Financieel recht
Cursusmateriaal:
- Wetboek financieel recht
- Geen syllabus voor deel Tison
- Ex (3u): casussen (50%, wss 1 over krediet), theorievragen (40%) en juist-onjuist vragen +
motivering
GELDREKENINGEN EN BETALINGSVERRICHTINGEN
Algemeen
• Relatie tussen kredietinstelling en cliënt: Geldverrichtingen vinden doorgaans plaats via rekening
(beperkte mogelijkheid tot OTC-transacties)
• Geldrekeningen moeten worden onderscheiden van effecten-rekeningen
• Geldrekeningen :
• Zicht- of betaalrekening (jur. term)
• Spaarrekening: binnen deze categorie ga je een onderscheid kunnen maken tussen de
(niet-)gereglementeerde: andere fiscale behandeling. Gereglementeerde: interesten vrij
van roerende voorheffing tot bepaald bedrag. De rente is daar een netto-rendement.
Niet-gereglementeerd: interesten die daar w genereerd zijn bruto- rendement waar
door de bank 30% roerende voorheffing op moet w ingehouden. Voor de
gereglementeerde is er dus een gunstregime maar in ruil daarvoor zijn die onderworpen
aan heel veel regels
• Termijnrekening à bepalen voor welke duur gelden w vastgezet en welk rendement
(vast). Bij spaar kunnen renten wel worden aangepast (=verschil). Is bruto-rendement
• Belang van het onderscheid: functie + toepasselijke regelgeving + fiscale behandeling
• Rechtsverhouding tussen kredietinstelling en cliënt. Zeg je het vroeger op dan
afgesproken termijn, zal je hiervoor moeten betalen
• Rekeningovereenkomst
Spreken we over gedlrekeningen, dan gaat het over een rekeningovereenkomst = ov tussen kredietinstelling en
klant (consument of onderneming); feit dat het gaat over een ov betekent dat je rekening moet houden met
het verbintenissenrecht (contacts gesloten op/na 1jan 2023 = boek 5 BW). Deze regels zijn van toepassing voor
zover er geen lex specialis is in het financieel recht. Wanneer een kredietinstelling transacties gaat verrichten
met haar cliënt, dan gaan dit altijd moeten leiden tot het openen rekening en zullen deze transacties een spoor
nalaten. Er kunnen nauwelijks transacties gebeuren zonder dat het gebeurt in kader rekeningverhouding (uitz:
wisseltransactie; hiervoor moet geen rekening geopend worden bv Amerikaanse toerist die dollars wil
omzetten in euro’s)
Geldrekening onderscheiden van effectenrekening. Is ook een ov met een financiële instelling waarbij op een
rekening effecten w geboekt (aandelen, obligaties, fondsen). Andere regeling op van toepassing. W benaderd
vanuit een zakenrechtelijke houding: je w mede-eigenaar van de effecten.
Een betaalrekening open je om betalingsverrichtingen te kunnen doen. Spaarrekening is er voor een andere
reden. Om geld te kunnen bewaren en omdat je bepaald rendement wilt. Aan een spaarrekening zijn eig geen
risico’s verbonden.
Soorten geldrekeningen
• Zicht- of betaalrekening
• Contract van onbepaalde duur
• Tegoeden opvraagbaar op zicht
, • Mogelijkheid tot verrichten van betalingstransacties (gevolg: toepassing regelen inzake
betalingsdiensten uit boek VII WER (art. VII.4 ev WER)) (infra)
• Vb. Informatiedocument betreffende de vergoedingen (art. VII.4/1 WER).
