Notities van de werkcolleges van het vak formeel strafrecht in de studierichting criminologie aan de UGent. Handig voor het open boek examen en voor het examen in juni. Powerpoints, extra aantekeningen en uitwerkte oefeningen met de antwoorden inbegrepen in het document. Veel succes!
Formeel strafrecht - Werkcolleges
Werkcollege 1: Casus cannabisplantage............................................................................................ 2
Partijen in het strafproces................................................................................................................. 2
Slachtoffer...................................................................................................................................2
Oefening 1: statuut slachtoffer....................................................................................................2
Oefening 2: statuut slachtoffer....................................................................................................3
Verdachte....................................................................................................................................3
Andere partijen........................................................................................................................... 3
De strafvordering...............................................................................................................................4
Oefening 3: verjaring (basis).......................................................................................................7
Oefening 4: verjaring (schorsing)................................................................................................7
Oefening 5: verjaring (aanvang)................................................................................................. 7
Oefening 6: verjaring (combi)..................................................................................................... 8
De burgerlijke vordering.................................................................................................................... 8
Oefening 7: Verjaring BV............................................................................................................ 9
Oefening 8: SV / BV / Verjaring.................................................................................................. 9
Schema vooronderzoek.................................................................................................................. 10
Opsporingsonderzoek..................................................................................................................... 10
Oefening 9: Aanvang OO..........................................................................................................11
Gerechtelijk onderzoek....................................................................................................................11
Werkcollege 2.......................................................................................................................................13
Verloop opsporingsonderzoek.........................................................................................................13
Algemene principes.................................................................................................................. 13
‘Gewone’ opsporingshandelingen.............................................................................................13
Heterdaad................................................................................................................................. 14
Mini-instructie............................................................................................................................14
BOM..........................................................................................................................................15
Vrijheidsbeneming, verhoor, huiszoeking, deskundigenonderzoek, telecommunicatie............ 16
Rechten van partijen in OO...................................................................................................... 20
Verloop gerechtelijk onderzoek....................................................................................................... 21
Algemene principes.................................................................................................................. 21
Daden van onderzoek...............................................................................................................21
Verhouding OR-OM.................................................................................................................. 21
Rechten van partijen in GO...................................................................................................... 21
Werkcollege 3.......................................................................................................................................23
Afsluiting OO................................................................................................................................... 23
Vervolging................................................................................................................................. 23
Sepot (niet-vervolging)..............................................................................................................24
Buitengerechtelijke afhandeling................................................................................................26
Voorafgaande erkenning van schuld........................................................................................ 28
Voorlopige hechtenis.......................................................................................................................30
Definitie.....................................................................................................................................30
Vooraf....................................................................................................................................... 30
Verloop eigenlijke VH................................................................................................................30
Afsluiting GO: regeling rechtspleging..............................................................................................33
Definitie.....................................................................................................................................33
Verloop......................................................................................................................................33
Vonnisfase.......................................................................................................................................34
1
, Formeel strafrecht - Werkcolleges
Werkcollege 1: Casus cannabisplantage
Partijen in het strafproces
Slachtoffer
- Slachtoffer zonder juridische connotatie (bv. onaangegeven zedenmisdrijven)
- Benadeelde persoon (art. 5bis VT.Sv.)
▪ Via verklaring bij politie of parket (bv. steeds laatste vraag bij verhoor)
▪ Recht op info over verdere verloop van de zaak
▪ Niet voldoende indien men schadevergoeding wil!
- Burgerlijke partij
▪ Indien SV al ingesteld: zich voegen bij de zaak als BP
▪ Indien SV nog niet ingesteld: RD voor OT/WB of BPS bij OR voor WB/MISD
▪ Meer rechten in onderzoek
▪ Noodzakelijk indien men schadevergoeding wil!
Oefening 1: statuut slachtoffer
Stijn heeft ruzie met zijn partner, Timo. Na wat wederzijds geroep en getier, loopt Timo naar buiten en
smijt de gloednieuwe iPhone 14 Pro Max (1800 euro!) van Stijn aan diggelen, alsook hun relatie.
