Resume
Samenvatting Ondersteunende wetenschappen 4
- Établissement
- Erasmushogeschool Brussel (EhB)
een samenvatting van het vak OW4
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Ondersteunende wetenschappen 4Farmacologie
Farmacodynamiek = wat doet het farmacon met ons lichaam?
Farmacokinetiek = wat doet ons lichaam met het farmacon?
Farmacokinetiek:
• Toediening (lokaal of systemisch) en resorptie
- Toediening:
o Lokale of plaatselijke toediening
§ Huid
§ Slijmvliezen ogen, mond, oren en vagina
§ Neus en longen
o Systemische toediening (via bloedbaan)
§ Transdermaal
§ Oraal
Ø Kauwtablet
Ø Dranken
Ø Sublinguale tabletten
Ø Maagresistente tabletten
Ø Tabletten met vertraagde afgifte
§ Rectaal
Ø Zetpil
Ø Klysma
§ Parenteraal
Ø Intravasculair/intraveneus
Ø Intramusculair
Ø subcutaan
- Resorptie = de opname van een geneesmiddel in de bloedbaan
o Via de huis (transdermaal)
o Via enterale toediening
o Via subcutane of intramusculaire injectie
Factoren die biologische beschikbaarheid beïnvloeden:
o Oplosbaarheid
o Fysicochemische karakteristieken
o Medicamenteuze interacties
o Toedieningswijze
§ Geen passage door maag – darmstelsel (parenteraal)
§ Passage door maag – darmstelsel (enteraal)
Ø Passage door de lever (first pass fenomeen)
Toedieningswijze:
• Intravasculair (intra – arterieel in specifieke situaties)
- Biologische beschikbaarheid 100%
- Geen resorptie = snelle werking
- Geen first pass effect
, • Intramusculair
- Biologische beschikbaarheid afhankelijk van
o Doorbloeding spierweefsel
o Viscositeit
o Volume
o Eigenschappen van het geneesmiddel
- Geen first pass effect
• Subcutaan
- Biologische beschikbaarheid ( zie IM injectie)
- Onderhuidse doorbloeding lager à resorptie lager
- Resorptie versnellen of vertragen
- Geen first pass effect
• Pulmonair
- Biologische beschikbaarheid beïnvloed door
o Hoge bloeddebiet
o Opp. van de alveolaire membranen
- Geen first pass effect
• Transdermaal
- Biologische beschikbaarheid bepaald door
o Vetoplosbaarheid van het geneesmiddel
o Slecht voorspelbaar
- Transdermale therapeutische systemen
- Geen first pass effect
• Sublinguaal
- Biologische beschikbaarheid = hoog
- Snelle werking
- Geen first pass effect
• Oraal
- Biologische beschikbaarheid = variabel
o Maaglediging
o Motiliteit van de darm
- Chronisch gebruik
- Fist passage effect
• Rectaal
- Biologische beschikbaarheid = variabel
- Klein resorptie – oppervlak met wisselende contacttijd
- Geen first pass effect
- Voordeel: komt niet in maag terecht
Cave : geen resorptie nodig bij intravasculaire injectie.
Opmerking: gecontroleerde vrijstelling = bij een gecontroleerde vrijstelling wordt de resorptie
beïnvloed om een langere therapeutische actie van het geneesmiddel te bekomen. Repeat action en
delayed release. Delayed release en sustained release.
Biologische beschikbaarheid van een geneesmiddel is een term om uit te drukken in welke mate
een geneesmiddel in de bloedbaan terecht komt of m.a.w. de fractie van de toegediende dosis die de
algemene circulatie bereikt.
, • Verdeling/distributie over het lichaam
- Verdelingssnelheid
o Geneesmiddel
o Weefsels
- Vrije fractie
o Ongebonden
o Passage door membranen
o Therapeutisch effect
o Eliminatie mogelijk
- Gebonden fractie
o Gebonden (e.g. albumine)
o Geen passage
o Geen therapie
o Geen eliminatie
Distributie van GM kan individueel verschillen.
Farmaca binden aan plasma – EW à is reversibel.
Graad van de binding is afhankelijk van de affiniteit en de capaciteit.
Vrije fractie van een GM daalt in het bloed à een deel van de gebonden fractie zal losgekoppeld
worden van albumine.
Gebonden vorm = geneesmiddelen reservoir.
Verschillende GM tegelijk à EWbinding verdringen à interacties.
Plasma – EWbinding van GM afhankelijk van fysiologische/pathologische omstandigheden.
Bloed – hersenbarrière of BBB:
Bescherming van de hersenen tegen bepaalde stoffen.
Hydrofiele oplossingen gaan niet door de BBB, lipofiele stoffen wel.
Grootte van moleculen: klein wel, groot niet.
Elektrische lading à elektrisch neutraal wel.
Specifieke transportsystemen aanwezig om bepaalde GM naar of uit de hersenen te brengen.
• Eliminatie (excretie (= via urine uit lichaam verwijderd à nieren) en metabolisme)
= alle processen die leiden tot daling van de hoeveelheid farmacon in het lichaam.
Biotransformatie = chemische omzetting in lichaam, stof wordt wateroplosbaar à lever.
Klaring:
De klaring van een GM is het volume plasma dat per tijdseenheid volledig gezuiverd of
geklaard wordt van dit GM.
o Totale bloeddebiet naar het orgaan
o Vrije fractie van het GM
o Eliminatiecapaciteit van het orgaan
§ Hepatische klaring:
, o Biotransformatie à verminderde activiteit van het product of hierdoor worden
actieve verbindingen gevormd, prodrug = moedermolecule heeft geen
farmacologische activiteit, maar wordt omgezet tot actieve metaboliet.
o Metabolisatiewegen:
Fase 1 reacties (functionalisatie reacties)
è Wijziging in chemische structuur
è Meestal inactivatie
Fase 2 reacties (conjugatie reacties)
è Koppeling lichaamseigen stof
o Factoren die metabolisatie beïnvloeden:
- Patiënt – karakteristieken
- Genetische factoren
- Leeftijd
- Toedieningsvorm
- Interacties
• Inhibitie
• Inductie
- Ziekte
§ Renale klaring:
De renale klaring van een geneesmiddel komt overeen met de som van de klaringen door
glomerulaire filtratie en tubulaire secretie; min de fractie teruggeresorbeerd door tubulaire
reabsorptie.
o Excretie
- Glomerulaire filtratie
- Actieve tubulaire secretie
- Tubulaire reabsorptie
§ Creatine klaring:
De creatine klaring komt overeen met het volume bloedplasma dat per minuut door de
nieren ontdaan wordt via creatine.
o 125 ml/min ontdaan via de urine.
De concentratie van een farmacon in een bepaald deel van ons lichaam, is afhankelijk van de
toegediende dosis, maar ook van de snelheid van resorptie, verdeling en eliminatie, en evolueert
dus in functie van de tijd.
Metabolisme:
Een buffer is een structuur, substanties of proces dat verandering tegengaat. De lever functioneert
bijvoorbeeld als buffer door sterke veranderingen van hoeveelheden opgeloste stoffen in het bloed
tegen te gaan.
Farmacodynamiek:
• Therapeutische effecten van GM
• Bijwerkingen van GM
Hoe werkt het GM in op het lichaam? à aangrijpingspunten, mechanismen
Waar op moleculair niveau:
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur shanadegieter. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €6,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
52928 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans