Bestuurskunde en publiek
management
1. Het begrip bestuurskunde
1.1Wat is bestuurskunde
o Bestudeert vorm en werking van openbare besturen
o Bestudeert positionering van openbare besturen
= descriptieve wetenschap
o Soms ook normatieve wetenschap: hoe horen besturen te functioneren
o “ de besturen”
= bestuursrechtelijke instellingen (organisaties)
Besturen als activiteit (beheren, voeren van een beleid)
o Bestuurskunde (en publiek management als wetenschap)
Relatief nieuw
Conglomeraat van wetenschappen
Bestuursrecht
Economie
Management
Politieke theorie
Filosofie
1.2Wat zijn openbare besturen?
o Zeer moeilijke definitie
Er is geen wettelijke definitie van “het bestuur”
Onduidelijk onderscheid tussen openbare sector en privé sector
De scheiding der machten is relatief
o Bestuur
Moeilijk te definiëren
Geen eenduidige criteria
, 2. De staat
8.3begrip staat
o = een politieke organisatie die effectief (het hoogste) gezag uitoefent over de
inwoners van een afgebakend geografisch gebied (territorium)
Eigen gezag, er staat niemand boven
Eigen leger, politie om dit gezag af te dwingen
Erkenning door andere staten
o Synoniem:
Overheid
o Juridisch concept <-> natie
Een natie is wanneer mensen zich onderling verbonden voelen en die zichzelf
voelen als toebehorend tot een bepaald volk. Natie en staat kunnen samen
vallen zoals vb: ik ben Amerikaan. Dit is niet het geval als je zegt ik ben Vlaming
i.p.v Belg
o Kenmerken Staat:
1 ) Bevolking
Nationaliteit hebben en er dus niet alleen wonen
2) Geografisch gebied
3) Politieke en wettelijke organisatie
Souvereniteit (u hebt de hoogste macht, er is geen hoger)
Verdeling van de macht(en)
Afdwingbaarheid
Levend organisme
D.w.z geen vast gegeven, staten veranderen en vormen zich
o Belgische staat
11 492 641 inwoners op januari 2020
30 688 km2
Stabiele wettelijke constellatie
Erkend binnen EU, NAVO, andere staten
Staat is dwingend concept als je geboren wordt, behoor je automatisch tot
een staat
Quasi elk bewoonbaar gebied is een staat
Geen anarchie toegestaan
Anarchie = niet tot een staat behoren
Staat als concept wordt zelden betwist
o Waarom moet er een staat zijn?
Wat is de eerste reden?
Wat zijn absoluut taken van de staat?
o Waarom is een staat nuttig?
Op welke gebieden biedt de staat een belangrijke maatschappelijke
meerwaarde?
, 15.2 Klassieke staat of nachtwachtstaat (of nachtwakerstaat)
Overheidsinmenging zo beperkt mogelijk
Overheid neemt minimale taken op inzake het garanderen v.d. veiligheid v.d
inwoners door de installatie van leger en politie
Beperkt aantal wetten, voornamelijk om de rechts(orde) te handhaven
Wat is noodzakelijk om veiligheid burgers te garanderen en maatschappij te
laten draaien (= functies)
Defensie (externe bescherming)
Leger
Militaire hiërarchie
Politie (interne bescherming)
Recht: voornamelijk strafrecht
Verbod te doden en te stelen
Primair gerechtelijk apparaat
Soms: primair economisch beleid (munt + infrastructuur)
Klassieke staatsfuncties in België:
Politietaak:
Zeer actueel thema
Interne veiligheid = prioriteit
Defensie
Sterke achteruitgang beschermende taak door
o Toetreding tot bondgenootschappen (NAVO)
o Afschaffing dienstplicht (nu: beroepsleger)
Munt: koning volgens grondwet
o Praktijk: Europese centrale bank
15.8 Verzorgingsstaat & welvaartstaat
In een verzorgingsstaat neemt de staat grote verantwoordelijkheid op inzake
het welzijn van de bevolking, bijvoorbeeld inzake sociale zekerheid,
gezondheidszorg, onderwijs en werkgelegenheid
In verzorgingsstaat is de bemoeienis v.d overheid op tal van zaken groot in
tegenstelling tot de nachtwachtstaat
5 Functies:
Beschermend
Ordenend
Verzorgend
Voorbeelden
o Huisvestiging (sociale huisvestiging
o Sociale zekerheid (pensioenen,
werkloosheidsuitkeringen)
o Arbeidsbescherming (werktijdreglementering,
verplichte vakantie, veiligheidsvoorschriften)
o Energievoorziening
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur janssensyorben. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.