Stijn wil zijn 1800 euro vergoed zien. Wat kan hij doen, in de hypothese dat Timo weigert de schade te
vergoeden? (Art. 559 Sw. – GB 10-20 euro)
De juiste stelling is:
1. Het volstaat dat Stijn bij politie of parket klacht indient en zich benadeelde persoon
verklaart.
2. Indien het OM de zaak seponeert, kan Stijn Timo rechtstreeks dagvaarden voor de
correctionele rechtbank.
▪ Het gaat over een overtredingen → politierechtbank
3. Stijn kan klacht met BPS neerleggen bij de OR zodat de strafvordering en de burgerlijke
vordering worden ingesteld.
▪ Overtreding, je mag enkel voor wanbedrijf of misdaad een klacht bij OR neerleggen
4. Indien het OM Timo rechtstreeks dagvaardt, kan Stijn zich via eenvoudige verklaring
burgerlijke partij stellen tijdens de zitting voor de politierechtbank ⇒ JUIST
▪ Het slachtoffer kan op de dag vd zitting zich burgerlijke partij stellen
2
, 5. Stijn kan zijn burgerlijke vordering niet aanhangig maken bij de vrederechter o.g.v. art.
1382 BW., want “le criminel tient le civil en état”.
▪ Je hebt als slachtoffer de keuze om als je een schadevergoeding wilt dat dit niet
langs de strafwet moet
▪ Le criminel tient le civil en état = de burgerlijke rechter moet steeds wachten op de
strafrechter
Oefening 2: statuut slachtoffer
Tina komt thuis na een avondje dansen en ziet dat twee vensters van haar woning zijn ingegooid. Ze
verwittigt meteen de politie. De voorwerpen waarmee de feiten werden gepleegd, worden gemakkelijk
gevonden en bevatten vingerafdrukken van de dader. Uit de identificatie blijkt dat die persoon reeds
geruime tijd gekend is bij het gerecht. (Art. 534ter Sw. – GVS 1m-6m en/of GB 26-200euro)
Wat zou u Tina aanraden indien zij betrokken wil worden in de procedure en haar schade
vergoed wil krijgen?
Denk aan de mogelijke scenario’s die zich kunnen voordoen (sepot/vervolging/buitengerechtelijke
afhandeling).
Beoordeel volgende stellingen:
1. Indien het OM de zaak buitengerechtelijk wil afhandelen, moet (het niet-betwiste
gedeelte van) Tina’s schade vergoed zijn. ⇒ JUIST
2. Indien Tina van oordeel is dat het OO van het parket niet snel genoeg vordert, kan zij
klacht met BPS neerleggen voor de OR zodat een GO wordt opgestart. ⇒ JUIST
3. Indien het parket de verdachte rechtstreeks dagvaardt, kan Tina zich voegen bij de
procedure voor het vonnisgerecht. Zij kan dit doen via eenvoudige verklaring ter
terechtzitting. ⇒ JUIST
4. Indien het parket een GO vordert, kan Tina zich voegen bij de procedure door zich bij de
OR kenbaar te maken als BP. ⇒ JUIST
5. Indien het parket de zaak seponeert, kan Tina de dader rechtstreeks dagvaarden voor
de correctionele rechtbank of klacht met BPS neerleggen bij de OR. ⇒ JUIST
⇒ Is een samenvatting van de mogelijkheden als slachtoffer
Verdachte
- Verdachte (generieke term of OO)
- Inverdenkinggestelde (GO)
▪ Formeel = kennisgeving aan verdachte dat er tegen hem ernstige aanwijzingen van
schuld bestaan
▪ Impliciet = GO tegen bij naam genoemde verdachte (in VGO of klacht met BPS)
▪ Uitgebreid naar “verdachte tegen wie onderzoek loopt” ⇒ extra rechten!
