Doordat ik deze samenvatting gemaakt heb, ben ik uiteindelijk geslaagd in tweede zit. Deze samenvatting bevat de kernzaken per hoofdstuk, inclusief genoeg uitleg om ze ook zelf te kunnen uitleggen. Ik slaagde hierdoor in tweede zit, in eerste zit heb ik het boek (en dus deze samenvatting) niet vast...
Hoofdstuk 13: Organisaties: méér dan georganiseerde ongelijkheid?
Het belang van formele organisaties is gegroeid met het moderniseringsproces, dat is, met het
toenemende gebruik van wetenschappelijke kennis op allerlei maatschappelijke domeinen, de
opsplitsing van maatschappelijke taken in aparte eenheden (structurele differentiatie) en de
depersonalisering van de sociale relaties.
13.1 Van associatie tot bureaucratie
Weber identificeerde de drie ideaaltypen van organisatieverbanden die sindsdien gangbaar zijn
gebleven: de associatie, de prebureaucratische organisatie en de bureaucratie.
13.1.1 De associatie
De associatie vinden we vooral bij organisaties die niet direct een bestuurlijke, administratieve of
economische finaliteit hebben. Hun ‘missie’ ligt elders. Meestal hebben associaties de vorm van
vrijwillige verenigingen. Zij ontstaan omdat mensen met gemeenschappelijke bekommernissen,
interesses of waarden de handen in elkaar slaan en door gemeenschappelijke acties allerhande hun
doel proberen te realiseren. Dat associaties vrijwillige verbanden zijn, impliceert een hogere
morele betrokkenheid van het individu. Degenen die zich associëren, doen dat in principe op voet
van gelijkheid, vandaar het vrij democratische karakter van dit type organisatie. Complexiteit en
formalisering zijn laag en er is bijgevolg veeleer decentrale besluitvorming. Een oude vorm van
associatie die terug populair wordt, is de coöperatie. Door het principe van democratische
besluitvorming zijn coöperatieve aandeelhouders niet alleen in financieel opzicht, maar ook sociaal
gezien ‘eigenaar’ van hun coöperatie.
13.1.2 De prebureaucratische organisatie
De prebureaucratische organisatie, in Webers eigen termen ‘een administratie onder patrimoniaal
gezag, vertoont de volgende kenmerken:
De traditionele gezagdrager houdt zich met de zaken bezig wanneer dit hem uitkomt.
Hij aanvaardt de afbakening van zijn gezag via wetten en voorschriften niet. Zijn gedrag
wordt enkel door traditie of gewoonten bepaald. Omdat deze ongeschreven zijn, is
willekeur ingebouwd.
Binnen de grenzen van de traditie bepaalt de gezagdrager zelf of hij al dan niet gezag
delegeert, en omdat hij zijn leden zelf aanwerft, wordt toezicht herleid tot een zaak van
persoonlijke voorkeur en loyauteit.
Alle posten vormen een onderdeel van het persoonlijke huishouden van de gezagdrager en
de kosten ervan betaalt bij uit eigen beurs.
Officiële aangelegenheden worden afgehandeld bij persoonlijke ontmoetingen en via
mondelinge communicatie, niet op basis van onpersoonlijke en schriftelijke documenten.
13.1.3 De bureaucratie
Een bureaucratie is de hoogste trap van een formele organisatie. In het dagelijks daalgebruik heeft
de term een bijklank van logheid, inefficiëntie, papierwinkel en klantonvriendelijk gedrag;
Sociologisch vormt de bureaucratie nochtans geen probleem, maar een oplossing voor de problemen
die bij grootschalige organisaties rijzen.
Doorslaggevend voor de snelle bloei van de bureaucratie was volgens Weber haar technische
superioriteit tegenover alle andere vormen van organisatie. Onder meer inzake nauwkeurigheid,
snelheid, ondubbelzinnigheid, continuïteit, discretie, eenheid van werking en vermindering van
wrijvingen overtrof de bureaucratie, naar Webers inzicht, alle andere vormen van organisatie en
zeker de prebureaucratische organisatie.
In een rechtsstaat wordt het ideaaltype van een bureaucratische organisatie door volgende
beginselen beheerst: continuïteit van de werking, afbakening van bevoegdheden via regels en
voorschriften, (hiërarchische) toezicht over de uitoefening van die bevoegdheden, scheiding tussen
de posities en de bekleders ervan, en het terugvallen op schriftelijke stukken.
Variabele Prebureaucratisch Bureaucratisch
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur kristofdepauw. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €2,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