Aanbieder van zichtrekeningen moeten verplicht een informatiedocument ter
beschikking stellen omtrent de vergoedingen. Een rekeninghouder w vooraf
geïnformeerd omtrent de kosten die aan transacties van die rekening verbonden
zijn. Zal op het ex niet vragen om welke informatie dit gaat, maar kan wel vragen
waarom zo een doc moet w voorzien w
• Al dan niet mogelijkheid tot het opnemen van krediet (indien krediet: impact bepalingen
Boek VII WER inzake consumentenkrediet)
• Spaarrekening en gereglementeerde spaarrekening
• Contract van onbepaalde duur
• Tegoeden opvraagbaar op zicht (desgevallend contractueel gemodaliseerd)
• Nooit debetpositie / kredietverlening (en dus ook geen toepassing van regelen
consumentenkrediet)
• Geen toepassing regelen inzake betalingsdiensten uit Boek VII WER (uitz. kosteloze
beëindiging voor gereglementeerde spaarrekening)
• Bijzondere regelen voor gereglementeerde spaarrekeningen (vb.)
• Betreffende de rente (via KB/WIB): Verplicht (en uitsluitend) : Basisrente +
getrouwheidspremie (maxima en minima)
• Getrouwheidspremie voor bedragen die 12 maanden onafgebroken op
rekening staan: 4/jaar uitbetaald
• Beperking van de voorwaarden om hoger rendement te verkrijgen
• Document met essentiële spaardersinformatie bij commercialisering
gereglementeerde spaarrekening (K.B. 18 juni 2013)
• Voorafgaande goedkeuring FSMA vereist
• Termijnrekening
• Bepaalde duur => niet op zicht opvraagbaar
• Geen krediet / geen toepassing regelen betalingsdiensten
• Terugvallen op civielrechtelijke principes (gemeen contractenrecht)
• Rekeningen met elektronisch geld (vb PayPal): gwn weten dat dit bestaat
• “Rekeningen” met cryptomunten (vb. Bitcoin) (niet zelfde regels als bij elektronisch geld)
Betalingstransacties en raamcontracten die zulke transacties mogelijk maken (betalingsov) w geregeld door
boek VII WER. Deze regelen zijn vt op zichtrekeningen. Niet op spaarrekening (mits 1 uitz) en
termijnrekeningen. Betaalrekeningen kunnen de rekeninghouder toelaten onder 0 te gaat. Er kan een
kredietfaciliteit aan verboden zijn (‘je kan tot een bepaald bedrag onder 0 gaan’) à als je onder 0 kan gaan, dan
verkrijg je krediet). Als je krediet kan opnemen, dan kan dit er voor zorgen dat andere bepalingan van boek VII
van toepassing zullen zijn (regels consumentenkrediet). Dus als consument krediethouder is en krediet kan
verkrijgen, zal dit leiden tot een extra bescherming die cumulatief met de betalingsregeling vt zal zijn.
Betalingsrekeningen zijn altijd contracten van onbepaalde duur en zijn altijd opvraagbaar op zicht (= je kan op
elk ogenblik over die gelden beschikken. Betekent NIET dat je die op elk ogenblik cash kunt afhalen (vb ik heb
50.000 op zicht en ik stap KBC binnen en vraag dit cash, dan zal KBC dit wss niet kunnen doen en zal de bank
daar enkele werkdagen voor krijgen).
Bij een spaarrekening is krediet niet mogelijk. Dus die regels van consumentenkrediet kunnen nooit van
toepassing zijn! Op het feit dat de andere regels van boek VII niet van toepassing zijn, is er 1 uitz: kosteloze
beëindiging voor gereglementeerde spaarrekening). Deze moeten op een kosteloze manier beëindigd kunnen
w. Deze kosteloze beeindiging is er om concurrentie tussen banken te stimuleren. De andere doelstelling is
bescherming van de cliënt.
