Resume
Samenvatting Inleiding psychologie, medische en gezondheidspsychologie, onderdeel prof. Vandenberghe
- Établissement
- Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
Samenvatting van het onderdeel, gedoceerd door prof. Vandenberghe.
[Montrer plus]
Aperçu du contenu
Samenvatting medische psychologie (Joris Vandenberghe)Inleiding
- Gezondheidspsychologie = studie van bidirectionele interactie tussen psychologische
processen
o 3 deeldomeinen:
▪ Leefstijl & gezondheid
▪ Biopsychologische interacties
▪ Klinische gezondheidspsychologie
- Medische psychologie = psychologische aspecten van hulpverlening
o Overlap met deeldomeinen 2 en 3
A. Evolutie in de geneeskunde
- Van biomedisch naar biopsychosociaal model
- Van paternalisme naar autonomie en gemeenschappelijke besluitvorming
- Doel:
o Ziektevrij, symptoomvrij of symptoomverbetering
o Levenskwaliteit
o Functioneren
o Herstel
▪ Persoonlijk: je rol in de samenleving
opnemen
▪ Maatschappelijk
▪ Klinisch
▪ Functioneel
B. Herstel
- = persoonlijk & uniek proces
o Veranderen van opvattingen, doelen, gevoelens…
- Meer voldoening ondanks beperkingen
o Hoop neemt plaats in leven
- Nieuwe betekenis en zin van het leven
1
, Hoofdstuk 1: herstel
A. Wat is stress?
- Homeostase = vermogen van organisme om interne milieu constant te houden
- Stressor = interne of externe verandering of gebeurtenis die de homeostase van een
organisme bedreigt en stressrespons uitlokt
- Stressrespons = psychische & fysiologische veranderingen die een reactie zijn op een
stressor
a. Van stress naar allostase
- Stressrespons is vaak adaptief: stressrespons biedt het hoofd aan een bedreigende situatie
(=stressor)
o Door: vecht-, vlucht- of bevriesreactie
o Toename orthosympatisch, afname parasympatisch
o Vroeger was dit efficiënt
▪ Vb. lichaamstemperatuur opwarmen → nuttig in ijstijd
- Doel: herstel van homeostase na coping
- Allostase = steeds weer zoeken naar stabiliteit door verandering
b. Ervaren stress
- Negatieve stress: persoon beleeft stressoren als groter dan wat hij/zij aankan
- Positieve stress: persoon beleeft stressor als uitdaging die binnen mogelijkheden ligt
- Adaptief vs. maladaptief: nadruk ligt niet op beleving, maar objectief:
o Effectiviteit van stressreactie
▪ Bv. stress als je voor mensen moet spreken → je krijgt het warm, je zweet,
hogere hartslag
• Heeft nu geen nut meer, enkel risico (bv. klontervorming)
o Positieve of negatieve gevolgen voor individu
- Ervaring = afhankelijk van stressor en situatie
o Nieuwe stressor: meer stress
o Onvoorspelbaarheid
o Mate van controle over stressor
o Duur van stressor
- Ervaring = afhankelijk van persoon (interindividuele variatie)
o Coping stijl
o Stressreactiviteit = mate van fysiologische respons
▪ Genetisch, intra-uterien, eerste levensjaren (hechting)
B. Integratieve modellen die aansluiten bij biopsychosociaal model
Stressreactiviteit als voorbeeld
a. Multifactorieel model
- = samenspel van vele verschillende oorzaken
o Voorbeschikkende, uitlokkende & onderhoudende factoren
2
, b. Balansmodel
- Belasting/stress vs. kwetsbaarheid/weerbaarheid
- Belasting/stress
o Omgevingsfactoren
o Toxische stoffen
o Ingrijpende levensgebeurtenis
o Verlieservaring
- Kwetsbaarheid/weerbaarheid
o Genetische factoren
o Intra-uteriene factoren
o Sociale steun, relatie
o Vroegkinderlijke ervaringen
c. Ontwikkelingsmodel
- Voorbeeld: pup-experimenten
o 2 weken oude puppy’s worden weggehaald van moeder voor enkele min.
▪ Stijging vocalisatie (piepen)
▪ Terug bij moeder: extra veel aandacht
o Na herhaling: pups hebben lagere respons op stressors (lagere stressreactiviteit) op
latere leeftijd
▪ + Minder stress-gebonden ziekten
o I.t.t. verwaarlozing voor lange tijd → hogere stressreactiviteit
- Integratie van biologische en psychologische modellen
o Vroegkinderlijke ervaringen → blijvende biologische veranderingen
C. Maladaptieve stress
- Mogelijke gevolgen:
o Verhoogde kwetsbaarheid en pijngevoeligheid
o Verminderde neurale plasticiteit
o Lichamelijke schade & ziekte (risicoverhoging)
- Depressie als model van chronische, maladaptieve stress
D. Fysiologie van stress
- Verhoogde arousal
- Snelle reactie van AZS
o Verhouding ortho/para stijgt
o Vrijzetting (nor)adrenaline door bijniermerg
- Trage reactie via hypothalamus-hypofyse-bijnierschors as
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur evdp. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €0,00. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.
Peut-on faire confiance à Stuvia ?
4.6 étoiles sur Google & Trustpilot (+1000 avis)
52510 résumés ont été vendus ces 30 derniers jours
Fondée en 2010, la référence pour acheter des résumés depuis déjà 14 ans