achterliggende moraal of idee
- Herkenbaarheid van het onderwerp zorgt ervoor dat de toeschouwer zich makkel ker verbonden voelde met wat
h zag
2. Gevoelens
- ‘passions of the soul’
- Personages spelen een grote rol
- Scala aan emoties wordt vergroot
- Ziel van de geportretteerde wordt in het werk vastgelegd
- In de religieuze kunst -> nodige pathos en dramatiek in beeld
3. Ruimte, tijd en licht
- trompe l’oeil -> barrière tussen de reële en virtuele wereld ophe en
- Door de trompet l’oeil maakt de toeschouwer deel uit van het werk
- T d wordt gesuggereerd door beweging en via de cyclus van de dag en de 4 seizoenen
- Clair-obscur -> e ecten van reëel licht
- Sto en zoals z de en uweel z n populair omdat ze met het licht spelen
in de Barok schildert men redel k donkere werken en gaat men het licht kneden tot een hulpmiddel om het beeld te
begr pen
- het thema van de vergankel kheid is ook heel populair in de Barokperiode
4. Klassieke Oudheid
- minder letterl k gekopieerd dan in de renaissance
- In de Italiaanse kunst is de invloed van de klassieke oudheid duidel k te herkennen
BAROK IN ITALIË
Traditioneel ontstaan in Rome -> pausen streefden ernaar de stad groter te maken en daarmee ook het Katholieke
geloof
De komst van nieuwe orden speelde ook een enorme rol -> vooral van de Jezuïten kwam er een enorme vraag
naar fresco’s en schilder en uit
Binnen- en buitenlandse kunstenaars reisden naar Rome om er te werken of te wonen
ij ffij ij ij ij ff flij ij ijij ijijij ij ijij ij ff ij ij ij
, CARAVAGGIO (1571 - 1610)
• Geboren als Michelangelo Merisi en is genoemd naar z n geboorteplaats Caravaggio
• Geboren in 1571
• Van 1584-1588 ging h in leer b de Milanese schilder Simone Peterzano
• In 1592 vertrok h naar Rome waar h opdrachten voor de mecenas kardinaal Francesco Maria del Monte
uitvoerde
• In z n beginjaren maakte h vooral genrestukken
• Z n genrestukken z n gekenmerkt door nauwkeurige tekeningen, contrasterende kleuren en een felle
belichting
• Beeldt z n personages realistisch af met zwarte nagelranden, afgedragen kled en vuile voetzolen…
• Caravaggio week hiermee af van de Italiaanse beeldtaal t dens de renaissance en maniërisme
• Gebruik van extreme clair-obscur
• Kreeg tegenstand doordat h heiligen als eenvoudige mensen afbeeldde
• In 1606 beging h een moord waarna h naar Napels vluchtte en opgenomen werd in de Maltezer Orde
• H stierf op 18 juli 1610 op z n terugweg naar Rome
• Toen ze z n atelier binnenvielen nadat h was gevlucht hebben ze eigenl k niets gevonden…een paar meubels en
engelenvleugels -> heel weinig voor zo’n grote artiest
• De hele generatie in de zuidel ke Nederlanden werden beïnvloed door het caravaggisme
• Rubens en Rembrandt waren enorm beïnvloedt door hem
ARTEMISIA GENTILESCHI (1593 - 1653)
• Ook werd ze reeds door haar t dgenoten gewaardeerd
• Ze werd opgeleid door haar vader Orazio Gentileschi
• Naar haar leert d was ze werkzaam in Rome, Firenze, Venetië, Londen en Napels waar ze overleed
• Grote invloed van Caravaggio
• Schilderde taferelen op een realistische manier met sterke licht-donkere ecten
• Vooral religieuze taferelen waarin heldinnen uit het Oude-Testament centraal staan
• Artemisia was zeer gewaardeerd en de pr zen voor haar werken waren tamel k hoog, toch was ze heel de t d in
geldnood
• Ze leefde ook apart van haar echtgenoot en reisde enorm veel voor grote opdrachten
• In haar brieven merken we heel veel taalfouten op -> ze is dan ook opgegroeid in het atelier van haar vader en
heeft nooit echt een intellectuele opleiding gehad
• Ze zal alt d enorm bekend staan om het doorstaan van haar marteling (duimschroeven) t dens het proces tegen
Tassi
GIAN LORENZO BERNINI (1598 - 1680)
• Meest verbonden met de barok in Italië -> grote invloed op de barok
• H was een beeldhouwer, architect, tekenaar en schilder
• Opgeleid door z n vader die als beeldhouwer in Napels werkte
• Ontwikkelde snel een eigen st l
• Gebeeldhouwde oeuvre bevat: portretten, funeraire monumenten, mythologische en religieuze stukken