Voor gereglementeerde spaarrekeningen heb je bijzondere regelgeving die kan terugvinden in een KB (legt
voorwaarden op). Deze zullen we niet in detail bekijken. Er zijn duidelijke regels mbt basisrentevoet (niet hoger
dan 3% tenzij eventueel hogere CB rente (maar deze is lager vandaag)) en trouwheidspremie bij
Cursusmateriaal:
- Wetboek financieel recht
- Geen syllabus voor deel Tison
- Ex (3u): casussen (50%, wss 1 over krediet), theorievragen (40%) en juist-onjuist vragen +
motivering
GELDREKENINGEN EN BETALINGSVERRICHTINGEN
Algemeen
• Relatie tussen kredietinstelling en cliënt: Geldverrichtingen vinden doorgaans plaats via rekening
(beperkte mogelijkheid tot OTC-transacties)
• Geldrekeningen moeten worden onderscheiden van effecten-rekeningen
• Geldrekeningen :
• Zicht- of betaalrekening (jur. term)
• Spaarrekening: binnen deze categorie ga je een onderscheid kunnen maken tussen de
(niet-)gereglementeerde: andere fiscale behandeling. Gereglementeerde: interesten vrij
van roerende voorheffing tot bepaald bedrag. De rente is daar een netto-rendement.
Niet-gereglementeerd: interesten die daar w genereerd zijn bruto- rendement waar
door de bank 30% roerende voorheffing op moet w ingehouden. Voor de
gereglementeerde is er dus een gunstregime maar in ruil daarvoor zijn die onderworpen
aan heel veel regels
• Termijnrekening à bepalen voor welke duur gelden w vastgezet en welk rendement
(vast). Bij spaar kunnen renten wel worden aangepast (=verschil). Is bruto-rendement
• Belang van het onderscheid: functie + toepasselijke regelgeving + fiscale behandeling
• Rechtsverhouding tussen kredietinstelling en cliënt. Zeg je het vroeger op dan
afgesproken termijn, zal je hiervoor moeten betalen
• Rekeningovereenkomst
Spreken we over gedlrekeningen, dan gaat het over een rekeningovereenkomst = ov tussen kredietinstelling en
klant (consument of onderneming); feit dat het gaat over een ov betekent dat je rekening moet houden met
het verbintenissenrecht (contacts gesloten op/na 1jan 2023 = boek 5 BW). Deze regels zijn van toepassing voor
zover er geen lex specialis is in het financieel recht. Wanneer een kredietinstelling transacties gaat verrichten
met haar cliënt, dan gaan dit altijd moeten leiden tot het openen rekening en zullen deze transacties een spoor
nalaten. Er kunnen nauwelijks transacties gebeuren zonder dat het gebeurt in kader rekeningverhouding (uitz:
wisseltransactie; hiervoor moet geen rekening geopend worden bv Amerikaanse toerist die dollars wil
omzetten in euro’s)
Geldrekening onderscheiden van effectenrekening. Is ook een ov met een financiële instelling waarbij op een
rekening effecten w geboekt (aandelen, obligaties, fondsen). Andere regeling op van toepassing. W benaderd
vanuit een zakenrechtelijke houding: je w mede-eigenaar van de effecten.
Een betaalrekening open je om betalingsverrichtingen te kunnen doen. Spaarrekening is er voor een andere
reden. Om geld te kunnen bewaren en omdat je bepaald rendement wilt. Aan een spaarrekening zijn eig geen
risico’s verbonden.
Soorten geldrekeningen
• Zicht- of betaalrekening
• Contract van onbepaalde duur
• Tegoeden opvraagbaar op zicht
, • Mogelijkheid tot verrichten van betalingstransacties (gevolg: toepassing regelen inzake
betalingsdiensten uit boek VII WER (art. VII.4 ev WER)) (infra)
• Vb. Informatiedocument betreffende de vergoedingen (art. VII.4/1 WER).
