HOOFDSTUK 1: AGENDA 2030 VOOR DUURZAME ONTWIKKELING
DUURZAME ONTWIKKELING
INLEIDING
Onze samenleving boekte de afgelopen eeuwen een opmerkelijke “vooruitgang”. Onze algemene welvaart is
toegenomen, maar de ongelijkheid is nog niet verdwenen.
Ook hebben onze groei en ontwikkeling een grote impact gehad op onze planeet, die hierdoor de limieten van
haar draagkracht bereikt en overschrijdt.
We moeten streven naar een “duurzame ontwikkeling”.
DEFINITIE 1987
“Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van
toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen.”
Het mag geen nadeel zijn voor de toekomstige generaties!
Duurzame ontwikkeling is echter een holistisch begrip dat drie aspecten omvat:
> Sociale ontwikkeling (people)
> Economische ontwikkeling (profit)
> Milieubescherming (planet)
Twee veronderstellingen:
> De grondstoffen en natuurlijke hulpbronnen van de aarde zijn beperkt
> Economie moet in functie van de mens en de aarde staan
Momenteel putten we aarde elke dag verder uit – het evenwicht is totaal zoek! Meer nog, indien de hele
wereldbevolking zou leven zoals wij (in België), zou Earth Overshoot Day reeds begin april vallen.
> Na deze 3 maanden hebben we al onze natuurlijke hulpbronnen opgebruikt
In 2020 duidelijke daling in Earth Overshoot Day
Door corona: minder transport omwille
van lockdown
>
De millenniumdoelstellingen van de Verenigde Naties
> Liepen af in 2015 en waren hoofdzakelijk gericht op het uitbannen van armoede en haar gevolgen in
het Zuiden
> Agenda voor 2030 bestaat uit 17 doelstellingen en 169 subdoelstellingen, omvat een breed en
wereldwijd actieplan die zowel economische-, sociale- als ecologische uitdagingen samenbrengt
1
,SUBSTAINABLE DEVELOPMENT GOALS
De 17 doelstellingen en hun 169 subdoelstellingen werden
onderverdeeld in 5 groepen:
> Mensen
> Planeet
> Welvaart (verandert van winst naar welvaart)
> Vrede
> Partnerschap
Alle SDG’s moeten zowel een internationale, nationale als regionale vertaling krijgen. Dit wil zeggen dat de
maatregelen, die nodig zijn om onze wereld te transformeren, genomen moeten worden door alle
beleidsniveaus.
“VIZIER 2030” – 48 doelstellingen realiseren tegen 2030.
1. Geen armoede
Beëindig armoede overal en in al haar vormen
> Wereldwijd nog zo’n 700 miljoen mensen zijn die met minder dan $1,9 per dag moeten rondkomen,
wat de VN als maatstaf gebruikt om extreme armoede te meten
2. Geen honger
Beëindig honger, bereik voedselzekerheid en verbeterde voeding en promoot duurzame landbouw
> Malnutritie is de oorzaak van bijna de helft van alle sterfgevallen bij kinderen onder de vijf jaar, dat zijn
3,1 miljoen kinderen per jaar
3. Goede gezondheid en welzijn
Verzeker een goede gezondheid en promoot welvaart voor alle leeftijden
> Energie draagt het meeste bij aan de klimaatverandering, aangezien het verantwoordelijk is voor
ongeveer 60% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen
4. Kwaliteitsvol onderwijs
Verzeker gelijke toegang tot kwaliteitsvol onderwijs en bevorder levenslang leren voor iedereen
> 260 miljoen kinderen nog nooit naar school geweest of vroegtijdig de schoolbanken verlaten
5. Gendergelijkheid
Bereik gendergelijkheid en empowerment voor alle vrouwen en meisjes
> Het hoofddoel van de doelstelling is om gendergelijkheid en empowerment van alle vrouwen en
meisjes te bereiken
6. Schoon water en sanitair
Verzeker toegang tot duurzaam beheer van water en sanitatie voor iedereen
> Elk jaar streven er drie miljoen mensen door slechte waterkwaliteit en een gebrekkige toegang tot
drinkwater
7. Betaalbare en duurzame energie
Verzeker toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne energie voor iedereen
> Energie draagt het meeste bij aan de klimaatverandering, aangezien het verantwoordelijk is voor
ongeveer 60% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen
2
,8. Waardig werk en economische groei
Bevorder aanhoudende, inclusieve en duurzame economische groei, volledige en productieve
tewerkstelling en waardig werk voor iedereen
> Vandaag werken wereldwijd 168 miljoen kinderen
9. Industrie, innovatie en infrastructuur
Bouw veerkrachtige infrastructuur, bevorder inclusieve en duurzame industrialisering en stimuleer
innovatie
> Technologische vooruitgang biedt namelijk duurzame oplossingen voor economische uitdagingen en
milieuproblemen
10. Ongelijkheid verminderen
Dring ongelijkheid in en tussen landen terug
> Vandaag is de gecumuleerde rijkdom van de rijkste 1% van de wereld groter dan die van de overige
99%
11. Duurzame steden en gemeenschappen
Maak steden en menselijke nederzettingen inclusief, veilig, veerkrachtig en duurzaam
> Vandaag leven 2 op 3 Europeanen in steden (steden zorgen nu wel al voor 60% van het globale
GDP)
> De stedelijke bevolking zal het snelst toenemen in de ontwikkelingslanden
> Armoede en ongelijkheid komt hier het meest voor en resulteert in sloppenwijken
> Steden beslaan zo’n 3% van het aardoppervlak, maar verbruiken 60% van de energievoorraad en
zijn verantwoordelijk voor 70% van de globale CO2-uitstoot
> De impact van steden is zelfs zo hoog dat ze het algemeen succes van de SDG’s zal bepalen
> European Green Capital Award (EGCA) wordt uitgereikt aan een stad die het voortouw neemt in
milieuvriendelijk leven
EXAMENVRAAG: BELGIË IS HET DONKERST GEKLEURD EN TOCH WONEN DE MEESTE VLAMINGEN NIET
IN STEDEN. HOE KOMT DAT?
12. Verantwoorde consumptie en productie
Verzeker duurzame consumptie- en productiepatronen
> We verspillen vandaag 30% van de wereldwijde voedselproductie
> Ieder jaar verbruiken we 250 km3 water om levensmiddelen te produceren die verloren gaan of
verspild worden
13. Klimaatactie
Neem dringend actie om klimaatverandering en haar impact te bestrijden
> Veranderende weerpatronen, de stijgende zeespiegel of om frequentere extreme weerverschijnselen
> Zonder maatregelen zal de temperatuur van de aarde met 3°C stijgen en op sommige plaatsen zelfs
nog meer
14. Leven in het water
Behoud en maak duurzaam gebruik van de oceanen, de zeeën en maritieme hulpbronnen
> 60 tot 95% van het afval op de bodem van de zee is plastic, voornamelijk verpakkingen als
boodschappentassen, flessen…
3
, 15. Leven op het land
Bescherm, herstel en bevorder het duurzaam gebruik van ecosystemen, beheer bossen duurzaam, bestrijd
woestijnvorming en landdegradatie en draai het terug en roep het verlies aan biodiversiteit een halt toe
> Ook verliezen we spijtig genoeg elk jaar meer dan 13 miljoen hectare bos
> Minste bos: Nederland, Ierland en als derde België
16. Vrede, justitie en sterke publieke diensten
Bevorder vreedzame en inclusieve samenlevingen met het oog op duurzame ontwikkeling, verzeker toegang
tot justitie voor iedereen en creëer op alle niveaus doeltreffende, verantwoordelijke en open instellingen
> Volgens een internationaal rapport van 2008 bedraagt de internationale wapenhandel naar schatting
meer dan 1.200 miljard dollar per jaar
17. Partnerschap om doelstellingen te bereiken
Versterk de implementatiemiddelen en revitaliseer het wereldwijd partnerschap voor duurzame
ontwikkeling
> De duurzame ontwikkelingsdoelstellingen kunnen enkel gerealiseerd worden met een sterk
engagement voor internationale partnerschappen en samenwerking
4
