Dit is een samenvatting van alles wat is behandeld in de bovenbouw over aarde. Circulatie systemen, klimaten, landschap, endogene processen, exogene processen en de kringlopen op aarde worden allemaal behandeld. Na het leren van deze samenvatting weet jij alle belangrijke dingen over aarde binnen d...
Aardrijkskunde
h.5 herhaling
§5.1 Circulatiesystemen
Stralingsbalans: evenwicht in- en uitstraling op aardoppervlak. Hangt af van: dichtheid
wolkendek, breedteligging aarde, de lengte van de dag en zonnestand op de dag.
Verschillen in opwarming aardoppervlak zorgen voor atmosferische circulatie:
- Wind waait van hogedrukgebied naar een lagedrukgebied. Op het NH: afwijking naar
rechts. ZH: afwijking naar links. -> wet van Buys Ballot. Draaiing -> coriolisefeffect.
- Passaat: stabiele stevige wind van subtropisch hogedrukgebied naar de evenaar.
- Schuine stand aarde -> de intertropische convergentiezone (ITCZ) schuift mee met
de loodrechte zonnestand van de Kreeftskeerkring naar de Steenbokskeerkring.
- Moesson: halfjaarlijks wisselende wind. Ontstaan door ITCZ. Op NH sterker door de
landmassa’s. (Warmt meer op dan oceaan). Droog seizoen winter en nat in de zomer.
- NH: breedten stijgt warme lucht uit evenaar op tegen koude lucht -> lagedrukgebied.
Verschillen windt, tempratuur en zoutgehalte zeewater zorgen voor oceanische circulatie:
- Koude en warme zeestromen: oorzaak wind. Koud = hogere breedte. Warm lager.
- Thermohaliene circulatie: oorzaak tempratuur en zoutgehalte. Diepwaterpomp in
noordelijke Atlantische oceaan belangrijk.
Circulatie zorgt voor warmte-uitwisseling. Netto transport warmte richting de polen.
§5.2 Klimaten
Klimaatclassificatie van Köppen: verdeeld in klimaatgebieden met landschapzones.
A: tropische klimaten: wintertrocken(w) en Fehlt(f).
B: droge klimaten: woestijn(W) en Steppe (S).
C: gematigde klimaten: wintertrocken(w), sommertrocken(s) en Fehlt(f).
D: landklimaten: wintertrocken(w) en Fehlt(f).
E: polaire klimaten: toendra(T), vorst(F) en hooggebergte(H).
Om klimaatverschillen te beschrijven heb je klimaatfactoren nodig:
- Geografische breedteligging: hoe verder van de evenaar hoe schuiner de
zonnestralen en hoe kouder de tempratuur. Ook minder neerslag. En windrichting.
- Gebergten en hoogte: hoe hoger hoe kouder. Lijzijde heeft drooggebied en loefzijde
nat gebied. Aan de lijzijde (achter de berg) is het droog omdat vocht al weg is.
- Type oppervlak: oceanen warmen/koelen minder snel op/af dan continenten.
Kustgebieden -> minder tempratuur verschillen. En ITCZ verschuift anders.
Woestijnklimaat westen VS: steppeklimaat door koude zeestroom en gebergten.
Landklimaat noorden Japan: niet gematigd door overheersende Siberische wind.
Gematigd klimaat Afrika: hoogteligging en zee zorgt voor vocht.
§5.3 Landschapzones
Tropische zone: tropische regenwoud rond de evenaar met eromheen savanne. Hele jaar
warm en vochtig -> groei planten en resten snel afgebroken. Bodem wel heel onvruchtbaar
door warmte en vochtigheid. Bij regenwoud is er een droge periode.
Aride zone: noorden en zuiden van savanne steeds droger. Geen bomen: steppe. Geen
vegetatie meer over: aride. Weinig leven, langzaam afbreken. Goed boeren irrigatiewater.
Subtropische zone: relatief warm gematigd klimaat. (Middellands Zeegebied). Of droge
zomers of juist vochtige warme zomers. Vegetatie is daarop aangepast.
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur juunbrand. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,57. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