• In de jaren 1620 begon h in de Sint-Pietersbasiliek te werken
Barok in de Zuidelijke Nederlanden
• Einde 16de eeuw -> N en Z Nederlanden gescheiden
• De Zuidel ke Nederlanden bleven een deel van het Spaanse R k
• Z-Nederland ging door een zware periode van economische en politieke tegenslag
• Onder de invloed van aartshertogen Albrecht en Isabella verbeterde de situatie van 1596
• Relatieve rust en nieuwe economische stimulans was goed voor de kunst
• In deze regio bleef de historieschilderkunst het belangr kst
ijij ij ijijij ij ij ij ij ijij ij ijijijij ij ij ij ij ij ijij ij ij ff ij ij ij
, • Sterke vraag naar religieuze stukken -> na de beeldenstorm waren er vele werken vernield die vervangen
moesten worden
• Vraag naar godsdienstige onderwerpen volgens de voorschriften van de contrareformatie
• Nieuwe kerken en kloosters die gedecoreerd moesten worden
• In de hofkringen -> Griekse mythologische stukken
• Vrije kunstmarkt -> genrestukken, landschappen en stillevens
• Schilders sloten zich aan b de gilde van hun stad
• Schildersatelier werden op een hiërarchische manier ingedeeld
• Meester = verantwoordel k voor de inventieve en voorbereidende fase
• Medewerkers en leerlingen = voerden het idee van de meester onder toezicht uit
• Samenwerkingen tussen meester-schilders
• Antwerpen kreeg haar positie als kunstcentrum terug
Grootste kunstenaars van de Zuidel ke Nederlanden in de 17de eeuw
1. Pieter Paul Rubens (1577-1640)
2. Antoon van Dyck (1599-1641)
3. Jacob Jordaens (1593-1678)
PIETER PAUL RUBENS (1577 - 1640)
• Geboren op 28 juni 1577 nab Keulen
• Z n ouders waren van Antwerpen maar door onzekere t den z n ze verhuisd
• Nadat z n moeder weduwe werd verhuisden ze terug naar Antwerpen
• Rubens en z n oudere broer Filips volgden les aan de Latijnse school van Rumoldus Verdonck
• Al vr snel bleek h artistieke ambities te hebben
• Ging in leer b 3 meesters: Tobias Verhaecht, Adam van Noort en Otto van Veen => all-round opleiding
• Religieuze opdrachtgevers werden door de r ke burger ge nancierd -> Cornelis van der Geest en Nicolaas
Rockox (burgemeester) -> belangr ke mecenassen voor Rubens
1598
- lid van de Sint-Lukasgilde van Antwerpen
1600 -1608
- Reis doorheen Italië met z n broer
- Hofschilder van de hertog van Mantua -> vooral portretten van de adell ke familie
- In Rome vervaardigde h studies naar werken uit de Klassieke Oudheid
- In 1603 ondernam h voor de hertog van Mantua een diplomatieke missie naar Spanje waar h aan het hof van
Filips II verbleef
1608 - 1619
- keerde terug naar Antwerpen omdat z n moeder op sterven lag
- Besloot in Antwerpen te bl ven door het gunstige klimaat dat was ontstaan
- Qua st l vermengde h de lokale traditie met de kennis en vaardigheid die h in Italië had opgedaan
- Italiaanse invloed was voelbaar in het Venetiaanse kleurgebruik, de geïdealiseerde personages en de
overeenkomsten met antieke sculpturen
- 1609 -> hofschilder van de aartshertogen Albrecht en Isabella (Brussel) maar h bleef in Antwerpen
wonen
- 1609 -> trouwde met Isabella Brant en had 3 kinderen
- 1611 -> h vestigde zich op de Wapper en ontwierp z n eigen huis en atelier -> geen idee hoeveel leerlingen of
wie h opgeleid heeft…als hofschilder moest h die niet laten registreren
- We weten wel dat h een gigantisch atelier had
1620 - 1629
- tegen deze periode had al zowat alle religieuze en profane onderwerpen behandeld
- Deze jaren worden gekenmerkt door de grote cycli die h maakte -> onder andere voor Catherine de Medici
- 1626 -> Isabella overlijdt
- 1628 -> diplomatieke missies naar Spanje -> veel portretten van de hovelingen en de koninkl ke familie
- Titiaan had een invloed op z n st l en coloriet
- Na de dood van aartshertogin Isabelle werd h weer als hofschilder aangesteld door kardinaal Ferdinand
ij ij ij ij ij ij ij ij ij ijij ij ij ijij ij ij ij ij ij ij ij ij ij
ijij ijfi ij ij ij ij ij ij
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur helenadcl. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
