Deze samenvatting van 2022 bevat info uit de slides van alle colleges (inclusief gastcolleges) en mijn eigen lesnotities. De begrippen staan vetgedrukt, zodat ze makkelijk te onderscheiden zijn. Zelf heb ik een 15/20 gehaald voor dit vak.
Samenvatting European Societies
Inhoud
Les 1. Introductie: het ontstaan van Europa ........................................................................................... 4
Algemene informatie........................................................................................................................... 4
Introductie ........................................................................................................................................... 4
Een korte geschiedenis van het project ‘de Europese Unie’ ............................................................... 4
Wat heeft het ons opgeleverd? ........................................................................................................... 7
Natuurlijk is het niet altijd perfect….................................................................................................... 9
Is er een fundamentele (en misschien uiteindelijk fatale) fout in het ontwerp van de huidige
Europese Unie? ................................................................................................................................... 9
Economische en andere diversiteit in Europa ..................................................................................... 9
Institutionele en beleidsverschillen .................................................................................................. 10
Fundamenteel vraagstuk (conundrum)............................................................................................. 11
Solidariteit binnen Europa................................................................................................................. 11
Samenvattend ................................................................................................................................... 12
Les 2. Europa als een economische entiteit .......................................................................................... 13
De Europese interne markt ............................................................................................................... 13
Potentiële voordelen van een interne markt .................................................................................... 14
Potentiële nadelen van een interne markt ....................................................................................... 15
De Euro .............................................................................................................................................. 15
Potentiële voor- en nadelen van een gemeenschappelijke munt .................................................... 16
Optimaal valutagebied (Optimal Currency Area OCA) ...................................................................... 16
Is Europa een optimaal valutagebied? .............................................................................................. 17
Hadden de eurosceptici gelijk? De Griekse Tragedie ........................................................................ 18
Een tweede grote crisis: COVID-19 ................................................................................................... 20
Conclusie ........................................................................................................................................... 22
Les 3. Europese welvaartsstaten: diversiteit, convergentie en divergentie ......................................... 23
Inleiding ............................................................................................................................................. 23
Welvaartsstaten: de belangrijkste kenmerken ................................................................................. 23
De wereld van welvaartsstaten in Europa: verenigd in verscheidenheid ......................................... 24
Convergentie en divergentie ............................................................................................................. 32
Naar een unie van Europese welvaartsstaten, als een noodzaak ..................................................... 34
Les 4. Migratie binnen en naar Europa ................................................................................................. 35
Inleiding ............................................................................................................................................. 35
De realiteit van intra-EU mobiliteit ................................................................................................... 36
1
,Hanne De Boe S0200321 2021-2022
Hoeveel zijn er? ............................................................................................................................. 36
Waar zijn ze? ................................................................................................................................. 37
Wie zijn ze? .................................................................................................................................... 38
Wat doen ze?................................................................................................................................. 38
Hoe lang blijven ze? ....................................................................................................................... 40
Drijfveren van mobiliteit binnen de EU ............................................................................................. 41
Waarom verhuist men? ................................................................................................................. 41
Het veranderende migratielandschap: gedetacheerde werkers (posted workers) ...................... 42
Waarom willen werkgevers gedetacheerde werkers gebruiken? ................................................. 44
Conclusie ........................................................................................................................................... 46
Les 5. Naar een sociale unie van welvaartsstaten................................................................................. 47
Sociale subsidiariteit: wat en waarom? ............................................................................................ 47
Verdrag van Rome: sociale doelstellingen als afgeleiden van de gemeenschappelijke markt ..... 47
Waarom? Amerikaans sociaal federalisme versus sociale subsidiariteit in de EU ........................ 47
Ohlin versus Roosevelt: wie had gelijk? ........................................................................................ 48
