Resume
Samenvatting Hoofdstuk 13 Samenstellingen en uitdrukkingen
- Cours
- Établissement
- Book
Samenvattingen van alle hoofdstukken van Baker
[Montrer plus]
Livre connecté
Titre de l’ouvrage:
Auteur(s):
- Édition:
- ISBN:
- Édition:
Plus de résumés pour
-
Taal en Taalwetenschap Anne E. Baker / 48 oefenvragen met antwoorden uit het hele boek / voor UVA 2024
-
Samenvatting H12 Woordvorming Taal en taalwetenschap - Taalbeschouwing 3.2 Spellingsdiscussies
-
Samenvatting Taal en taalwetenschap - Semantiek en pragmatiek
1 vérifier
Par: studieverslaafde • 4 année de cela
Vendeur
S'abonner
Nicolejam
Avis reçus
Aperçu du contenu
Hoofdstuk 13 Samenstellingen en uitdrukkingenHet is mogelijk om nieuwe woorden te maken door twee woorden samen te voegen tot een nieuw
woord. Een voorbeeld is knooppunt (knoop + punt), dit soort woorden worden samenstellingen
genoemd. Het maken van samenstellingen is dus een vorm van woordenschatuitbreiding.
Afleiding Samenstelling
werk werk-er levens-werk
deur deur-tje achter-deur
groen groen-ig zacht-groen
lees lez-er lees-lamp
In samenstelling hebben we alleen maar te maken met lexicale elementen of inhoudswoorden.
Afleidingen en samenstellingen verschillen wat betreft hun interne structuur, maar ze vervullen
dezelfde functie, namelijk woordenschatuitbreiding.
Er soms variatie in de volgorde van de lexicale elementen in een samenstelling, bijvoorbeeld:
fietstoer – toerfiets, olieverf – verfolie. Het maakt dus uit in welke volgorde de twee oorspronkelijke
woorden in een samenstelling terecht komen. Bij deze voorbeelden is het laatste deel van het woord
steeds bepalend voor de betekenis. Het eerste deel in de samenstelling geeft een nadere specificatie
van het tweede. Het is een samenstelling niet mogelijk om ze te scheiden door er iets tussen te
plaatsen (toer mooie fiets kan niet). Het laatste element van de samenstelling wordt aangeduid als
het hoofd van de samenstelling. In het Nederlands plaatsen wij het hoofd aan het eind, maar in
andere talen gebeurt dat niet.
Het hoofd bepaalt de eigenschappen van het geheel, bijvoorbeeld email is een de woord, adres is
een het woord. Het wordt dus het emailadres.
Eén van de oorspronkelijke woorden wordt meestal het hoofd. Dit zijn zogenaamde endocentrische
samenstellingen. Het eerste lid van een endocentrische samenstelling geeft een specificatie van het
hoofd: een keukenstoel is een soort stoel.
Er zijn ook woorden waar dit niet het geval is, de exocentrische samenstellingen. Het rechter
element vormt dan niet de kern of het centrum van de samenstelling, bijvoorbeeld: slaapmutsje,
geldwolf en duizendpoot.
Wanneer een woord een ander woord in zich opneemt en daarmee als het ware versmelt, is er
sprake van incorporatie → als het verbum het object als het ware in zich heeft opgenomen.
Vaste uitdrukkingen zoals: een hoedje schrikken, de beest uit te hangen en nu breekt mijn klomp,
worden ook wel idiomen of idiomatische uitdrukkingen genoemd. Het idioom nu breekt mijn klomp
heeft als geheel een specifieke betekenis. Die kan omschreven worden als: ik sta perplex, nu begrijp
ik er niks meer van. De spreker uit zijn/haar verbazing. Het is een uitdrukking die tot de spreektaal
behoort, daarom is nu breekt zijn klomp ook onmogelijk, althans is idiomatische betekenis.
Het komt bij idiomen nogal eens voor dat ze geen variatie in tijd toestaan, bijvoorbeeld: Wat had ik
gisteren aan mijn fiets hangen?
Een ander verschijnsel is dat ze vaak geen modificaties (veranderingen) toestaan, bijvoorbeeld: Nu
breekt mijn linkerklomp. Dergelijke modificaties activeren de letterlijke betekenis van de betreffende
nomina (zelfstandig naamwoord).
Een ander aspect van idiomen is dat ze heel vaak geen negatie (Nu breekt mijn klomp niet) toelaten,
noch variatie in woordvolgorde (Door de kogel is de kerk) noch een passieve vorm (Een wit voetje
werd door Iris gehaald).
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur Nicolejam. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €5,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
52510 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans