Historiek
GGZ: dynamische sector op zoek naar betere afstamming van zorgaanbod op behoeften van
personen met psychische problemen
→ 1970: streven naar aantal kwaliteitsvereisten vast te leggen voor werking van
psychiatrische ziekenhuisdiensten
⇒ erkenningsnormen en programmatiecriteria voor A-, T-diensten (volwassene) en
K-diensten (kinderen)
Medisch-pedagogische instituten: instituten voor jongeren met handicap dat tijd niet
opgevangen konden worden
→ bieden verblijfplek, begeleiding, aangepaste vorming en revalidatie aan
1960: via overeenkomsten tussen revalidatiecentra en RIZIV (rijksinstituut voor ziekte- en
invaliditeitsverzekering) specifiek zorgaanbod ontstaan gericht op revalidatie en rehabilitatie
van personen met psychische problemen
1960: dispensaria (polikliniek) voor geesteshygiëne opgericht
→ legt nadruk op preventief werken en vroegtijdige opsporing
→ 1975: evolueren naar centra voor GGZ
⇒ belangrijke stap naar gemeenschapsgerichte zorg
⇒ kreeg belangrijke plaats in zorglandschap
1980: besef dat verdere uitbreiding van residentiële ggz niet volledig zorgvragen beantwoord
→ introductie moratorium (bevriezen huidige situatie)
⇒ beslissing om totaal aantal residentiële bedden en plaatsen niet meer laten stijgen
=> langzaam af bouwen van residentiële voorzieningen (ten voordele van initiatieven van
beschut wonen en psychiatrische verzorgingshuizen)
Experimenten voor nieuwe woonvormen aan personen met psychische problemen dat geen
nood hebben aan residentiële behandeling
→ wonen individueel/ in groep
→ deelnemen aan dagactiviteiten en wekelijks begeleiding krijgen
⇒ zelfredzaamheid gestimuleerd en nodige stappen zetten naar reïntegratie in samenleving
→ evolueert later uit tot initiatieven voor beschut wonen
1999: nieuwe decreet in vlaanderen afgekondigd
→ zorgt voor belangrijke reorganisatie van centra’s voor GGZ
,Cggz: tweedelijnsvoorziening met multidisciplinaire samengestelde teams
→ hoofdopdracht: psychiatrische en psychotherapeutische behandeling bieden
→ kerntaken:
- Diagnostiek en indicatiestelling
- Ambulante behandeling en begeleiding
- Dienstverlening aan andere voorzieningen via advies/ coaching/ preventie/
outreaching/…
Huidige situatie
Volgende stap in ontwikkeling naar meer gemeenschapsgerichte GGZ: omvorming van
aanbodgestuurde (hoofdzakelijk residentiële) GGZ naar vraaggestuurde (meer
gedifferentieerde) GGZ
→ nieuwe zorgaanbod gebaseerd op noden van cliënt en vertrekt vanuit concrete
leefomgeving
→ 1e aanzet gegeven door Nationale raad voor ziekenhuisvoorzieningen in hun advies en
deeladvies
2002: ondertekenen alle ministers bevoegd voor Volksgezondheid, gezondheidsbeleid en
sociale zaken gemeenschappelijke verklaring voor toekomstig beleid van GGZ
→ in toekomst acute en chronische GGZ georganiseerd worden in zorgcircuits en
zorgnetwerken dat zo dicht mogelijk aansluiten op behoeften en zorgvragen van cliënten
⇒ residentiële opnames zoveel mogelijk voorkomen + als opname onvermijdelijk is dan
streven naar zo kort mogelijk verblijf
Zorgcircuits: omvat volledige GGZ-aanbod afgestemd op specifieke behoeften van
leeftijdsdoelgroep
→ voorziet in alle mogelijke zorgmodules voor personen van specifieke leeftijdsdoelgroep
→ georganiseerd door samenwerking tussen zorgaanbieders
⇒ samenwerking samengevoegd in zorgnetwerk (= netwerk van zorgaanbieders dat samen
1/ meerdere zorgcircuits realiseren)
Zorgcircuits en zorgnetwerken experimenteel en gefaseerd realiseren
→ 1990: ontstaan nieuwe, specifieke zorgvormen door pilootprojecten (vb. Forensische
kinder- en jeugdpsychiatrie)
→ 2007:
- therapeutische projecten (overlegfunctie uitbouwen rond individuele cliënten)
- Transversaal overleg (overlegfunctie uitbouwen op niveau van netwerk en
zorgaanbieders)
→ 2010: bestaande GGZ-aanbod verder diversifiëren
- Reallocatie bestaande middelen via implementatie van artikel 107 (bestemmen voor
ander doel)
- Investering van bijkomende middelen
,Vlaamse gemeenschap budgettaire inspanningen om expertise van cggz en pzh via
