Resume
Samenvatting Biologie – Biologie voor jou – 6 VWO – H4 Afweer
- Cours
- Type
Samenvatting: Biologie – Biologie voor jou – 6 VWO – H4 Afweer + belangrijke opdrachten
[Montrer plus]
Vendeur
S'abonner
SmitJoël
Avis reçus
Aperçu du contenu
Joël Smit | 6VaBiologie – H4 Afweer
Binas: 84IJKLM
BS 4.1 Bescherming (opdr.1b,2ab,3c)
Inwendig en uitwendig milieu
Ziekteverwekkers = pathogenen
Inwendige milieu is gescheiden van uitwendige milieu door dekweefsel van huid, longen
en darmen inwendige milieu kan alleen bereikt worden door celmembraan te passeren
(bv. inhoud maag-darmkanaal/baarmoeder/urineblaas hoort bij uitwendige milieu)
Lichaamsvreemde stoffen
Lichaamseigen stoffen/cellen die door lichaam gemaakt worden of onderdeel zijn van
lichaam Lichaamsvreemd stoffen/cellen die niet in lichaam thuishoren
Afweersysteem = immuunsysteem beschermt tegen lichaamsvreemde
organismen/stoffen
Infectie = binnendringen van pathogenen in lichaam ziekteverschijnselen ontstaan
meestal door toxinen (=giftige stoffen) die deze organismen afgeven:
Schimmels infecteren meestal alleen via huid of luchtwegen
Bacteriën, virussen, eencellige dieren dringen vaak ook rest van het lichaam
binnen
Virussen
Virussen bevatten DNA of RNA met daaromheen capside
(=eiwitmantel) kunnen zich niet zelfstandig voortplanten
gebruiken hiervoor specifieke gastheercellen:
1. Aanhechting van virus aan receptoren op gastheercel
2. Virus-DNA of virus-RNA komt terecht in cytoplasma van
gastheercel
3. In gastheercel vindt vermenigvuldiging van virus plaats
Wanneer je ziek wordt doordat virussen zich in je cellen
vermenigvuldigen, noem je dit virale infectie = virusinfectie virussen kunnen
gastheercellen ziek maken door:
Cellen doden of beschadigen door afgifte van eiwitverterende enzymen
Geïnfecteerde cellen toxinen laten produceren cel raakt beschadigd of sterft
Hoeveelheid schade die virus veroorzaakt, hangt ook af van vermogen van geïnfecteerde
weefsel om te herstellen bv. herstellen van verkoudheid: geïnfecteerde epitheelcellen
van ademhalingsstelsel worden door celdeling vervangen
De eerste verdedigingslinie
Huid en slijmvliezen zijn eerste verdedigingslinie in bescherming tegen gevaren van
buitenaf:
Door bouw van huid dringen ziekteverwekkers/schadelijke stoffen moeilijk binnen
Traanvocht en speeksel spoelen indringers weg
Slijm vangt ziekteverwekkers op en houdt ze tegen in neus, luchtwegen,
verteringsstelsel, uitscheidingsstelsel en voortplantingsstelsel
= mechanische afweer = afweer mbv fysieke aanpassingen (binas 84J2)
Chemische afweer = gebruik van stoffen om indringers buiten te houden bv.:
Maagsap bevat zoutzuur door lage pH (1-2) worden veel ziekteverwekkers
gedood
Op huid zorgen zweet en olie voor pH van 3-5 veel schadelijke bacteriën kunnen
niet op huid groeien
Op huid en in darmkanaal ook veel goede bacteriën helpen lichaam beschermen tegen
ziekteverwekkers: waar goede bacteriën leven, is geen plaats voor andere (schadelijke)
bacteriën horen bij mechanische afweer
1
, Joël Smit | 6Va
Huid beschermt ook tegen invloeden van buitenaf bv. tegen beschadiging, waterverlies
door verdamping, DNA-beschadiging door UV-straling
In kiemlaag liggen melanocyten (=pigmentvormende cellen) vormen
donkere pigment melanine:
Melanine geven ze via uitlopers af aan nabijgelegen
opperhuidcellen
Vorming van melanine gestimuleerd door blootstelling van huid
aan zonlicht
Melanine beschermt delende cellen in kiemlaag tegen schadelijke invloed van UV-
straling in zonlicht
Aantekeningen
Soorten symbiose: (langdurig samenleven)
Mutualisme = beide soorten hebben voordeel
Commensalisme = ene soort heeft voordeel, andere soort heeft geen voor- of
nadeel
Parasitisme = ene soort heeft voordeel, andere soort heeft nadeel
Wanneer ben je succesvol pathogeen?
Binnendringen gastheer
Voedingsrijke omgeving
Ontsnappen aan immuunsysteem
Repliceren oftewel voortplanten
Verspreiden naar nieuwe gastheer
Niet dodelijk, liefst niet eens ziekmakend
Prionen = ziektes veroorzaakt door eiwitten geen behandeling voor
BS 4.2 Afweer (opdr. 7,8b,11bc,12,13ade,14cd,15,18ab)
Het immuunsysteem
2 typen afweer:
Aangeboren afweer = aspecifieke afweer:
Gericht tegen vele verschillende typen ziekteverwekkers
Snelle eerste afweer tegen infecties
Komt voor bij alle planten en dieren
Basis voor verworven afweer
Verworven afweer = specifieke afweer = adaptieve afweer:
Ontwikkel je gedurende je leven
Gericht tegen 1 type ziekteverwekker
Komt alleen voor bij gewervelde dieren
Lymfoïde organen = beenmerg, thymus, milt en lymfeknopen hebben functie
bij opslag en transport van witte bloedcellen
In rode beenmerg ontstaan uit stamcellen verschillende typen witte
bloedcellen: fagocyten (aangeboren afweer) en lymfocyten (verworven
afweer) witte bloedcellen komen in bloed terecht, waar ze
lichaamsvreemde virussen en bacteriën herkennen en bestrijden
Thymus = klier boven in borstholte
Fagocyten (aangeboren afweer)
Fagocyterende cellen gebruiken receptoren om pathogenen te detecteren
2 typen fagocyten: granulocyten en monocyten beide kunnen wand van haarvat
passeren, waardoor ze overal in lichaam voorkomen
Granulocyten
Granulocyten reageren snel op binnendringende ziekteverwekkers
maken ze onschadelijk door ze te fagocyteren: in granulocyten smelten
2
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur SmitJoël. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
71498 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans