Samenvatting van de leerstof over diabetes (gedoceerd door prof. Mathieu). Deze samenvatting bestaat voornamelijk uit de inhoud van de cursus (= de te kennen leerstof voor het examen). Dit onderdeel is deel van het vak Chronische aandoeningen.
1. Definitie
- = syndroom, gekenmerkt door ↑ van glucosegehalte van het bloed (+/-glucosurie) met
geassocieerde veranderingen in metabolisme van eiwitten & vetten
o + veroorzaakt door relatief of absoluut tekort aan insuline of aan zijn cellulaire
werking
- Glucosehomeostase van bloed = vitaal voor juiste energievoorziening van alle weefsels
o Verhoogde glycemie = diabetes
▪ Ongeacht oorzaak
- Gestoorde glycemie = < criteria voor DM maar > normaalwaarden
o Storing in waarde na orale glucosetolerantietest (OGTT) → gestoorde
glucosetolerantie (Impaired Glucose Tolerance, IGT)
▪ Conversie naar diabetes: 7,5%/jaar
▪ Groep heeft al typisch diabetesprofiel op ontwikkelen van
diabetesverwikkelingen
• Bv. 2x risico op macroangiopathie
• Ook sterk gestegen risico op microangiopathie
o Verhoogde nuchtere glycemie → Impaired Fasting Glucose (IFG)
▪ Risicoprofiel = onbekend
- Rol van insuline
o Opbouw van lever, vetweefsel & spierweefsel
▪ Lever:
• 98% van insuline heeft first pass in lever
• Na maaltijd: opname van glucose door lever
o Opslag onder vorm van glycogeen indien insuline
aanwezig is + stilvallen van gluconeogenese
• Indien geen insuline: gluconeogenese gaat door + afbraak
glycogeen
▪ Vetweefsel:
• Opname triglyceriden na afbraak in bloed tot vrije vetzuren
o Door lipase
o Insuline activeert lipase in bloedvatwand + legt lipase in
vetweefsel stil
• Indien geen insuline: afbraak vetweefsel → triglyceriden in
bloed + activatie van lipase in vetweefsel (→ aanmaak vrije
vetzuren)
o Vrije vetzuren gebruikt door: spieren, hart & lever
▪ Lever: aanmaak ketonen
• Bv. aceton
• Sommige ketonen zijn zuren → ↓ pH
▪ Spierweefsel:
• Insuline: opbouw van eiwitten in spieren
• Indien geen insuline: afbraak spierweefsel
1
,Endocrinologie Samenvatting Diabetes Mellitus
2. Opdeling in 4 groepen
- Type 1 DM
o = β-celdestructie → evolutie naar absolute insulinedeficiëntie
o Voornaamste oorzaak: immuungemedieerde β-celdestructie
▪ Vs. idiopathisch
- Type 2 DM
o = Insulineresistentie met variabele residuele insulinesecretie
o Meestal veralgemeende of tenminste viscerale obesitas
- Andere specifieke vormen
o Uiteenlopende etiologie
o Maturity onset diabetes of the young (MODY)
▪ = Monogenetische vormen
▪ = Autosomaal dominante aandoeningen
o Zeldzaam: mutaties van genen die leiden tot neonatale diabetes
- Zwangerschapsdiabetes
o 5-25% van zwangere vrouwen
▪ Zonder gekende diabetes voor zwangerschap
o Glycemie-afwijking vaak vanaf 20w ZS
o Verdwijnt na bevalling
▪ Maar 30-50%: latere ontwikkeling type 2 DM
o Invloed van diabetes op de foetus
▪ Vroegtijdig:
• Verhoogd risico op miskraam → te veel glucose is slecht voor
embryo
• Verhoogd risico op hyperglycemie malformatie
▪ Laattijdig:
• Pancreas foetus is gevormd, via navelstreng: overdracht glucose
→ pancreas maakt veel insuline aan
o Gevolgen: macrosomie (dikke baby), mors in utero, vaak
problemen met longen & lever (onvoldoende rijping)
o Na geboorte: risico op hypoglycemie
o Invloed van diabetes op zwangerschap
▪ Indien je reeds micro- & macrovasculaire aantasting hebt:
• Geen goede expansie mogelijk → risico preeclampsie
o Invloed van zwangerschap op diabetes
o Glycemiecontrole
▪ Meer counter regulerende hormonen (bv. groeihormonen)
• Vrouwen met retinopathie: risico op versnelde progressie
▪ Expansie volume → hyperfiltratie in nieren bij elke zwangere vrouw
• Vrouw met nefropathie heeft al hyperfiltratie → progressie
o Verhoogd risico zwangerschapshypertensie
o Risico macrosomie & neonatale morbiditeit
o Diagnose: glucose challenge-test (GCT)
▪ Bevestiging via OGTT
2
, Endocrinologie Samenvatting Diabetes Mellitus
3. Diagnose
a. GLYCEMIEBEPALING
- Glycemie gemeten op gehemolyseerd volledig bloed = 15% lager dan plasmabepalingen
- Bij langdurige bewaring: ↓ glycemie door metabolisatie in RBC
- Arteriële glycemie > veneuze glycemie
o Want perifere weefsels nemen glucose op
- Diagnose diabetes: op veneus staal
- Interpretatie (plasmawaarden)
o Volgens tijdstip van bloedname
▪ Willekeurige glycemie > 200mg/dL
• Hoge waarschijnlijkheid
• In afwezigheid van diabetes: doe test opnieuw
▪ Nuchtere glycemie herhaaldelijk > 126 mg/dL
• = diagnose DM
▪ Orale glucosetolerantietest
• Indien diagnose nog niet duidelijk met nuchtere/willekeurige
glycemie
• Gestandaardiseerd
o Normale voeding & lichamelijke activiteit 3d voor test
o Nuchter voor > 8u & < 16u
o Test ’s ochtends
o Geen medicatie
• Glucosebelasting
o 75g glucose aan volwassenen
o Voldoende verdund
o In 5 min uitgedronken
• Bloednames
o 0 & 2u bloedwaarden
▪ Waarden na 30, 60 & 180 min. kunnen in
randgevallen een betere beoordeling geven
• Bepalen van insuline of C-peptide
o Nuttig voor classificatie, niet voor primaire diagnostiek
3
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur evdp. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €8,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.