outreaching ter beschikking te stellen
→ doel: psychische problemen zo vroeg mogelijk detecteren en zorg zo nauw mogelijk laten
aansluiten met hun zorgvraag
Vb. voorzieningen voor bijzondere jeugdzorg, CAW: centrum voor algemeen welzijnswerk
Realisatie van zorgcircuits en zorgnetwerken in belgische GGZ via overleg tussen overheden
leiden tot hervorming van bestaande juridisch kader (programmatie, erkenning, financiering,
terugbetaling, patiëntenrechten)
→ streven naar consensus tussen gespecialiseerde zorgaanbieders in GGZ
⇒ leiden tot geleidelijke aanpassing van zorgaanbod binnen aanvaardbare voorwaarden
=> zodat concurrentie tussen zorgactoren vermeden wordt
Kernfuncties zorgcircuits en netwerken
- Activiteiten voor preventie en promotie van GGZ: vroegdetectie, screening en
diagnosestelling
- Ambulante intensieve behandelteams voor acute en chronische problemen
- Rehabilitatieteams die werken rond herstel en sociale inclusie
- Intensieve residentiële behandelunits voor acute en chronische problemen moest er
een opname noodzakelijk zijn
- Specifieke woonvormen waarin zorg aangeboden indien thuismilieu niet in staat is
nodige zorg te geven
Psychiatrie en maatschappij
‘Gestoord’ gedrag sterk tijd- § cultuurgebonden
→ vroeger gezien als bezeten met duivel/ onzuiver zijn (tijd)
→ ‘gestoord’ gedrag niet in iedere cultuur hetzelfde
Psychopathologie: leer van geestesziekten (wetenschappelijke tak)
→ synoniem: psychiatrische ziekteleer/ nosologie
→ mensen staan centraal
⇒ voornamelijk psychisch kwetsbare mens
Psychiatrie: leer van behandeling van geestesziekten (medische tak)
→ volgt medisch model
- Diagnose (kenmerken/ symptomen)
- Etiologie (oorzaak)
- Therapie (behandeling)
- Prognose (ziekteverloop)
- Preventie (voorkomen)
GGZ steeds meer werken met herstelmodel
Psychiatrisch stoornis: 3 voorwaarden
, - Abnormaal gedrag wijkt af van sociale norm/ wat in cultuur geldt als normaal
- Abnormaal gedrag ongemak/ lijden teweegbrengt bij cliënt/ omgeving (omgeving
ervaart ongemak ervan)
- Gedrag ook bij ander persoon vastgesteld en binnen gangbare begrippenkader van
psychiatrie beschreven is (classificeerbaar)
Strikt medische zin: ziekte = lichamelijke aandoening met specifieke oorzaak dat
aantoonbaar is
→ in psychiatrie zelden
Psychisch lijden moeilijk objectief, wetenschappelijk te benaderen
→ persoonlijk, subjectieve aanvoelen grote rol
⇒ vereist ook wetenschappelijk, onderbouwde kennis
Uitgebreid netwerk aan voorzieningen voor GGZ
→ minderheid: opname psychiatrische instelling (klinisch/ intramurale zorg)
Vb. PC (psychiatrisch centrum), PZ (psychiatrisch ziekenhuis), PAAZ (psychiatrische afdeling
van algemeen ziekenhuis)
→ meerderheid: ambulante (extramurale) hulpverlening
Vb. CGGZ (centra geestelijke gezondheidszorg), CAW (centra voor algemeenwelzijnswerk),
JAC (jongeren adviescentrum), Tejo (gratis zorgverlening voor jongeren)
⇒ outreaching werken met mobility teams (teams dat zich verplaatsen): kernfuncties
zorgcircuits en zorgnetwerken
- Activiteiten preventie en promoten GGZ: vroegdetectie, screening en diagnosestelling
- Ambulante intensieve behandelteams voor acute en chronische problemen van GG
- Rehabilitatieteams dat werken rond herstel en sociale inclusie
- Intensieve residentiële behandelunits voor acute en chronische problemen van GG
indien opname nodig
- Specifieke woonvormen aangeboden indien thuismilieu nodig zorg niet levert
→ tussenvoorzieningen (semimurale zorg) tussen klinische en ambulante hulpverlening
Psychiatrie: specialisatie (zorg voor specifieke doelgroep/ problematiek)
→ doelgroep:
- Infantpsychiatrie: diagnostiek, behandeling en preventie psychopathologie bij jonge
kinderen tot 3 jaar
- Kinder- en jeugdpsychiatrie
- Psychogeriatrie: dementie en andere neurocognitieve stoornissen
- Gerontopsychiatrie: ouderen (60+) met acute psychiatrische problemen
→ problematiek
- Verslaafdenzorg
- Psychosenzorg
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur mrgtstndrt. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.