Volledige samenvatting van het vak 'Bevorderen van leerprocessen' uit semester 2 van het schakelprogramma Opleidings- en onderwijswetenschappen aan de Universiteit Antwerpen.
Schakelprogramma
Opleidings- en onderwijswetenschappen
Academiejaar 2015 - 2016
Mike Slangen
,Samenvatting Bevorderen van Leerprocessen
Inhoud
1 Leereenheid 1: Componenten in de onderwijsleeromgeving .................................................................................... 3
1.1 Studentgecentreerd onderwijs: uitgangspunt voor reflectie ............................................................................ 3
1.2 Stappen in de analyse van een opleidingsonderdeel ...................................................................................... 5
1.2.1 Studentkenmerken ................................................................................................................................ 5
1.2.2 Doelstellingen ........................................................................................................................................ 6
1.2.3 Leeractiviteiten ...................................................................................................................................... 6
1.2.4 De leeromgeving .................................................................................................................................... 7
1.2.5 Context................................................................................................................................................... 8
1.3 Onderwijzen .................................................................................................................................................... 9
1.3.1 Wat is onderwijzen? ............................................................................................................................... 9
1.3.2 Beslissingen over onderwijzen zijn afhankelijk van nagestreefde doelen en kenmerken van de
lerenden. 9
1.3.3 Beslissingen over vormgeving van onderwijs betreffen de leerinhouden/leertaken, de werkvormen, de
media en de evaluatie ........................................................................................................................................... 11
1.3.4 Een integratieve kijk: onderwijsbenaderingen..................................................................................... 13
2 Leereenheid 2: Relatie tussen studentkenmerken en leren.................................................................................. 17
2.1 Constructive alignment – Biggs .................................................................................................................... 17
2.1.1 Onderzoek naar het leren van studenten ............................................................................................ 17
2.1.2 Niveaus van denken over onderwijs.................................................................................................... 20
2.1.3 Constructive alignment (constructieve afstemming) ........................................................................... 21
2.2 De leerling – Vermunt .................................................................................................................................. 22
2.2.1 Het leren van leerlingen ...................................................................................................................... 23
2.2.2 Leerfuncties en leeractiviteiten ........................................................................................................... 23
2.2.3 Leerstrategieën ................................................................................................................................... 24
2.2.4 Leerconcepties, leerorientaties en motivatie ...................................................................................... 25
2.2.5 Leerstijlen (Vermunt) – Leerpatronen ................................................................................................. 26
2.2.6 Leren in verschillende contexten ........................................................................................................ 28
2.2.7 Voorkennis, leeractiviteiten en leerresultaten ..................................................................................... 29
2.2.8 Individuele en sociaal-culturele verschillen tussen leerlingen............................................................. 29
2.2.9 Intelligentie ......................................................................................................................................... 29
2.2.10 Persoonlijkheid............................................................................................................................... 29
2.2.11 Leeftijd en ervaring......................................................................................................................... 29
2.2.12 Sekse en identiteit ......................................................................................................................... 29
2.2.13 Sociaal-economische achtergrond ................................................................................................. 29
2.2.14 Culturele achtergrond..................................................................................................................... 29
2.2.15 Sociale competentie ....................................................................................................................... 29
2.2.16 Vergelijking Biggs – Vermunt .......................................................................................................... 30
3 Leereenheid 3: De relatie tussen leeromgevingskenmerken en leren .................................................................. 32
3.1 Flipping the classroom ................................................................................................................................. 32
3.2 Beïnvloeden van leerprocessen (Pieters & Verschaffel) ............................................................................... 32
3.2.1 Inleiding .............................................................................................................................................. 32
3.2.2 Opvattingen over leren ........................................................................................................................ 33
Mike Slangen Academiejaar 2015-2016 Pagina 1 van 57
,Samenvatting Bevorderen van Leerprocessen
3.2.3 Beinvloeden van leren ........................................................................................................................ 35
3.3 Congruence and friction between learning and teaching (Vermunt & Verloop) ............................................ 39
3.3.1 Inleiding .............................................................................................................................................. 39
