Geschiedenis van de Beeldende Kunsten 1600-1860
Samenvatting
Barok in Italië
Kunstwerk Situering Uitleg
De slager • Je stapt direct binnen, geen
Annibale Carracci perspectief, het is echt alsof je
1580 gewoon de deur opensm t en
binnen k kt
Christ Church Picture Gallery, • De man met de schort is
Oxford eventueel de slager en de rest
werknemers
• Helemaal links heb je een soldaat
die iets komt kopen (h tast in z n
portemonnee)
• Vooraan wordt er een lammetje
geslacht
• <=> Hoog Renaissance met de
idealisering
• Nu is er een retour naar de realiteit
die picturaal wordt weergegeven
• Rood en wit z n wederkerende
kleuren die een belangr ke rol
spelen
• De slager op zich, het decor, is
heel sober
• Carracci was een grote en
invloedr ke voorloper op
Caravaggio
Caravaggio (1571-1610)
Kunstwerk Situering Uitleg
Medusa • Geschilderd op een rond
Caravaggio wapenschild, werd vaak gebruikt
1596 als een soort van waarschuwing
• Het is een realistisch afgehakt
U zzi, Firenze hoofd met bloed dat eruit spuit
• In de Renaissance komt zo’n
gruwel ke uitdrukking niet echt
voor
• Wanneer je hier naar k kt denk je:
“Wat hoor ik?”
• Het is een vrouw die schreeuwt
fi ij ijij ij ij ij ij ij ij
, Kunstwerk Situering Uitleg
De cyclus van Sint-Mattëus • Dit is zoals het wordt voorgesteld
Caravaggio in de kerk
1597-1602 • Links heb je de roeping
• In het midden wordt Matthëus
Rome, San Luigi dei Francesi, evangelist
Cappella Contarelli • En rechts sterft h een martelaar
• Het feit dat dit in die t d
geaccepteerd werd is ongelofel k,
het was toen zo ontzettend
nieuw!!
De roeping van Sint-Mattëus • Rechts komen Christus (nimbus)
Caravaggio en Petrus binnen en w zen naar
1597-1602 de middelste man aan tafel (z n
hand correspondeert met de
Rome, San Luigi dei Francesi, handen van Christus en Petrus)
Cappella Contarelli • H is niet zeker dat het over hem
gaat en w st naar iemand anders
(tollenaars die bezig z n met hun
geld te tellen)
• Het is een heel religieus tafereel
dat er eigenl k niet echt religieus
uitziet
• H vertaalt het naar een
alledaagse setting
• De tafel en bank staan weer
enorm op het voorplan, je hebt
opnieuw het gevoel gewoon
binnen te stappen
• Door de lichtinval kan h het
verhaal op deze manier vertellen,
het speelt een grote rol voor de
picturaliteit
• Christus en St-Pieter komen
binnen in het donker
• De lichtinval gaat een aantal
onderwerpen die aan de tafel
gebeuren letterl k de spotlight, het
legt de nadruk (onder andere op
de jonge Matthëus)
• Het licht bepaald de globale
uitstraling van het tafereel
ij ij ij ij ij ij ijij ij ij
, Kunstwerk Situering Uitleg
Sint-Mattëus schr ft z n evangelie • De beweging komt door de
Caravaggio wapperende gewaden
1597-1602 • Onverwachte houding, de
evangelist moet met z n knie
Rome, San Luigi dei Francesi, steun zoeken
Cappella Contarelli • De engel komt om hem te
inspireren
• Het gelaat van Mattëus heeft een
gezicht van iemand die je zo op
straat zou kunnen tegenkomen
• Door het gebruik van een donkere
achtergrond, duwt h de guren
op het voorplan
• De details en de anatomische
correctheid (bv ribben) duiden op
het feit dat h wel een echt model
moet gebruikt hebben
ij ij ij ijij fi
, Kunstwerk Situering Uitleg
De marteldood van Mattëus • Dezelfde Mattëus ligt hier
Caravaggio compleet overgeleverd aan de
1597-1602 beulen
• H ligt op de onderste traptrede
Rome, San Luigi dei Francesi, • Het centrale gedeelte wordt het
Cappella Contarelli meest belicht
• De engel komt de palmtak aan
Mattëus geven omdat h als
martelaar gaat sterven
• De jonge moordenaar ziet er even
mooi uit als alle andere
personages, ook al staat h op het
punt een gruweldaad te verrichten
• Vooraan links en rechts heb je 2
repoussoir guren die het verhaal
afsluiten en het e ect van diepte
vergroten
• De voorste guur zit zo dicht b de
toeschouwer, dat je het gevoel
hebt er b te staan, z n stuk stof
loopt precies uit het werk
• Het kleine kind is een ooggetuige
en maakt geluid, h roept en loopt
weg van de gruwel
• Daarom staat er ook een spotlight
op, h is belangr k, z n geluid en
reactie z n cruciaal
• De hele sfeer wordt bepaald door
het clair-obscur
• De aardtinten waren heel populair
b Caravaggio => ivoor, rood,
oker,…
• Het is een podium waarop het
l den zich afspeelt
• H heeft een st l ontwikkelt die 2
eeuwen lang een belangr ke
invloed gehad heeft
=> Het Caravaggisme of het
tenebrisme
=> inspireert Rubes, Rembrandt,
• H is grensverleggend omdat h
erin geslaagd is de kunst een heel
nieuw pad op te leiden
ij ij ij ijij fifi ij ijff ij ij ij ij ij ijij
