Farmacotherapie van de zelfzorg & communicatie
OTC-medicatie = zelfzorg geneesmiddel = een eenvoudig gm dat zonder recept verkocht mag
worden. Het mag direct over de toonbank (counter) afgegeven worden.
- VB pijnstillers, hoestdranken, neusdruppels enz.
- Daarnaast zijn er ook medische zelfzorgmiddelen, zoals apparatuur
- Voor de toog staan er producten die geen geneesmiddelen zijn. Deze kunnen patienten zelf
nemen.
- De apotheker stelt momenteel te weinig vragen in de apotheek. Altijd kijken naar de
historiek van de patient en de co-medicatie. Vraag die je moet stellen: ken je het
geneesmiddel al? Zo ja, hoe lang neem je het al?
- Belangrijk dat er geen reclame meer komt op tv van geneesmiddelen
WHAM-vragen = Wie, Hoelang, Acties en Medicatie-vragen
- Wie) Voor wie is het product bedoeld?
- Hoelang) Hoelang heeft de patient al last en hoe omschrijft hij deze klachten? =>
Uitgebreide analyse van het probleem
- Acties) Heeft de patient zelf al acties ondernomen?
- Medicatie) Neemt de patient nog andere medicatie?
Een overzicht van de 15 hoofdstukken in deze cursus:
- Keelpijn
- Hoest
- Rhinitis
- Pijn en koorts
- Oog en oor
- Mond, lippen, tanden
- Maag en darm
- Worminfecties
- Noodanticonceptie
- Cystitis
- Spataders
- Voetproblemen
- Jeuk
- Acne
- Rookstop
Familiehistorieken
- Check van iedereen welke medicatie ze nemen. Welke chronische aandoeningen leidt je
hieruit af?
1
,Examen en puntenverdeling
3 casussen omtrent OTC-medicatie
- 2 schriftelijke (2x 5 punten)
- 1 mondelinge (5 punten) met schriftelijke voorbereiding
- 10 multiple choice vragen omtrent kennis van medicatie, oa dosissen (5 punten)
=> Begin eerst met het mondeling, daarna verder werken aan de schriftelijke
Belangrijke achtergrondinformatie
Fysiologie, farmacologie ! en toxicologie
Farmaceutische zorg en rationeel gm gebruik
=> Ideaal dit vak samen studeren met het vak FZ en rationele gm gebruik
2
,HET OOR
Baby’s, peuters, kleuters en kinderen
- Bij jonge kinderen is de buis van Eustachius korter en ligt deze meer horizontaal. Dit
verhoogt het risico op middenoor infecties bij (neus)verkoudheid
- Baby’s en peuters ebben een hoger risico op oorinfecties dmv meer risico op besmetting en
een mindere weerstand
- De meeste middenoor infecties komen voor bij kinderen < 5 jaar, zelden na puberteit
- Kinderen met het syndroom van down, hazenlip of oor-operaties in het verleden zullen
makkelijker complicaties vertonen dmv anatomische afwijkingen, waardoor men ALTIJD
moet doorverwijzen.
- Pijn bij kinderen is meestal door een infectie (otitis media) -> check andere
verkoudheidsklachten zoals rhintis, hoest, koorts, keelpijn.. Meestal is er een spontane
genezing binnen de 2 a 3 dagen -> pijnstilling en evt neusdecongestie.
- Is er ook pijn bij het liggen, drukkend gevoel? Dan is er een middenoorontsteking met
effusie/oorloop -> ALTIJD doorverwijzen naar de arts
Volwassenen
- Pijn bij volwassenen: Is er ook afschildering, jeuk en/of pijn bij het aanraken. Dan wrs een
middenoorontsteking.
Is er ook uitstralingspijn vanuit de hals, pijn door tandenknarsen, inflammatie?
Het kan ook een tumorale aandoening zijn van het oor
Ouderen
Een hoger risico op oorproppen dmv:
- Klieratrofie -> taaier slijm, moeilijker te verwijderen
- Hoorapparaat -> dmv afsluiten van de gehoorgang
Een hoger risico op duizeligheid
Zwemmers/duikers
- Otitis externa of zwemmerseczeem: jeuk, pijn, inflammatie door vocht dat achterblijft
- Beschadiging van het trommelvlies door te snelle afdaling
- Oorproppen
3
, Druk en gehoorverlies
- Na douchen/baden of zwemmen -> oorprop
- klachten na snelle drukverandering (vliegtuig, ligt, bergen, tunnel) -> barotrauma,
beschadiging va het trommelvlies
Duizeligheid
- Een chronische aandoening aan het evenwichtsorgaan/het oor zorgt voor duizeligheid en
misselijkheid
- Kan versch oorzaken hebben: ziekte van menière, benigne paroxismale positie vertigo
(BPPV), neuritis vestibularis, labyrinitis, migraine, beroertes, neurologisch probleem aritmie,
orthostatische hypotensie, hartfalen, kleplijden
=> ALTIJD doorverwijzen naar de arts
- Medicatie => Check de historiek
Oorsuizen of tinnitis
- Zonder externe geluidsbron een suizend, fluitend, klikkend, zoemend of rinkelend geluid
- Meestal bilateriaal en intermittent
- Primair of secundair (oorzaak vinden)
- Incidentie neemt toe bij het ouder worden (ong 18% vd volwassenen), lawaaierige
omgeving, roken en hypertensie
=> Er is geen behandeling, tenzij cognitieve gedragstherapie en/of antidepressiva/anxiolytica
Bij een aanhoudende otitis externa bestaat het risico dat de patient allergisch reageert op de
oordruppels/oorzalven die gebruikt worden
=> Langdurig gebruik van OTC middelen vermijden en patient met oorproblemen ALTIJD
doorverwijzen naar de arts
Andere medicatie
4