3.3.2 Studentregulatie van het leerproces ................................................................................................... 39
3.3.3 Leerkrachtregulatie van het leerproces .............................................................................................. 39
3.3.4 Procesgeoriënteerd onderwijzen: van leerkrachtregulatie tot studentregulatie .................................. 40
3.4 Research on cooperative learning and achievement – Slavin ...................................................................... 41
3.4.1 4 grote theoretische perspectieven over coöperatief leren en prestaties ........................................... 41
3.4.2 Welke factoren dragen bij tot prestatie-effecten van coöperatief leren?............................................. 42
3.5 Rocky roads to transfer: rethinking mechanism of a neglected phenomenon (Salomon & Perkins) ............ 43
3.5.1 Enkele belangrijke onderscheidingen ................................................................................................. 43
3.5.2 2 vormen van transfer ........................................................................................................................ 43
3.5.3 De mechanismen van low-road transfer ............................................................................................. 44
3.5.4 De mechanismen van high-road transfer ............................................................................................ 44
4 Leereenheid 4: De relatie tussen evaluatie en leren ............................................................................................. 45
4.1 Evaluatie ( Donchy & Gijbels) ....................................................................................................................... 45
4.1.1 Inleiding .............................................................................................................................................. 45
4.1.2 Evaluatie: what’s in a name? .............................................................................................................. 45
4.1.3 Waarom evalueren? ............................................................................................................................ 46
4.1.4 Wie evalueert? .................................................................................................................................... 47
4.1.5 Hoe evalueren? Verzamelen van informatie: instrumenten ................................................................ 48
4.1.6 Beoordelen van de verzamelde informatie ......................................................................................... 50
4.1.7 Beslissingen nemen ............................................................................................................................ 50
4.1.8 Rapporteren van resultaten ................................................................................................................ 50
4.1.9 Kenmerken van goede evaluatie ........................................................................................................ 51
4.2 Effectieve feedback als hefboom voor begeleid zelfstandig leren (Geyskens, Donche & Van Petegem ....... 52
4.2.1 Inleiding .............................................................................................................................................. 52
4.2.2 Situering en invloed van feedback ...................................................................................................... 52
4.2.3 Probleempunten van feedback ........................................................................................................... 52
4.2.4 Effectieve feedback ............................................................................................................................ 53
4.3 Voorwaarden/ condities waaronder assessment het leren van studenten ondersteunt (Gibbs en Simpson)
53
4.3.1 Invloeden van assessment op het volume, de focus en de kwaliteit van studeren ............................. 53
4.3.2 De invloed van feedback op het leren ................................................................................................. 53
4.4 Assessment en leren als twee-eenheid: onderzoek naar de impact van assessment op leren (Segers) ...... 54
4.4.1 Inleiding .............................................................................................................................................. 54
4.4.2 Een veranderende visie op leren......................................................................................................... 54
4.4.3 Van testen naar assessment .............................................................................................................. 55
4.4.4 Het effect van nieuwe vormen van assessment op leren (studieaanpak) ........................................... 55
4.4.5 Self-assessment en Peer-assessment ................................................................................................ 56
4.4.6 Case-based assessment ..................................................................................................................... 57
Mike Slangen Academiejaar 2015-2016 Pagina 2 van 57
,Samenvatting Bevorderen van Leerprocessen
1 Leereenheid 1: Componenten in de onderwijsleeromgeving
1.1 Studentgecentreerd onderwijs: uitgangspunt voor reflectie
Sociaal-constructivistische visie op leren:
o Kennis wordt geconstrueerd binnen een welbepaalde socio-culturele
context;
o Objectieve kennis bestaat niet kennis is altijd gesitueerd;
o Leerprocessen voltrekken zich altijd in interactie met de omgeving en met
anderen.
Een student is een actief en constructief lerende persoon die in interactie met een
aangepaste en stimulerende omgeving doelgericht kennis opbouwt.
o Doel: student als zelfregulerende organisator van levenslang leren;
o Ondersteuning door docent krachtige leeromgeving uitbouwen.
Kenmerken krachtige leeromgeving:
o Inhoud:
aanbod van alle kennis en vaardigheden die experts binnen een
bepaald domein beheersen en toepassen;
o Werkvormen:
begeleid oefenen, terugkoppeling naar studenten, autonomie van
studenten,…
o Sociale dimensie:
samenwerking;
contact met experts;
aansluiting werkveld;
o Leertaken:
toenemende complexiteit en diversiteit;
o Oefenen van specifieke deelvaardigheden.
Centrale componenten:
1. De student leeractiviteiten selecteren en
uitvoeren;
2. De doelstellingen moeten gerealiseerd
worden;
3. De leeromgeving opgebouwd door docent
om studenten te ondersteunen;
4. De context omgeving waarbinnen geleerd
wordt.
Didactisch proces: kerninzichten
o Constructive Alignment afstemming
tussen onderdelen is cruciaal!
Mike Slangen Academiejaar 2015-2016 Pagina 3 van 57
, Samenvatting Bevorderen van Leerprocessen
Mike Slangen Academiejaar 2015-2016 Pagina 4 van 57
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur MikeSlangen. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €7,49. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