- Beklaagde (pol.RB of corr.RB) of beschuldigde (Assisen)
Andere partijen
- Burgerlijk aansprakelijke partij
▪ Bv. minderjarigen in verkeerszaken
▪ Ouders zijn burgerlijk aansprakelijk
3
, - Tussenkomende partij
▪ Partij die zelf geen slachtoffer is van het misdrijf maar er wel nadeel van ondervindt
▪ Bv. verzekeraar
- Openbaar ministerie
▪ = Partij in het strafproces
▫ Verdedigt het openbaar belang
▪ Onderzoeksrechter NIET!
▫ Onderzoeksrechter moet onpartijdig zijn
▫ Men mag zelfs niet zeggen ‘de gepleegde feiten’, je gaat er dan van uit dat die feiten
gepleegd zijn, je moet zeggen ‘de vermeende feiten’
- Cannabisplantage
▪ Wie zijn de actoren in dit feitenrelaas
▫ Correctionele rechtbank ▫ OM ▫ Louis Monseur
▫ Raadkamer ▫ Teddy Kroes ▫ De brandweer
▫ Politie ▫ Bert Wevers ▫ De verhuurder
▪ Wie is partij in het strafproces
▫ Slachtoffers ▫ Verdachte
* Elektriciteits maatschappij * Teddy Kroes
* De buren * Bert Wevers
* Verhuurder * Louis Monsuer
▫ Vervolgende partij ▫ Tussenkomende partij
* OM * Ouders Bert Wevers (auto in beslag genomen)
De strafvordering
- Definitie
▪ Strafvordering = vordering tot toepassing van de strafwet (soms heel letterlijk, bv. politierechtbank),
uitgeoefend door het Openbaar Ministerie (Fed. PdK, PG, PdK, substituten en parketjuristen in
politierechtbank)
↪ Uitoefenen is niet hetzelfde als instellen / aanhangig maken bij de rechter
▪ Burgerlijke vordering = vordering tot herstel van de (materiële en/of morele) schade,
uitgeoefend door (de nabestaanden van) het slachtoffer
↪ Gaat louter & alleen om de schade
▪ Cf. Cannabisplantage: welke vorderingen vloeien voort uit deze feiten?
▫ Wanneer er meerdere misdrijven zijn, zijn er meerdere vorderingen
▫ Strafvorderingen:
* Ten aanzien van Kroes, Wever & Monseur
▫ Burgerlijke vorderingen:
* De buren, elektriciteitsmaatschappij & verhuurder
- Hoe wordt strafvordering ingesteld?
▪ Vanaf dat een zaak aanhangig wordt gemaakt bij een rechter spreken we van een
strafvordering die wordt ingesteld
▪ De instelling van een strafvordering is niet hetzelfde als het bestaan v/e strafvordering
4
Les avantages d'acheter des résumés chez Stuvia:
Qualité garantie par les avis des clients
Les clients de Stuvia ont évalués plus de 700 000 résumés. C'est comme ça que vous savez que vous achetez les meilleurs documents.
L’achat facile et rapide
Vous pouvez payer rapidement avec iDeal, carte de crédit ou Stuvia-crédit pour les résumés. Il n'y a pas d'adhésion nécessaire.
Focus sur l’essentiel
Vos camarades écrivent eux-mêmes les notes d’étude, c’est pourquoi les documents sont toujours fiables et à jour. Cela garantit que vous arrivez rapidement au coeur du matériel.
Foire aux questions
Qu'est-ce que j'obtiens en achetant ce document ?
Vous obtenez un PDF, disponible immédiatement après votre achat. Le document acheté est accessible à tout moment, n'importe où et indéfiniment via votre profil.
Garantie de remboursement : comment ça marche ?
Notre garantie de satisfaction garantit que vous trouverez toujours un document d'étude qui vous convient. Vous remplissez un formulaire et notre équipe du service client s'occupe du reste.
Auprès de qui est-ce que j'achète ce résumé ?
Stuvia est une place de marché. Alors, vous n'achetez donc pas ce document chez nous, mais auprès du vendeur rsmrckx. Stuvia facilite les paiements au vendeur.
Est-ce que j'aurai un abonnement?
Non, vous n'achetez ce résumé que pour €4,99. Vous n'êtes lié à rien après votre achat.