LEERPSYCHOLOGIE
INLEIDEND HOOFDSTUK: WAT IS LEREN EN HOE KAN MEN LEREN BESTUDEREN?
1. WAT IS LEREN?
1.1 LEREN ALS ONTOGENETISCHE ADAPTATIE
Evolutie (Darwin) = fylogenetische adaptatie
Aanpassing aan de omgeving over generaties heen (bv.: nek giraf)
Leren = ontogenetische adaptatie
Aanpassing tijdens het leven van één orgasime
Leren = observeerbare veranderingen in het gedrag tijdens het leven van het organisme als het gevolg van
regelmatigheden in de omgeving.
1.2 MOEILIJKHEDEN BIJ HET TOEPASSEN VAN DE DEFINITIE VAN LEREN
De definitie van leren is een causale definitie
Verandering in gedrag is enkel een voorbeeld van leren als dit komt door regelmatigheden in de
omgeving
Leren kunnen we niet observeren, enkel infereren
o Er is geen observatie maar hypothese over oorzaken van gedrag
o Omgeving is de oorzaak
o Bv.: grijpreflex verdwijnt (verandering in gedrag) door herhaalde stimulatie van handpalm
(regelmatigheden in omgeving)
Leren = een effect van de omgeving (regelmatigheden) op gedrag
2. TYPES VAN LEREN
2.1 DRIE TYPES REGELMATIGHEDEN
Regelmatigheid = alles wat meer is dan 1 gebeurtenis op 1 moment in de tijd
1. In voorkomen van 1 prikkel (bv.: voedsel)
2. In voorkomen van 2 prikkels (bv.: voedsel aan een bepaalde soort boom)
3. In voorkomen van gedrag en prikkels (bv.: voedsel als je aan de boom schudt)
Deze drie types regelmatigheden zijn gekoppeld aan drie types van leren
2.2 TYPES VAN LEREN
,Traditioneel gezien drie types:
1. Effecten van een regelmatigheid in voorkomen 1 prikkel
o = niet-contingente prikkelaanbieding (niet in relatie met andere prikkel)
o Bv.: bij een herhaalde knal is er steeds meer reductie in onze reactie
2. Effecten van een regelmatigheid in voorkomen 2 prikkels
o = klassieke conditionering
o Bv.: verband bel-voedsel salivatie bij bel na leren verband
3. Effecten van een regelmatigheid in voorkomen gedrag en prikkels
o Operante conditionering
o Bv.: lichtje zien en duwen duwen voedsel vaker duwen
Een vierde type = complex leren = gezamenlijk effect van meerdere regelmatigheden
Twee types regelmatigheden binnen complex leren
o Standaard regelmatigheid
De regelmatigheid bestaat uit enkelvoudige gebeurtenissen
Enkel individuele stimuli en responsen als elementen
Bv.: toon-schok
o Meta-regelmatigheid
Regelmatigheid waarvan minstens één element, zelf een regelmatigheid is
Twee types complex leren o.b.v. de verschillende typesregelmatigheden
o Gemodereerd leren
= gezamenlijke impact van meerdere standaard-regelmatigheden
Bv.: sensorische pre-conditionering
Fase 1: licht – toon
Fase 2: toon – schok
Test: licht ontlokt angst
Als één van de twee fases niet optreedt, is leren niet mogelijk
o Effecten van meta-regelmatigheden
Bv.: relational matching to sample
De keuze tussen de 2 comparison stimuli is afhankelijk van de similariteit
ervan met de sample stimuli (bovenste paar)
,Oplossing: complex leren (indien één van de twee fases niet voldaan wordt is er niet sprake van leren?)
2.3 MOEILIJKHEDEN BIJ HET BEPALEN VAN HET TYPE VAN LEREN
Onderscheid op basis van wat de veronderstelde oorzaak is van verandering in gedrag
Bv.: hond van Pavlov
o Gedrag: toename salivatie bij horen van de bel
o Mogelijke oorzaken
Herhaald aanbieden van voedsel
Verband bel-voedsel
Confounds! Experimenteel onderzoek met controles is nodig
2.4 ONDERSCHEID PROCEDURE VERSUS EFFECT
Procedure = dat wat een onderzoeker doet, prikkels aanbieden en gedrag observeren (= objectief)
Effect = impact van regelmatigheid op gedrag (= niet rechtstreeks observeerbaar)
3. EEN FUNCTIONEEL-COGNITIEF KADER VOOR DE LEERPSYCHOLOGIE
Er zijn twee benaderingen binnen de leerpsychologie die verschillen in hun doelstellling
1. Functionele benadering
o B = f(Er)
o Gedrag (B) is een functie (f) van regelmatigheden in de omgeving (Er)
o Doel: leren beschrijven
2. Cognitieve benadering
o Mentale processen waardoor Er invloed hebben op gedrag
o Doel: leren verklaren
, 3.1 FUNCTIONELE BENADERING
OMGEVING ALS MODERATOR VAN LEREN
Leren (impact van Er op B) wordt gemodereerd door kenmerken van de omgeving
Bv.: effect van hendel duwen – voedsel krijgen is afhankelijk van hoe lang de rat niet gegeten heeft
Doel: de moderatoren van het leren ontdekken
Welke aspecten van de omgeving bepalen de impact van Er op B?
Methode: elementen van de procedure manipuleren
Elke leerprocedure bevat 5 elementen
1) Stimuli en gedragingen die de regelmatigheid vormen (bv.: bel – voedsel, hendel – voedsel)
2) Een geobserveerd gedrag (bv.: salivatie, frequentie van duwen)
3) Een organisme (bv.: hond, rat)
4) Bredere context (bv.: andere taken, locatie, verleden)
5) Aard van de regelmatigheid (bv.: aantal keer aanbieden)
ABSTRACTE FUNCTIONELE KENNIS
Abstractie = vereenvoudiging, focus op één aspect en de rest negeren
Functionele leerpsychologie: abstractie in termen van relatie omgeving-gedrag
Bv.: hond van Pavlov
o Salivatie is interessant voor fysioloog
o Maar leerpsychologie focust op het algemene principe (klassieke cond. CS – US CR)
CS: bel
US: voedsel
CR: salivatie
Bv.: rat van Skinner
o Interessant voor studie eetgedrag
o Maar leerpsychologie focust op het algemene principe (operantie cond. Sd: R – Sr R)
Sd: lichtje, drankautomaat (Sd = discriminatieve prikkel die als functie heeft situaties
te discrimineren waar gedrag al dan niet gevolgen heeft)
R: hendel duwen, betalen (R = gedrag)
Sr: voedsel, frisdrank (Sr = prikkel die het resultaat van het gedrag is)
= analystisch-abstracte functionele benadering (kortweg dus functionele benadering)
WAAROM DEZE BENADERING?
Voorspellen op basis van geobserveerde omgeving
Beïnvloeden op basis van ingrepen in de omgeving
o Bv.: Mumbai video: mensen die toeteren voor rood licht langer laten wachten door de teller
te herstarten
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur studentpsychology. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €12,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.