Aanbieder van zichtrekeningen moeten verplicht een informatiedocument ter
beschikking stellen omtrent de vergoedingen. Een rekeninghouder w vooraf
geïnformeerd omtrent de kosten die aan transacties van die rekening verbonden
zijn. Zal op het ex niet vragen om welke informatie dit gaat, maar kan wel vragen
waarom zo een doc moet w voorzien w
• Al dan niet mogelijkheid tot het opnemen van krediet (indien krediet: impact bepalingen
Boek VII WER inzake consumentenkrediet)
• Spaarrekening en gereglementeerde spaarrekening
• Contract van onbepaalde duur
• Tegoeden opvraagbaar op zicht (desgevallend contractueel gemodaliseerd)
• Nooit debetpositie / kredietverlening (en dus ook geen toepassing van regelen
consumentenkrediet)
• Geen toepassing regelen inzake betalingsdiensten uit Boek VII WER (uitz. kosteloze
beëindiging voor gereglementeerde spaarrekening)
• Bijzondere regelen voor gereglementeerde spaarrekeningen (vb.)
• Betreffende de rente (via KB/WIB): Verplicht (en uitsluitend) : Basisrente +
getrouwheidspremie (maxima en minima)
• Getrouwheidspremie voor bedragen die 12 maanden onafgebroken op
rekening staan: 4/jaar uitbetaald
• Beperking van de voorwaarden om hoger rendement te verkrijgen
• Document met essentiële spaardersinformatie bij commercialisering
gereglementeerde spaarrekening (K.B. 18 juni 2013)
• Voorafgaande goedkeuring FSMA vereist
• Termijnrekening
• Bepaalde duur => niet op zicht opvraagbaar
• Geen krediet / geen toepassing regelen betalingsdiensten
• Terugvallen op civielrechtelijke principes (gemeen contractenrecht)
• Rekeningen met elektronisch geld (vb PayPal): gwn weten dat dit bestaat
• “Rekeningen” met cryptomunten (vb. Bitcoin) (niet zelfde regels als bij elektronisch geld)
Betalingstransacties en raamcontracten die zulke transacties mogelijk maken (betalingsov) w geregeld door
boek VII WER. Deze regelen zijn vt op zichtrekeningen. Niet op spaarrekening (mits 1 uitz) en
termijnrekeningen. Betaalrekeningen kunnen de rekeninghouder toelaten onder 0 te gaat. Er kan een
kredietfaciliteit aan verboden zijn (‘je kan tot een bepaald bedrag onder 0 gaan’) à als je onder 0 kan gaan, dan
verkrijg je krediet). Als je krediet kan opnemen, dan kan dit er voor zorgen dat andere bepalingan van boek VII
van toepassing zullen zijn (regels consumentenkrediet). Dus als consument krediethouder is en krediet kan
verkrijgen, zal dit leiden tot een extra bescherming die cumulatief met de betalingsregeling vt zal zijn.
Betalingsrekeningen zijn altijd contracten van onbepaalde duur en zijn altijd opvraagbaar op zicht (= je kan op
elk ogenblik over die gelden beschikken. Betekent NIET dat je die op elk ogenblik cash kunt afhalen (vb ik heb
50.000 op zicht en ik stap KBC binnen en vraag dit cash, dan zal KBC dit wss niet kunnen doen en zal de bank
daar enkele werkdagen voor krijgen).
Bij een spaarrekening is krediet niet mogelijk. Dus die regels van consumentenkrediet kunnen nooit van
toepassing zijn! Op het feit dat de andere regels van boek VII niet van toepassing zijn, is er 1 uitz: kosteloze
beëindiging voor gereglementeerde spaarrekening). Deze moeten op een kosteloze manier beëindigd kunnen
w. Deze kosteloze beeindiging is er om concurrentie tussen banken te stimuleren. De andere doelstelling is
bescherming van de cliënt.
Voor gereglementeerde spaarrekeningen heb je bijzondere regelgeving die kan terugvinden in een KB (legt
voorwaarden op). Deze zullen we niet in detail bekijken. Er zijn duidelijke regels mbt basisrentevoet (niet hoger
dan 3% tenzij eventueel hogere CB rente (maar deze is lager vandaag)) en trouwheidspremie bij