De sluipende socialisatie van de EU .................................................................................................. 50
Het sociale acquis .............................................................................................................................. 52
Wat nu? ............................................................................................................................................. 53
Les 6. Coördinatie van sociale zekerheid .............................................................................................. 55
Inleiding ............................................................................................................................................. 55
Korte herhaling: EU principes en sociale beleidscompetenties ........................................................ 55
EU principes ................................................................................................................................... 55
EU competenties wat sociaal beleid betreft ................................................................................. 55
Het sociale acquis .............................................................................................................................. 56
Sociale rechten voor EU-burgers die migreren ................................................................................. 58
Belangrijkste principes van coördinatie van sociale zekerheid ..................................................... 58
Uitdagingen ................................................................................................................................... 59
Les 7. Huidige uitdagingen van het sociale Europa en de Europese Pijler van Sociale Rechten ........... 61
Achtergrond en Evolutie.................................................................................................................... 61
Belangrijke hedendaagse uitdagingen .............................................................................................. 61
Europese Pijler van Sociale Rechten ................................................................................................. 62
EPSR in een notendop ................................................................................................................... 62
Implementatie ............................................................................................................................... 63
Inhoud ........................................................................................................................................... 63
Sociaal scorebord .......................................................................................................................... 64
Betekenis en potentieel ................................................................................................................ 64
2
,Hanne De Boe S0200321 2021-2022
Grenzen en zwakke punten ........................................................................................................... 65
Actieplan en de Verklaring van Porto ................................................................................................ 65
Aangenomen instrumenten .............................................................................................................. 66
Lopende initiatieven .......................................................................................................................... 67
Conclusie ........................................................................................................................................... 68
Les 8. Het sociaal seizoen van de EU en zijn nasleep ............................................................................ 69
Inleiding ............................................................................................................................................. 69
Achtergrond....................................................................................................................................... 69
Periodisering van het sociaal beleid sinds de geboorte van de EU ................................................... 69
Ontwikkelingen van de afgelopen twee jaar onder Ursula von der Leyen ....................................... 70
3
, Hanne De Boe S0200321 2021-2022
Les 1. Introductie: het ontstaan van Europa
Algemene informatie
➢ Bea Cantillon, Ive Marx, Hannes Lenaerts (assistent)
➢ Doel van de cursus
o Aandacht besteden aan enkele van de belangrijkste vraagstukken en uitdagingen
waarmee de Europese samenlevingen vandaag worden geconfronteerd
o Nagaan hoe landen deze uitdagingen aanpakken (nationaal/supranationaal niveau,
bijzondere aandacht voor huidige en potentiële rol EU)
➢ Examen:
o Concepten en termen (8/20)
o Grafiek of tabel interpreteren (6/20)
o Discussievraag, geargumenteerde mening geven (6/20)
➢ Doel van de eerste les:
o Kijken naar het ontstaan van het project van de Europese Unie (European Union
project)
o Kijken naar de grootste verwezenlijkingen en grote uitdagingen
o Is er een fundamentele ontwerpfout (design flaw) in het project van de Europese
Unie? (Verenigd Koninkrijk is weggegaan etc.)
Introductie
➢ Foto van Antwerpen in 1944, bombardementen aan het Operaplein, Duitse aanval op
Antwerpen vanwege centrale rol van de haven + andere bombardementen in Fr, It, Du,..
➢ Grote verliezen na de Tweede Wereldoorlog, vernieling,…
➢ 75 jaar later
o Foto van vluchtelingen boot, migratie, vluchtelingen op een gevaarlijke reis om tot
‘beloofde land’ Europa te geraken
o Afrikaanse migrant op Spaans strand, schril contrast met toeristen
o Foto in Melilla, Spaanse stad op Marokkaanse bodem → vanaf vluchtelingen over de
grens geraken, worden ze asielzoekers op Europese bodem
➢ Hoe zijn we van eerste naar laatste foto’s geraakt? Hoe is dit geëvolueerd?
Een korte geschiedenis van het project ‘de Europese Unie’
➢ Grote delen van Europa waren vroeger verenigd door imperia bv
o Romeinse Rijk: was zeer groot, heeft lang bestaan, pax romana, invloed op onze
wetten, talen, wegen, eenheidsmunt,…
o Byzantijnse Rijk
o Frankische Rijk
o Heilige Roomse Rijk
o Ottomaans Rijk
o Franse rijk (onder Napoleon, code civil, eenmaking onder Frans bewind)
o Nazi Duitsland
o ..
➢ Europa is niet begonnen in 1945! Europa is ervoor al verenigd geweest
➢ Vroeger was er meer vreedzame samenvoeging van Europese gebieden door dynastieke
unies of unies op landdenniveau (bv. Pools-Litouwse Gemenebest, Oostenrijks-Hongaarse
Rijk)
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur hannedeboe. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,48. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
